26 февраль
көнө
26 февраль — григориан стиле буйынса йылдың 57-се көнө. Йыл аҙағына тиклем 308 көн ҡала (кәбисә йылында 309).
| ← февраль → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | |||
| 2019 йыл | ||||||
Байрамдар
Тарихи ваҡиғаларҮҙгәртергә
- 1658 — Швеция һәм Дания араһында Роскилле солох килешеүе төҙөлә.
- 1706 — Ихтилал барышында бөтә башҡорт йыйынында батша Пётр I мөрәжәғәтнамә төҙөлә, уны Мәскәүгә алып барыу өсөн Дөмәй Ишкәев етәкселегендә 8 кешенән торған илселәр делегацияһы һайлана.
- 1712 — Рәсәй империяһында Петр I ҡарары менән Тула ҡорал заводы нигеҙләнә.
- 1714 — Петр I гвардия полктарында рядовой булып хеҙмәт итмәгән дворяндарға офицер чины биреүҙе тыйған ҡарар сығара.
- 1815 — Эльбаға һөргөнгә ебәрелгән Наполеон Бонапарт утрауҙан ҡаса.
- 1832 — Польша Рәсәй империяһының өлөшөнә әйләнә, сеймын һәм үҙ армияһын юғалта.
- 1848 — Францияла дворян титулдары бөтөрөлә.
- 1878 — Француз телсеһе Эмиль Литтре ғалим Шарль Эммануэль Седийо үтенесе буйынса микроб терминын уйлап сығара.
- Львовта украин яҙыусыһы Иван Франко өҫтөнән суд процесы башлана.
- 1886 — Горловкала Рәсәй империяһында тәүге терегөмөш етештерелә.
- 1917 — Петроградта сыуалыш. Дәүләт Думаһы таратыла. Көндөҙгө 12-нән яңы митингылар башлана, улар ҡорал көсө менән туҙҙырыла. Ҡалала баррикадалар барлыҡҡа килә. Дөйөм стачка һәм армияның инҡилапсылар яғына сығыуы башлана.
- «Victor» фирмаһының Нью-Йорктағы студияһында тәүге джаз грампластинкаһы яҙҙырыла.
- 1919 — АҠШ-та Аризона штатында Гранд-Каньон милли паркы булдырыла.
- 1924 — Бөтә Рәсәй Үҙәк Башҡарма Комитеты ҡарары менән Грозный ҡалаһы Ҡыҙыл Байраҡ ордены менән бүләкләнә («хеҙмәтсәндәрҙең контрреволюцияға ҡаршы батырҙарса көрәше һәм артабан нефть сәнәғәтен төҙөкләндереүе өсөн).
- 1925 — СССР һәм Япония араһында дипломатик мөнәсәбәттәр урынлаштырыла.
- СССР-ҙа Коми-Пермяк округы булдырыла.
- 1935 — Уйлап табыусы Роберт Уотсон-Уотт «радар» (RAdio Detection And Ranging) яйланмаһының тәүге тәжрибәләрен үткәрә.
- 1943 — Өфөлә музыка тәрбиәләнеүселәре мәктәп-интернаты (хәҙер Ғәзиз Әлмөхәмәтов исемендәге республика гимназия-интернаты) асыла.
- 1954 — АҠШ-та тәүге фотойыйыулы типография машинаһы эшләнә.
- 1955 — «Норт Америкэн» фирмаһының осоусы-һынаусыһы Джордж Смит тарихта тәүге тапҡыр тауыштан шәберәк тиҙлектә уңышлы катапультланыу эшләй.
- 1986 — Михаил Сергеевич Горбачёв «Тиҙләнеш» курсын иғлан итә.
- 1990 — Чехословакия территорияһынан совет ғәскәрҙәре сығарыла башлай.
- 1991 — Сәддам Хөсәйен Ираҡ ғәскәрҙәренә Күвейттан сығырға бойороҡ бирә.
- 1993 — Рәсәй аграр фирҡәһенең ойоштороу йыйылышы үтә.
- 1995 — Иң боронғо инглиз банкыларының береһе «Бэррингс» бөлә, ул 1762 йылда нигеҙләнгән була.
- Тажикстан тәүге парламент һайлауҙары үтә.
- 2004 — Латвия сеймы илдең НАТО-ға инеүе тураһында закон ҡабул итә.
- 2006 — Туринда ХХ Ҡышҡы Олимпия уйындары тамамлана.
- 2013 — Өфөлә VI Халыҡ-ара ҡышҡы балалар уйындары асыла.
Был көндө тыуғандарҮҙгәртергә
Башҡортостан менән бәйле шәхестәрҮҙгәртергә
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Ғарипов Тимур Мөхәммәт улы (26.02.1975), театр актёры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы һәм Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (2003).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Арыҫланғолов Барый Кинйәбулат улы (26.02.1926—6.10.1996), совет партия һәм дәүләт эшмәкәре, 1973—1985 йылдарҙа КПСС-тың Стәрлебаш район комитетының беренсе секретары. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. КПСС-тың XXV съезы делегаты, Башҡорт АССР-ының 9-сы һәм 10-сы саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ, ике «Почёт Билдәһе» һәм II дәрәжә Ватан һуғышы ордендары кавалеры.
- Вәлиев Шамил Зөфәр улы (26.02.1951), ғалим-иҡтисадсы, юғары мәктәп эшмәкәре. Иҡтисад фәндәре докторы (2003), профессор (2005). Башҡортостан Республикаһы хеҙмәтләндереү тармағының атҡаҙанған хеҙмәткәре (2001), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары профессиональ белем биреү хеҙмәткәре (2006).
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Вилданов Әхмәт Шафиҡ улы (26.02.1932), төҙөүсе, хужалыҡ эшмәкәре. Рәсәй Федерацияһының () һәм Башҡортостан Республикаһының () атҡаҙанған төҙөүсеһе. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ () һәм «Почёт Билдәһе» () ордендары кавалеры.
- Йомағолов Илшат Хәлил улы (26.02.1932—3.11.2007), башҡорт театр актёры, драматург, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1953 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы, 1989 йылдан — СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. РСФСР‑ҙың (1979) һәм Башҡорт АССР-ының (1976) атҡаҙанған артисы.
- Ғәзизова Зәйтүнә Сабир ҡыҙы (26.02.1937), опера йырсыһы, 1982 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы (1986).
- Мирғәзәмов Марат Парис улы (26.02.1942), совет партия, дәүләт һәм хужалыҡ эшмәкәре. 1986—1992 йылдарҙа Башҡорт АССР-ы Министрҙар Кабинеты Рәйесе.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Ниғмәтуллин Хәлит Миңнулла улы (26.02.1943), Шишмә районы «Луч» колхозының элекке механизаторы, Башҡорт АССР-ының XXI саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Ленин, Октябрь Революцияһы һәм Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордендары кавалеры, Башҡортостандың атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре.
- Кобляков Николай Владимирович (26.02.1973), Рәсәй эшҡыуары, ҡарттар йорттарының илдәге иң ҙур селтәрен — Senior Group компанияһын ойоштороусы.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандарҮҙгәртергә
- Ғәбиҙуллин Фәнзил Нәғим улы (26.02.1939), мәғариф эшмәкәре. 1971—1998 йылдарҙа Шишмә район мәғариф бүлеге мөдире. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған уҡытыусыһы. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры.
- Бәкеров Әнүәр Әкрәм улы (26.02.1964), ғалим-хирург, һаулыҡ һаҡлау өлкәһе эшмәкәре, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 2014—2018 йылдарҙа — Башҡортостан Республикаһы һаулыҡ һаҡлау министры, 2018 йылдың октябренән — Башҡорт дәүләт медицина университеты проректоры. Медицина фәндәре докторы (2001), профессор (2002).
Дөйөм исемлекҮҙгәртергә
- 1862 — Фанни Брате, швед рәссамы.
- 1954 — Рәжәп Эрдоған, Төркиәнең 12-се Президенты (2014 йылдан).
Был көндө вафат булғандарҮҙгәртергә
- 2005 — Джеф Раскин, Macintosh компьютерын төҙөүсе.
