Горбачёв Михаил Сергеевич

(Михаил Горбачёв битенән йүнәлтелде)

Михаил Сергеевич Горбачёв (2 март 1931 йыл - 30 август 2022 йыл) — совет дәүләт эшмәкәре һәм сәйәсәтсе, СССР-ҙың берҙән-бер Президенты, Советтар Союзы Коммунистар партияһының һуңғы Генераль секретары, СССР-ҙа «үҙгәртеп ҡороу» (русса «перестройка») сәйәсәтен башлаусы, Тыныслыҡ буйынса Нобель премияһы лауреаты.

Михаил Сергеевич Горбачёв
рус. Михаил Сергеевич Горбачёв
Михаил Сергеевич Горбачёв
Флаг
Флаг
СССР Президенты
15 март 1990й — 25 декабрь 1991[1]
Алдан килеүсе: вазифа раҫлана
Дауамсы: вазифа бөтөрөлә
Флаг
Флаг
СССР юғары советы председателе
25 май 1989 — 15 март 1990
Алдан килеүсе: вазифа раҫлана; ул үҙе СССР Юғары Советы Президиумы рәйесе
Дауамсы: Анатолий Иванович Лукьянов
Флаг
Флаг
СССР Юғары Советы Президиумы рәйесе
1 октябрь 1988 — 25 май 1989
Алдан килеүсе: Громыко Андрей Андреевич
Дауамсы: вазифа бөтөрөлә; ул үҙе СССР Юғары Советы Президиумы рәйесе булараҡ
Флаг
Флаг
КПСС ҮК генераль секретары
11 март 1985 — 24 август 1991
Алдан килеүсе: Константин Устинович Черненко
Дауамсы: Владимир Антонович Ивашко
Флаг
Флаг
Рәсәй социал-демократик патияһы (СДПР) лидеры
2001 — 2004
Алдан килеүсе: вазифа раҫлана
Дауамсы: Кишенин Владимир Николаевич рәйес булараҡ
 
Дине: атеизм (православие формаль рәүештә)[2]
Тыуған: 2 март 1931({{padleft:1931|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:2|2|0}}) (93 йәш)
Привольное ауылы, Төньяҡ-Кавказ крайы, СССР
Үлгән: 30 август 2022({{padleft:2022|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:30|2|0}})[3][4] (91 йәш)
, Мәскәү, Рәсәй[5] йә Мәскәү, Рәсәй[6]
Ерләнгән: Новодевичье зыяраты[d][7]
Атаһы: Сергей Андреевич Горбачёв
Әсәһе: Мария Пантелеевна Гопкало
Ҡатыны: Горбачёва Раиса Максимовна
Балалары: Ирина Горбачёва (Вирганская)
Партия: 1) КПСС (1952—1992)
2) Рәсәйҙең берләштерелгән социал-демократик партияһы (РОСДП) (2000—2001)
3) Рәсәйҙең социал-демократик партияһы (яңы)(РОСДП)(2001—2007)
4) Социал-демократтар союзы (ССД) (2007 йылдан)
Белеме: МГУ
Ғилми дәрәжәһе: фән докторы
Профессияһы: юрист, агроном-экономист
 
Сайт: gorby.ru
 
Автограф:
 
Наградалары:

Нобель премияһы — 1990 Нобелевская премия мира (1990)

Почёт ордены Ленин ордены Ленин ордены Ленин ордены
Октябрь Революцияһы ордены Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены «Почёт Билдәһе» ордены
«Хеҙмәт батырлығы өсөн» миҙалы
«Хеҙмәт батырлығы өсөн» миҙалы
«За укрепление боевого содружества» миҙалы
«За укрепление боевого содружества» миҙалы
«1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңәүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы
«1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңәүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы
Аҡ арыҫлан Ҙур Тәре ордены кавалеры
Аҡ арыҫлан Ҙур Тәре ордены кавалеры
Президент Азатлыҡ миҙалы
Президент Азатлыҡ миҙалы
Сәнғәт һәм әҙәбиәт ордены (Франция)
Сәнғәт һәм әҙәбиәт ордены (Франция)
Изге Агата орденының Ҙур тәреһе
Азатлыҡ орденының Ҙур тәреһе кавалеры (Португалия)
Азатлыҡ орденының Ҙур тәреһе кавалеры (Португалия)
Христофор Колумб орденының Ҙур тәреһе кавалеры

Биографияһы үҙгәртергә

  • Мәскәү дәүләт университетын (1955), Ставрополь ауыл хужалығы институтын (1967) тамамлаған. 1955 йылдан комсомол, 1963 йылдан — партия эшендә.
  • 1966 йылда КПСС-тың Ставрополь ҡала комитетының беренсе секретары итеп һайлана. 1968 йылдан Ставрополь край комитетының икенсе, аҙаҡтан беренсе секретары.
  • 1975 йылда КПСС Үҙәк Комитеты секретары (ауыл хужалығы буйынса). 1985 йылдың апрелендә — КПСС-тың Генераль секретары итеп һайлана. 1988 йылдан бер үк ваҡытта СССР Юғары Советы Президиумы рәйесе, 1989—1990 йылдарҙа — СССР Юғары Советы рәйесе.
  • 1990 йылдың 15 мартында СССР халыҡ депутаттарының сираттан тыш 3-сө съезында Михаил Горбачёв СССР Президенты итеп һайлана.
  • 1992 йылдың ғинуарынан Халыҡ-ара ижтимағи-иҡтисади һәм политологик тикшеренеүҙәр фонды («Горбачёв-Фонд») менән етәкселек итә.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре үҙгәртергә

Ҡыҙыҡ мәғлүмәт үҙгәртергә

  • 2004 йылда «Грэмми» премияһын ала. Бүләкләү тантанаһы Америка сауҙа палатаһында үтә, унда «Үҙгәртеп ҡороу — егерме йылдан һуң» симпозиумы үткәрелә. Горбачев «Грэмми» премияһын Билл Клинтон һәм Софи Лорен менән Прокофьевтың «Петя һәм Бүре» әкиәтен тауышлы иткәне өсөн ала[8].


Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. С 19 августа по 21 августа 1991 года Горбачёв был фактически отстранён ГКЧП от исполнения обязанностей Генерального секретаря и Президента СССР; и. о. Генсека ЦК КПСС был объявлен заместитель Генсека В. А. Ивашко, и. о. Президента СССР — вице-президент Г. И. Янаев.
  2. Горбачев остается атеистом, хотя и крещен в православии при рождении // Интерфакс-Религия
  3. Mikhail Gorbachev, Soviet Leader Who Ended Cold War, Dies at 91 (ингл.) // Bloomberg.com — 2022.
  4. https://www.washingtonpost.com/obituaries/2022/08/30/mikhail-gorbachev-soviet-leader-dies/
  5. https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-08-30/russian-media-ex-soviet-leader-mikhail-gorbachev-dead-at-91
  6. https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn19990210249
  7. Aftonbladet (швед.)Schibsted, 1830. — ISSN 1103-9000; 1403-9656
  8. Михаилу Сергеевичу Горбачеву вручили премию «Грэмми»