Ғибәҙәт (Ислам)

Ғибәҙәт (ғәр. عبادة‎ — «табыныу») — уҡыла: әл-ғибәдә — ҡәҙер итеү, лексик яҡтан — йомшаҡ күңелле булыу, баш эйеү, буйһоноу; рус. ‘Иба́дат) — Ислам тәғлимәте буйынса, Аллаһы Тәғәлә ҡушҡан йәки хуплаған ғәмәлдәрҙе башҡарыу һәм Аллаһ тыйған ғәмәлдәрҙән ҡасыу тигән мәғәнәгә эйә булған Ислам төшөнсәһе

Термин Ҡөрьәндә телгә алына.

Төшөнсә

«Дини йолалар тураһында фән» (‘ильм әл-‘ибәдәт) мосолман хоҡуғының биш өлөшөнөң береһен (фиҡһ) тәшкил итә. Ғибәҙәт, йола практикаһы булараҡ, «рухи практиканан» айырыла (мөғәмәләт).

Ул түбәндәге йолаларҙы үҙ эсенә ала:

• таҙарыныу (тәһәрәт)
• көн һайын биш тапҡыр намаҙ
• мөлкәттән ярлылар файҙаһына түләнгән һалым (зәҡәт)
• ураҙа (саумالصوم)
• хаж ҡылыу
• иманда тырышлыҡ (йыһат).

Юғарыла һанап үтелгән дини бурыстарҙы үтәү ғибәҙәттең айырылғыһыҙ өлөшө булып һанала. Теоретик яҡтан ғибәҙәт сөнниҙәрҙең һәм шиғыйҙарҙың ҡағиҙәләре бер төрлө, әммә ғәмәлдә айырмалар бар.

Ғибәҙәт сығанаҡтары

• Һөйөү — Аллаһы Тәғәләгә ҡарата һөйөү, яратыу хисе,
• Өмөт — Аллаһы Тәғәләнең рәхмәтенә, шәфҡәтенә өмөтләнеү, йәннәтенә инергә ынтылыу,
• Ҡурҡыу — Аллаһ Тәғәләнең асыуын сығарыуҙан ҡурҡыу, Уның ғазабынан һаҡланыу.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Ширек
• Сөннәтләнеү
• Рыялыҡ

Әҙәбиәт

• Али-заде, А. А. Ибада // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8  (рус.).
• Гогиберидзе Г. М. Исламский толковый словарь. — Ростов н/Д: Феникс, 2009. — 266 с. — (Словари). — 3000 экз. — ISBN 978-5-222-15934-7.
• Ньюби Г. Краткая энциклопедия ислама = A Concise Encyclopedia of Islam / Пер. с англ.. — М.: Фаир-пресс, 2007. — 384 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-8183-1080-0.
• Прозоров С. М. ’Ибада // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 80. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.