Портал:Башҡорт әҙәбиәте
«Башҡорт әҙәбиәте» порталына рәхим итегеҙ! |
Инеш
Башҡорт әҙәбиәт ғилеме — нәфис әҙәбиәтте кешелек һәм башҡорт халыҡ мәҙәниәте күренеше булараҡ өйрәнеүсе фән, XIX быуаттың 2-се яртыһында нигеҙ һалынған фән. Төп тармаҡтары: әҙәбиәт теорияһы, әҙәбиәт тарихы. Ҡайһы бер ғалимдар шулай уҡ әҙәбиәт ғилеменең төп тармағына фольклористиканы ла индерә. Әҙәбиәт ғилемендә бик күп йүнәлештәр бар, шул иҫәптән — психоаналитик һәм психиатрия йүнәлештәре. Ярҙамсы дисциплина булып библиография, текстология, палеография тора.
Бөгөнгө рәсем
Бөгөнгө мәҡәлә
Үҙенең әкиәттәрендә башҡорт халҡы ысынбарлыҡты милли сифатта тойоуын, тирә-йүнгә мөнәсәбәтен әйтеп бирергә, үҙ балаларына тормош аҡыллылығын өгөт-нәсихәт аша бирергә теләгән, әхлаҡ, ғаилә, көнкүреш һорауҙарын күтәргән.
Башҡорт халыҡ әкиәттәренең сығанағы халыҡ фольклорында ғына түгел, шулай уҡ китап, әҙәбиәт сюжеттарында ла.
Башҡорт халыҡ әкиәттәренең күпмелер өлөшө һинд халҡының әҙәби-фольклор һәйкәлдәре «Джатаки», «Панчатантра», «Шукасаптати», «Тути-наме» менән бәйләнгән. Был әҫәрҙәрҙең ҡайһы бер әкиәт сюжеттары башҡорт халҡының ауыҙ-тел ижадында сағылыш тапҡан. Был Урал-Иҙел буйы регионының Көнсығыш илдәре менән мәҙәни бәйләнештәре тураһында һөйләй, тимәк, халҡыбыҙ ғәрәп-мосолман яҙмаһы һәм китап мәҙәниәте менән таныш булған. «Калила һәм Димна» һәм «Тути-наме» әҫәрҙәренең ҡулъяҙмаһы Иҙел буйында һәм Көньяҡ Уралда таралған, XIX быуатта улар төрөк тәржемәһендә һәм ғәрәп телендә баҫылып сыҡҡан.
Беләһегеҙме…
- Бөйөк Ватан һуғышынан һуңғы башҡорт әҙәбиәте һуғыш ауырлығын татыған яҙыусыларҙан М. Кәрим, Н. Нәжми, Х. Ғиләжев, И. Абдуллин, Ғ. Рамазанов, Я. Ҡолмой, Х. Кәрим тулыландыра. Улар әҙәбиәткә яу уттары көйҙөргән шиғыр һәм поэмалар ғына түгел, ә донъяға яңы ҡараш та алып килә.
- Һәғыштан һуң әҙәбиәткә талантлы йәш шағирҙар Р. Ғарипов, Р. Сафин, А. Игебаев, М. Кәримовтар килә.
Сығанаҡ:www.wikiplanet.click
Һылтанмалар
- Викикитапхана (ингл. Wikisource, рус. Викитека) — ирекле китапхана — «Викимедиа фондының» коммерция булмаған проекты, төрлө телдәрҙә алып барылған, даими тулыландырылыусы ирекле яҙмаларҙы таратыу маҡсаты менән төҙөлгән китапхана. Башҡорт Викикитапханаһы бында.
- Башҡортостан Республикаһының милли электрон китапханаһы
- Аудиокитапхана — «Ашҡаҙар» радиоһының рәсми сайтындағы аудиокитапхана.
- Китаптар — «Башҡорт проекттары» ирекмәндәре тарафынан йыйылған электрон китапхана. (Иғтибар! Автор хоҡуҡтары иҫәпкә алынмаған. Дәғүәләр булыуы ихтимал.)
- «Ихтика» электрон китапханаһының «Вконтакте» социаль селтәрендәге төркөмө. — Искәндәр Шакиров йыйған электрон китаптар. (Иғтибар! Автор хоҡуҡтары иҫәпкә алынмаған. Дәғүәләр булыуы ихтимал.)
- Бәйләнештә социаль селтәрендә «Башҡортса аудиокитаптар»
Бөгөнгө өҙөмтә
Яҡшылыҡ ҡылыр өсөн тәүҙә яуызлыҡты ҡабул итеп өйрәнергә кәрәк...
Категориялар
Был ай башҡорт әҙәбиәтендә:
Апрель
- 1 апрель 1957 — шағыр Хисмәт Юлдашев тыуған.
- 4 апрель (1861—1918) — башҡорт мәғрифәтсеһе Кейеков Ғарифулла Мөхәмәтғәли улы тыуған.
- 9 апрель (1936—2016) — шағир-яҙыусы, тәржемәсе һәм журналист Дәүләтов Ғәлим Абдулла улы тыуған.
- 16 апрель (1926—2003) — ғалим-тел белгесе, филология фәндәре кандидаты Әкрәм Бейеш тыуған.
- 18 апрель (1893—1937) — Башҡортостандың күренекле йәмәғәт һәм дәүләт эшмәкәре Дауыт Юлтый тыуған.
Яңы мәҡәләләр
Сәсән — шиғри һәләткә эйә булып, фәһемле оҫта һүҙе һәм ижады менән таныҡлыҡ алған кеше, йырсы-импровизатор. Сәсән булыу. Сәсән барҙа телең тый, оҫта барҙа ҡулың тый (Әйтем).
Сәсәндәр думбыраға ҡушылып көйләп һөйләү рәүешендә импровизациялай. Үткәндәр хаҡында һөйләүсе тарихсы, ауыҙ-тел ижадын һаҡлаусы һәм быуындан быуынға тапшыра килеүсе булараҡ, сәсәндәр халыҡ тормошонда күренекле роль уйнаған. Заманының әһәмиәтле ваҡиғаларын тасуир итеп кенә ҡалмайынса, уларға баһа ла биреү арҡылы, сәсәндәр мөһим социаль функция үтәгән. Сәсәндәрҙең халыҡтың йәмғиәт тормошонда һәм мәҙәниәтендә уйнаған роле күп кенә мәҡәлдәрҙә юғары баһа алған: «Сәсәндең теле уртаҡ, егәрленең ҡулы уртаҡ», «Сәсән алдырмаҫ, әйтмәй ҡалдырмаҫ», «Сәсән күрке һүҙ булыр, мәргән һүҙе күҙ булыр», «Сәсән дауҙа беленер, батыр яуҙа беленер» һ.б. ...дауамы