Екатеринбург
Екатеринбу́рг, шулай уҡ Кәтринбу́р (1924—1991 йылдарҙа — Свердло́вск; себ. Цыбар-тора) — Рәсәйҙәге ҡала. Урал федераль округының һәм Свердловск өлкәһенең үҙәге. Халыҡ һаны буйынса илдә 4-се урынды биләй (Мәскәү, Санкт-Петербург, Новосибирск ҡалаларынан һуң).
Ҡала | |||||
Екатеринбург себ. Цыбар-тора | |||||
| |||||
Ил | |||||
---|---|---|---|---|---|
Регион | |||||
Координаталар | |||||
Эске бүленеш |
7 район | ||||
Башлыҡ | |||||
Нигеҙләнгән | |||||
Элекке исеме |
1924 -1991 - Свердловск | ||||
Ҡала с | |||||
Майҙаны | |||||
Бейеклеге |
270 м | ||||
Климат тибы |
умеренно-континентальный | ||||
Халҡы |
1 396 074 кеше (2013) | ||||
Тығыҙлығы |
2866 кеше/км² | ||||
Агломерация |
2 211 425 | ||||
Милли состав | |||||
Этнохороним |
екатеринбу́ргсы | ||||
Сәғәт бүлкәте | |||||
Телефон коды | 343 | ||||
Почта индексы |
620XXX | ||||
Һанлы танытмалар | |||||
Автомобиль коды |
66, 96, 196 | ||||
ОКАТО |
65401 | ||||
Рәсми сайт |
[http://екатеринбург.рф/
http://www.ekburg.ru/ екатеринбург.рф/
http://www.ekburg.ru/] | ||||
День города в 2024 году |
17.08.24 | ||||
бүләктәр | |||||
«халыҡ» исемдәре |
Екат, Ёбург, ЕКБ, Урал башҡалаһы | ||||
География
үҙгәртергәИҫәт йылғаһы ярында урынлашҡан.
Тарих
үҙгәртергә1919—1924 йылдарҙа Екатеринбург губернаһының үҙәге.
1919—1940 йылдарҙа ҡалала Свердловск татар-башҡорт педагогия техникумы эшләгән.
Билдәле шәхестәре
үҙгәртергә- Ғарипов Рауил Ҡасим улы (15.03.1951), ғалим-тел белгесе. 1979 йылдан Бөрө дәүләт педагогия институты, 1991 йылдан Башҡорт дәүләт педагогия институты һәм М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 2000 йылдан француз теле кафедраһы, 2011 йылдан — роман-герман тел ғилеме һәм сит ил әҙәбиәте кафедраһы мөдире. Филология фәндәре докторы (2000), профессор (2000). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәғариф хеҙмәткәре (2007) һәм мәғариф отличнигы (2005), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2012)[5].
- Ғарипов Тимур Мөхәммәт улы (26.02.1975), театр актёры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы һәм Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (2003).
Мәғариф
үҙгәртергә- Рәсәйҙең беренсе Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Урал федераль университеты
- Урал дәүләт тау университеты
- Урал дәүләт педагогия университеты
- Урал дәүләт иҡтисад университеты
- Урал дәүләт урман хужалығы университеты
- Урал дәүләт тимер юлдары университеты
- Урал дәүләт аграр университеты
- Урал дәүләт медицина университеты
- Рәсәй дәүләт профессиональ-педагогия университеты
- Урал дәүләт физик культура университеты[6][7]
- Г. В. Плеханов исемендәге Рәсәй иҡтисад университеты[8]
- Урал дәүләт юридик академияһы
- Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Рәсәй халыҡ хужалығы һәм дәүләт хеҙмәте академияһы (РАНХиГС) филиалы.
Климат
үҙгәртергәҠала климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
Абсолют максимум, °C | 5,6 | 9,4 | 17,3 | 28,8 | 33,4 | 35,6 | 38,8 | 37,2 | 31,9 | 24,7 | 13,5 | 5,9 | 38,8 |
Уртаса максимум, °C | −9,1 | −6,8 | 1,0 | 9,8 | 17,4 | 23,0 | 24,4 | 21,1 | 14,5 | 6,8 | −2,8 | −7,9 | 7,6 |
Уртаса температура, °C | −12,6 | −11,1 | −3,8 | 4,3 | 11,3 | 17,1 | 19,0 | 15,9 | 9,8 | 3,4 | −5,8 | −11 | 3,0 |
Уртаса минимум, °C | −15,7 | −14,5 | −7,6 | 0,0 | 6,2 | 12,1 | 14,4 | 11,9 | 6,4 | −0,7 | −8,3 | −13,7 | −0,7 |
Абсолют минимум, °C | −44,6 | −42,4 | −39,2 | −21,8 | −13,5 | −2,3 | 1,5 | −1 | −9 | −26,6 | −39,2 | −46,7 | −46,7 |
Яуым-төшөм нормаһы, мм | 27 | 20 | 21 | 28 | 50 | 75 | 90 | 73 | 58 | 39 | 33 | 27 | 541 |
Сығанаҡ: Погода и климат |
Яҙ | Йәй | Көҙ | Ҡыш |
Транспорт
үҙгәртергәЕкатеринбург — илдең эре транспорт-логистик үҙәге (Кольцово (аэропорт)). Ҡаланың төп аэропорты «Рәсәй аэропорттары» холдингҡа инә («Ренова» составында)[9].
Милли состав
үҙгәртергәМилләт | Һан, кеше. |
милләте күрһәткәндәрҙен % |
---|---|---|
урыҫтар | 1 106 688 | 89,04 % |
татарҙар | 46 232 | 3,72 % |
украиндар | 12 815 | 1,03 % |
башҡорттар | 11 922 | 0,96 % |
мариҙар | 6 481 | 0,52 % |
әзербайжандар | 6 381 | 0,51 % |
тажиктар | 5 868 | 0,47 % |
әрмәндәр | 5 271 | 0,42 % |
йәһүд | 4 339 | 0,35 % |
үзбәктәр | 4 072 | 0,33 % |
башҡа милләтәр | 32 863 | 2,64 % |
милләтен күрһәткәндәр | 1 242 932 | 100 % |
дөйөм халҡы | 1 383 179 |
Дин
үҙгәртергә-
Троицк ғибәҙәтхана, Екатеринбург
-
Әрмән сиркәүе
-
Протестанттар сиркәүе
-
Мәсет , Екатеринбург
-
Екатеринбург синагогаһы
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ Екатеринбург. Панорама недели. Выпуск 16 (24-30 мая 2010 года)
- ↑ Основные положения Генерального плана муниципального образования «город Екатеринбург»
- ↑ Стратегический план развития Екатеринбурга до 2015 года. Раздел II. Исходные конкурентные возможности Екатеринбурга. Внутренние факторы развития города.
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Ғарипов Рауил Ҡасим улы (Тикшерелеү көнө: 14 март 2021)
- ↑ [1] 2016 йыл 5 март архивланған.
- ↑ [2] 2016 йыл 27 ғинуар архивланған.
- ↑ [3]
- ↑ [ http://www.ar-management.ru/ ]
- ↑ Национальный состав, владение языками, гражданство Свердловской области(недоступная ссылка)
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Официальный сайт Администрации г. Екатеринбурга 2021 йыл 18 октябрь архивланған.
- Список музеев города
- Свердловский государственный театр драмы
- Ҡала Екатеринбург
- Справочник компаний Екатеринбурга
- Екатеринбург Open Directory Project (dmoz) һылтанмалар каталогында.