Мерецков Кирилл Афанасьевич

Мерецков Кирилл Афанасьевич (26 май (7 июнь) 1897 йыл, Назарьево, Рязань губернаһы — 30 декабрь 1968 йыл, Мәскәү) — СССР-ҙың хәрби эшмәкәре, Советтар Союзы Маршалы (1944), Советтар Союзы Геройы (1940). «Еңеү» ордены кавалеры (1945). КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһына кандидат (1939—1956). КПСС-тың Үҙәк ревизия комиссияһы ағзаһы (1956—1961).

Мерецков Кирилл Афанасьевич
рус. Кирилл Афанасьевич Мерецков
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	Рәсәй империяһы  СССР
Хеҙмәт итеүе	СССР
Патронимы йәки матронимы	Афанасьевич[d]
Тыуған көнө	7 июнь 1897({{padleft:1897|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:7|2|0}}) или 26 май 1897({{padleft:1897|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:26|2|0}})
Тыуған урыны	Зарайск[d], Рязань губернаһы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө	30 декабрь 1968({{padleft:1968|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:30|2|0}}) (71 йәш)
Вафат булған урыны	Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны	Кремль диуарындағы некрополь[d]
Место содержания под стражей	Лефортово төрмәһе[d]
Һөнәр төрө	сәйәсмән, офицер, военный командир, маршал
Эшмәкәрлек төрө	Хәрби эш
Биләгән вазифаһы	СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто	М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ҡатнашыусы	ВКП(б)-ның XVIII съезы[d], КПСС-тың XIX съезы[d], КПСС-тың ХХ съезы[d] һәм КПСС-тың XXI съезы[d]
Хәрби звание	Советтар Союзы Маршалы
Һуғыш/алыш	гражданская война в Испании[d], Икенсе бөтә донъя һуғышы, Рәсәйҙә Граждандар һуғышы, Совет - Финляндия һуғышы (1939—1940), Бөйөк Ватан һуғышы һәм Совет-япон һуғышы[d]
Ғәскәр төрө	Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	СССР Дәүләт гербының алтын һүрәтләнеше менән Почётлы ҡорал[d] (22 февраль 1968)
Мерецков Кирилл Афанасьевич Викимилектә

Биографияһы

Иртә йылдары

Крәҫтиәндәр Анна Ивановна (ҡыҙ фамилияһы — Добрякова) менән Афанасий Павлович Мерецковтар ғаиләһендә тәүге бала булып тыуа. Урыҫ. Ете йәшенән атаһына ер һөрөргә һәм тырматырға ярҙам итә, ә 9 йәшенән барлыҡ ҡыр эштәрендә ҡатнаша. 4 класлы башланғыс земство мәктәбен тамамлай. 12 йәшендә Мәскәүгә үҙ аллы эшләү өсөн ебәрелә. Мәскәү заводтарында слесарь булып эшләй. Беренсе эш урынында уҡйәшерен революцион эшмәкәрлек алып барған эшселәр менән таныша.

Миусс майҙанында «Император Александр II батшалығына 25 йыл тулыу иҫтәлегенә асылған сәнәғәт училищеһы» ҡарамағындағы оҫтаханаларҙа эшләгәндә «Өлкән эшселәр өсөн Миусс киске һәм йәкшәмбе кластарына» йөрөй. Шул уҡ ваҡытта ағаһы тетарҙа гардеробсы булып эшләй һәм һирәк булһа ла уны үҙе менән спектаклдәргә ала, Мерецков шулай тетарға өйрәнеп китә.

1915 йылда эшселәр сходкаһында ҡатнаша. Турубинерҙың хәрби заказдар үтәлгән граммофон фабрикаһына эшкә күсеп, 18 йәшлек Кирилл Беренсе донъя һуғышы ваҡытында армиянан азат ителә.

Әҙәбиәт

• Егоров П. Я. Маршал Мерецков. — М.: Воениздат, 1974. — 215 с.: ил.
• Киселёв А. Н. Маршал Советского Союза Кирилл Мерецков // Полководцы и военачальники Великой Отечественной: Сб. — М., 1986. — С. 72-135: ил.
• Шевеленко А. Маршал Мерецков // Творцы победы: От рядового до маршала. — М., 1987. — С. 157—168.
• Ҡалып:Книга:Социокультурный состав советской военной элиты 1931—1938 гг. и её оценки в прессе русского зарубежья
• Ҡалып:Книга:Трагедия РККА 1937—1938
• Цунц М. 3. В огне четырёх войн. — М., 1972.
• Ҡалып:Книга:Из ГУЛАГа — в бой
• Великанов Н. Т. Мерецков. — М.: Молодая гвардия, 2013. — 431 с. — (Жизнь замечательных людей). — 4000 экз. — ISBN 978-5-235-03483-9.
• Мерецков В. К., Никишин А. В., Задорожный В. Н. Маршал Мерецков: мир и война (по страницам семейного альбома) — Мәскәү: Музей техники Вадима Задорожного, 2017. — 116 с. — ISBN 5-87012-061-6
• Соловьёв Д. Ю. Все генералы Сталина. — М., 2019. — ISBN 978-5-532-10644-4.

Һылтанмалар

• Кирилл Афанасьевич Мерецков на сайте Министерства обороны Российской Федерации
• Ҡалып:Hrono
• Бушков А. А. Самый странный маршал  (билдәһеҙ) (недоступная ссылка — история). — Сталин. Ледяной трон — СПб.: Нева, 2005 — ISBN 978-5-373-01830-2, ISBN 5-7654-4199-8. Дата обращения: 21 февраль 2013. Архивировано 26 февраль 2013 года. 2014 йыл 19 август архивланған.