28 апрель
көнө
28 апрель — григориан стиле буйынса йылдың 118-се (кәбисә йылында 119-сы) көнө. Йыл аҙағына тиклем 247 көн ҡала.
| 28 апрель | |
| Аҙна көнө | Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе |
|---|---|
 28 апрель Викимилектә | |
| ← апрель → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| 2022 йыл | ||||||
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Халыҡ-ара
: Хеҙмәтте һаҡлау көнө.
Ер: Йыһан турисы көнө.- Насар күргән кешеләрҙе йөрөтөүсе эттәр көнө.
- Шау-шыуҙан һаҡланыу көнө.
- Канцелярия тауарҙары көнө.
Милли
АҠШ: Балаларҙы һаҡсыллыҡҡа өйрәтеү көнө.
- Бөйөк шағирҙарҙы уҡыу көнө.
Ангола: Еңеү көнө.
Афганистан: Ислам революцияһы көнө.
Рәсәй: Химик именлек көнө.
Һөнәри
Тарихи ваҡиғаларҮҙгәртергә
- 1908: Бөтә донъя эсперанто ассоциацияһы ойошторола.
- 1914: АҠШ-та кондиционерға патент алына.
- 1920: Әзербайжан ССР-ы ойошторола.
- 1945: Бөйөк Ватан һуғышы барышында Совет Армияһы частәре рейхстагты штурмлай башлай.
- 1949: Башҡортостанда һуҡырҙар өсөн республика китапханаһы асыла.
- 1968: СССР-ҙа «Бриллиантовая рука» кинокомедияһының премьераһы була.
- 1973: Омск дәүләт университеты эшләй башлай.
- 1990: СССР-ҙа һуңғы тапҡыр «Советтар Союзы Маршалы» хәрби дәрәжәһе бирелә: уға Дмитрий Тимофеевич Язов лайыҡ була.
- 2016: Рәсәйҙең «Восточный» космодромынан тәүге ракета осорола.
Был көндө тыуғандарҮҙгәртергә
Башҡортостан менән бәйле шәхестәрҮҙгәртергә
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Хөснөтдинов Әхнәф Ғәлимйән улы (1925—12.07.2005), педагог, Бөйөк Ватан һуғышы яугиры, гвардия мотоуҡсылар батальонының артиллерия расчёты ҡороусыһы, гвардия рядовойы. Дан орденының тулы кавалеры, РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Учалы районы Учалы ауылынан.
- Фәрхетдинов Миңлеғаян Фәррәх улы (1935), хеҙмәт алдынғыһы. 1961—1995 йылдарҙа Кушнаренко районы «Большевик» колхозы механизаторы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре. Сығышы менән ошо райондан.
- Иванов Владимир Александрович (1950), ғалим-археолог. 2002 йылдан М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 2009 йылға тиклем Ватан тарихы кафедраһы мөдире. Тарих фәндәре докторы (1990), профессор (1995). Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (2006), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2010).
- Назаров Андрей Геннадьевич (1970), ғалим-сәйәсмән, дәүләт, хужалыҡ һәм йәмәғәт эшмәкәре. 2019 йылдан Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте Премьер-министрының беренсе урынбаҫары. 2007—2011 йылдарҙа Рәсәй Федерацияһының бишенсе саҡырылыш Федераль йыйылышының Дәүләт думаһы депутаты. Сәйәси фәндәр кандидаты (2006). Сибай ҡалаһының почётлы гражданы (2015).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Марушкин Борис Константинович (1921—15.08.1994), ғалим-химик-технолог. 1948—1994 йылдарҙа Өфө нефть институты һәм Өфө дәүләт нефть техник университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1954—1963 йылдарҙа химия технологияһы процестары һәм аппараттары кафедраһы мөдире, 1980—1984 йылдарҙа технология факультеты деканы. Техник фәндәр докторы (1977), профессор (1979). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1971).
- Насиров Рәүеф Абдуллай улы (1936—1999), балет солисы. 1970-се йылдарҙа Башҡорт дәүләт опера һәм балет театрының әйҙәүсе балетмейстеры. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы. Сығышы менән Ташкент ҡалаһынан.
- Масалёв Владимир Иванович (1951), комсомол, партия, дәүләт һәм хужалыҡ органдары ветераны. 1987 йылдан Башҡорт АССР-ының Профессиональ-техник белем биреү буйынса дәүләт комитеты рәйесе урынбаҫары, 1988 йылдан БАССР-ҙың халыҡ мәғарифы министры урынбаҫары; 1989 йылдан КПСС-тың Башҡортостан өлкә комитеты инструкторы; 1990 йылдан Башҡорт АССР-ының Төҙөлөш эштәре буйынса дәүләт комитетының бүлек начальнигы, 1992—1995 йылдарҙа —рәйес урынбаҫары. Сығышы менән Белорет ҡалаһынан.
- Ғәлиуллин Марат Мөҙәрис улы (1956), комсомол органдары, сәнәғәт өлкәһе һәм муниципаль хеҙмәт ветераны. 2014—2022 йылдарҙа Өфө ҡалаһы ҡала округының Орджоникидзе районы хакимиәте башлығы. 2-се класлы ғәмәлдәге муниципаль советник. Башҡортостан Республиканың Почёт грамотаһы менән бүләкләнеүсе (2009).
- Никанорова Татьяна Леонидовна (1966), опера йырсыһы (меццо-сопрано). 1997 йылдан Башҡорт дәүләт опера һәм балет театры, бер үк ваҡытта 2007 йылдан Екатеринбург опера һәм балет театры солисы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2008). Халыҡ-ара опера йырсылары конкурсы (Алькамо ҡалаһы, Италия; 2002) лауреаты, П. И. Чайковский исемендәге халыҡ-ара конкурс (Мәскәү, 1998) призёры.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Зәки Шәмсетдин (төп исеме Шәмсетдин Йәрмөхәмәт улы Ғөбәйҙуллин; 1822—09.1865), башҡорт суфый шағиры, уҡытыусы-мәғрифәтсе, дин белгесе. Тыумыштан (ҡайһы бер мәғлүмәттәр буйынса, бала сағынан) һуҡыр була.
- Беликов Олег Алексеевич (1947), спорт ветераны, боксёр, тренер. Олимпия резервының Өфөләге 4-се спорт мәктәбенең бокс буйынса юғары категориялы тренер-уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре һәм Иң яҡшы тренеры, бокс буйынса СССР-ҙың спорт мастеры, республика категорияһындағы судья.
- Аристархова Маргарита Константиновна (1952), ғалим-иҡтисадсы. 1975 йылдан Өфө авиация институты һәм Өфө дәүләт авиация техник университеты уҡытыусыһы; 1993 йылдан университет ҡарамағындағы Төбәк тармаҡ-ара белгестәр квалификацияһын күтәреү үҙәге директоры, 2001 йылдан — һалымдар һәм һалым һалыу кафедраһы мөдире. Иҡтисад фәндәре докторы (1999), профессор (2002). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған иҡтисадсыһы (2002), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2012). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Спиридонов Михаил Григорьевич (1952), рәссам. 1996 йылдан Рәсәй Рәссамдар союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған рәссамы (2020).
- Макурин Алексей Васильевич (1972), спортсы. 1993—1999 йылдарҙа еңел атлетика буйынса Рәсәйҙең йыйылма командаһы ағзаһы. Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1994). «Бер туған Знаменскийҙар мемориалы» халыҡ‑ара ярыштар (Мәскәү, 1993) һәм Йәштәр олимпия уйындары (1991) еңеүсеһе; бейеклеккә һикереү буйынса үҫмер спортсылар араһында СССР (1990—1991) һәм БДБ (1992) чемпионы.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Сангалов Юрий Александрович (1938), химик-ғалим, Башҡортостан Республикаһының нефть химияһын эшкәртеү институтының ғилми консультанты. Башҡортостан Фәндәр академияһының ағза-корреспонденты (1991), Нью-Йорк Фәндәр Академияһының мөхбир ағзаһы (1994), химия фәндәре докторы (1981), профессор (1986). Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1988), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1976).
- Варламов Виктор Иванович (1938), спортсы, Конькиҙа шыуыу спорты буйынса СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1975). Башҡортостан Республикаһының күренекле спортсыһы (1993). Өфө авиация институтын тамамлаусы (1976). Европа (1975), СССР (1974—1976), СССР халыҡтары спартакиадаһы (1974), СССР (1975) һәм РСФСР (1973) профсоюздары спартакиадаһы чемпионы. 1976 йылғы Олимпия уйындарында ҡатнашыусы (1976). СССР йыйылма командаһы ағзаһы (1973—1978). Сығышы менән Ҡаҙағстандың Петропавловск ҡалаһынан.
- Гөлсәсәк Шәрипова (1958), театр актёры, йырсы, Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2008).
- Өмөтбаева Рида Мөбәрәк ҡыҙы (1963), Сибай үҙәк ҡала дауаханаһының баш табип урынбаҫары, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Юлышев Ирек Ғәле улы (1934), ғалим-агроном, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Ауыл хужалығы фәндәре докторы (1989), профессор (1990). Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары профессиональ белем биреү хеҙмәткәре (2009).
- Ғөзәйерова Ғәҙәнбаныу Ғәббәс ҡыҙы (1939), хеҙмәт ветераны. 1972—1997 йылдарҙа Федоровка районы Ҡораласыҡ ауыл китапханаһы мөдире. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1989).
- Рамазанов Марат Дауыт улы (1939), ғалим-математик, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Физика‑математика фәндәре докторы (1977), профессор (1978). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Прочаковская Елена Анатольевна (1969), дәүләт хеҙмәткәре. 2019 йылдан Башҡортостан Республикаһы Башлығы Хакимиәтенең Социаль коммуникациялар идаралығы начальнигы. Сығышы менән Украина ССР-ы Одесса өлкәһенән.
Дөйөм исемлекҮҙгәртергә
- 1545: Ли Сунсин, Корея диңгеҙ флоты эшмәкәре, донъялағы тәүге броненосецтарҙы төҙөүсе.
- 1665: Пьер Якопо Мартелло, Италия шағиры, драматург.
- 1795: Чарльз Стёрт, Британия сәйәхәтсеһе, Австралияны тикшереп өйрәнеүсе.
- 1858: Каменский Павел Павлович, Рәсәй империяһы скульпторы.
- 1883: Каппель Владимир Оскарович, Рәсәй империяһы хәрби эшмәкәре, генерал-лейтенант.
- 1900: Морис Торез, Франция һәм халыҡ-ара коммунистик хәрәкәт эшмәкәре.
- 1937: Сәддам Хөсәйен, Ираҡтың дәүләт һәм сәйәси эшмәкәре.
- 1940: Валерий Маслов, спортсы-универсал (туплы хоккей һәм футбол уйынсыһы), СССР-ҙың атҡаҙанған спорт мастеры.
- 1955: Эдди Джобсон, Британияның рок-музыканты, бер нисә төркөм ойоштороусы.
- 1970: Никлас Лидстрём, Швеция хоккейсыһы.
- 1970: Диего Симеоне, Аргентина футболсыһы, тренер.
Был көндө вафат булғандарҮҙгәртергә
- 1920: Тимирязев Климент Аркадьевич, рус тәбиғәт фәндәре белгесе, физиолог, физик.
