Колдунов Александр Иванович

Александр Иванович Колдунов (20 сентябрь 1923 йыл — 7 июнь 1992 йыл, Мәскәү) — совет дәүләт һәм хәрби эшмәкәре, СССР Авиацияһының Баш маршалы, ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы. КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы (1981—1990). СССР Юғары Советының 9-11-се саҡырылыш Милләттәр Советы депутаты (1974—1989).

Колдунов Александр Иванович
рус. Александр Иванович Колдунов
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР
Хеҙмәт итеүе	СССР
Тыуған көнө	20 сентябрь 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})
Тыуған урыны	Мощиново[d], Смоленский уезд[d], Смоленск губернаһы[d], РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	7 июнь 1992({{padleft:1992|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:7|2|0}}) (68 йәш)
Вафат булған урыны	Мәскәү, Рәсәй
Ерләнгән урыны	Новодевичье зыяраты[d]
Һөнәр төрө	дәүләт эшмәкәре, лётчик, офицер
Биләгән вазифаһы	СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто	Осоусыларҙың Качинск юғары хәрби авиация училищеһы Ю. А. Гагарин исемендәге Хәрби-һауа академияһы[d] Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәре Генераль штабы Хәрби академияһы[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание	главный маршал рода войск[d], второй лейтенант[d], лейтенант, өлкән лейтенант[d], Капитан, Майор, подполковник[d], полковник[d], генерал-майор авиации[d], генерал-лейтенант авиации[d], генерал-полковник авиации[d] һәм маршал рода войск[d]
Командалыҡ иткән	Войска ПВО СССР[d]
Һуғыш/алыш	Бөйөк Ватан һуғышы һәм Икенсе бөтә донъя һуғышы
Ғәскәр төрө	СССР хәрби-һауа көстәре[d]
Ойошма ағзаһы	КПСС Үҙәк комитеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Колдунов Александр Иванович Викимилектә

Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында иң яҡшы совет истребитель-астарҙың береһе. Ас һуғышыр араһында иң һөҙөмтәле истребителе "Як"дарҙың араһынан иң һөҙөмтәле ас.

Биографияһы

Алекса́ндр Ива́нович Колдуно́в 1923 йылдың 20 сентябрендә Смоленск губернаһы Мощиново ауылында хеҙмәткәр ғаиләһендә тыуа. Урыҫ. Мәскәү өлкәһе Электроугли ҡалаһында урта мәктәпте тамамлай. Реутовта аэроклубта уҡый.

Бөйөк Ватан һуғышы

1941 йылдан Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһында. Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында, 1943 йылдың мартында Мясников исемендәге Качинск Ҡыҙыл Байраҡлы хәрби авиация мәктәбен тамамлай. Запастағы авиаполкка ебәрелә, әммә ғәмәлдәге армияға алыныуға өлгәшә. 1943 йылдың майынан фронтта 594-се штурмлаусы авиация полкы осоусыһы вазифаһында. 1943 йылдың 21 июнендә Северский Донец йылғаһы өҫтөндә беренсе еңеүгә өлгәшә. Тиҙ арала хәрби иҫәбен арттыра, шул уҡ ваҡытта вазифаларында ла үҫә бара: 1943 йылда кесе летчик, летчик, звено командиры, эскадрильяһы командиры урынбаҫары була. 1943 йылдың көҙөнән һуғыштың аҙағына тиклем эскадрильяға командалыҡ итә. Днепр өсөн алышта, Украинаның уң ярын азат итеүҙә, Яссы-Кишинев операцияһында, Будапешт операцияһында, Румыния, Болгария, Югославия, Венгрия, Чехословакия һәм Австрияны азат итеү операцияларында айырылып тора.

Һылтанмалар

• Колдунов Александр Иванович  (билдәһеҙ). «Герои страны» сайты.
• Статья об А. И. Колдунове(недоступная ссылка).
• Биография А. И. Колдунова и рассказ о воздушном бое с американцами.
• Обстоятельства снятия А. И. Колдунова с поста Главкома.