2022 йыл
(2022 битенән йүнәлтелде)
| Йылдар |
|---|
| 2018 · 2019 · 2020 · 2021 — 2022 — 2023 · 2024 · 2025 · 2026 |
| Ун йыллыҡтар |
| 2000-се йылдар · 2010-се йылдар — 2020-се йылдар — 2030-се йылдар · 2040-се йылдар |
| Быуаттар |
| XX быуат — XXI быуат — XXII быуат |
| Григориан стилендә | 2022 MMXXII |
| Юлиан стилендә | 2021—2022 (14 ғинуардан) |
| Рим нигеҙләнгән көндән | 2774—2775 (4 майҙан) |
| Константинополь эраһы | 7530—7531 (14 сентябрҙән) |
| Йәһүд календары |
5782—5783 ה'תשפ"ב — ה'תשפ"ג |
| Мосолман календары | 1443—1444 (с 30 июля) |
| Боронғо әрмән календары | 1471 ԹՎ ՌՆՀԱ |
| Ҡытай календары | 4718—4719 (с 1 февраля) 辛丑—壬寅 белая корова — чёрный тигр |
| Эфиопа календары | 2014—2015 |
| Боронғо һинд календары | |
| - Викрам самват | 2078—2079 |
| - Шака самват | 1944—1945 |
| - Кали-юга | 5123—5124 |
| Иран календары | 1400—1401 |
2022 (ике мең егерме икенсе) йыл — кәбисә булмаған йыл, григориан календары буйынса шәмбе көндө башлана. Был беҙҙең эраның 2022 йылы, 3 мең йыллыҡтың 22 йылы, XXI быуаттың 22 йылы, XXI быуаттың 3 ун йыллығының 2 йылы, 2020 йылдарҙың 3 йылы.
Ваҡиғалар
үҙгәртергә
БМО ҡарары буйынса, 2022 йыл Халыҡ-ара һөнәрселек балыҡсылығы һәм аквамәҙәниәт йылы тип иғлан ителде[1].
Рәсәйҙә халыҡтарҙың мәҙәни мираҫы йылы
Башҡортостанда Һөнәри белем биреүҙе модернизациялау, лайыҡлы хеҙмәт шарттары һәм хеҙмәт династиялары йылы
Белоруссияла тарихи хәтер йылы
Әзербайжанда Шуша ҡалаһы йылы
Үзбәкстанда халыҡ мәнфәғәттәрен тәьмин итеү йылы
Ҡаҙағстанда Балалар йылы
Ғинуар
үҙгәртергә- 1 ғинуар
- Рәсәйҙә эшкәртелмәгән түңәрәк урманды экспортҡа сығарыуҙы тыйыу үҙ көсөнә инде һәм сеймал әйләнешен күҙәтеп барыусы һанлы мәғлүмәт системаһы эшләй башланы[2].
- Ҡытайҙа урындағы автомобиль сәнәғәтенә сит ил капиталы инвестицияларына сикләүҙәр тулыһынса бөтөрөлдө[3].
- Иньяцио Кассис Швейцария президенты вазифаһын башҡара башланы.
- Рәсәй Федерацияһында йәшәү минимумы 12654 һумға тиклем арттырылды.
- Рәсәйҙә хеҙмәткә түләүҙең минималь күләме (МРОТ) 13 890 һумға тиклем артты.[4]
- Швеция Европала хәүефһеҙлек һәм хеҙмәттәшлек буйынса ойошманың (ОБСЕ) рәйесе итеп һайланды.
- 2 ғинуар
- Рязань өлкәһендә салонында 49 кеше булған автобус аварияға осраған. 5 кеше һәләк булған, 22-һе йәрәхәтләнгән.[5]
- Ҡаҙағстанда тәбиғи газға хаҡтар артыуға ҡаршы митингтар башлана[6][7].
- 3 ғинуар
- Рәсәй Федерацияһы, Ҡытай Халыҡ Республикаһы, Америка Ҡушма Штаттары, Бөйөк Британия һәм Франция лидерҙары ядро һуғышына ҡаршы белдереү ҡабул итте[8]
- Хайсам әл-Гайс ОПЕК-тың киләһе секретары итеп һайланды. 2022 йылдың 1 авгусында ул 2016 йылдан ошо вазифаны биләгән Мөхәммәт Баркиндоны алмаштыра[9][10].
- 4 ғинуар — BlackBerry компанияһы үҙенең продукттарына ярҙам күрһәтеүҙе туҡтатты.
- 5 ғинуар
- Халыҡтың ризаһыҙлығы артыу сәбәпле Ҡаҙағстан хөкүмәте отставкаға китте[11].
- Ҡаҙағстандың Мангистау һәм Алматы өлкәләрендә, шулай уҡ Алматы һәм Нур-Солтан ҡалаларында ғәҙәттән тыш хәл индерелде[12][13][14].
- Нурсолтан Назарбаев Ҡаҙағстан Республикаһы Именлек советы рәйесе вазифаһынан бушатылды[15]
- 16 ғинуар — Сербияла конституция референдумы.
- 23 ғинуар — Ливияла парламент һайлауҙары.
- 24 ғинуар — Италияла президент һайлауҙары[16].
Февраль
үҙгәртергә- 4 — 20 февраль — XXIV Ҡышҡы Олимпия уйындары (Пекин, Ҡытай)[17].
- 6 февраль — королева Елизавета II, Британия монархтарынан беренселәрҙән булып, Платина юбилейын билдәләй.
Март
үҙгәртергәАпрель
үҙгәртергәМай
үҙгәртергә- 13—29 май — Хельсинки һәм Тампере (Финляндия) ҡалаларында шайбалы хоккей буйынса донъя чемпионаты үтә[18].
- 10—14 май — Туринда (Италия) 66-сы «Евровидение» йыр бәйгеһе уҙа.
Сентябрь
үҙгәртергә- 11 сентябрь — Рәсәй Федерацияһында Берҙәм тауыш биреү көнө.
Октябрь
үҙгәртергә- 2 октябрь—30 октябрь — Бразиялияла дөйөм һайлауҙар.
- 25 октябрь — ҡояш тотолоуы.
Ноябрь
үҙгәртергә- 1—25 ноябрь — проведение первой в истории независимого Узбекистана переписи населения[19].
- 21 ноябрь—18 декабрь — в Катаре состоится 22-й чемпионат мира по футболу[20].
Вафат булғандар
үҙгәртергәШулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә2022 год категорияһы табылманы
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ Международные годы. www.un.org (6 ғинуар 2015). Дата обращения: 13 ғинуар 2020.
- ↑ В России вступают в силу новые правила оборота древесины. ТАСС. Дата обращения: 1 ғинуар 2022.
- ↑ Китай снял ограничения для иностранных автопроизводителей. Авто Ревю. Дата обращения: 29 декабрь 2021.
- ↑ В России с 1 ғинуар минимальный размер оплаты труда составит 13 890 рублей. ТАСС. Дата обращения: 1 ғинуар 2022.
- ↑ Число пострадавших в аварии с автобусом под Рязанью увеличилось до 22. ТАСС. Дата обращения: 2 ғинуар 2022.
- ↑ В Казахстане идут митинги из-за роста цен на газ. www.kommersant.ru (3 ғинуар 2022). Дата обращения: 3 ғинуар 2022.
- ↑ Правительство Казахстана объявило о снижении цен на газ после протестов. Ведомости. Дата обращения: 4 ғинуар 2022.
- ↑ «Никогда не должна быть развязана»: лидеры РФ, КНР, США, Британии и Франции приняли заявление против ядерной войны. RT (3 ғинуар 2022).
- ↑ Новым генсеком ОПЕК избрали представителя Кувейта Хайсама аль-Гайса. www.kommersant.ru (3 ғинуар 2022). Дата обращения: 3 ғинуар 2022.
- ↑ OPEC : Special Meeting of the OPEC Conference appoints next Secretary General. www.opec.org. Дата обращения: 3 ғинуар 2022.
- ↑ https://novayagazeta.ru/articles/2022/01/05/pravitelstvo-kazakhstana-ushlo-v-otstavku-na-fone-obshchenatsionalnykh-gazovykh-protestov-news
- ↑ В Нур-Султане ввели режим чрезвычайного положения. ТАСС. Дата обращения: 5 ғинуар 2022.
- ↑ Токаев ввел на две недели режим ЧП в Мангистауской области и Алма-Ате. ТАСС. Дата обращения: 5 ғинуар 2022.
- ↑ Президент Казахстана постановил ввести чрезвычайное положение в Алма-Атинской области. ТАСС. Дата обращения: 5 ғинуар 2022.
- ↑ https://www.rbc.ru/politics/05/01/2022/61d596709a7947392ca4369e
- ↑ Заседание парламента Италии по выборам президента республики состоится 24 ғинуар. ТАСС. Дата обращения: 4 ғинуар 2022.
- ↑ Пекин выбран столицей зимней Олимпиады-2022, Русская служба Би-би-си (31 июль 2015). 31 июль 2015 тикшерелгән.
- ↑ Чемпионат мира-2022 пройдет в Финляндии (19 май 2017). 13 июнь 2018 тикшерелгән.
- ↑ Рамиз Бахтияров. В Узбекистане перепись населения проведут в ноябре 2022 года. Sputnik Узбекистан (24 август 2020). Дата обращения: 28 август 2020.
- ↑ Полина Мирер. Бриллианты в пустыне. Стадионы Катара к Чемпионату мира-2022 (недоступная ссылка — история). МедиаПорт (08.12.10). Дата обращения: 7 август 2011. Архивировано 23 февраль 2012 года. 2012 йыл 18 ғинуар архивланған.