1912 йыл
(1912 битенән йүнәлтелде)
Йылдар |
---|
1908 · 1909 · 1910 · 1911 — 1912 — 1913 · 1914 · 1915 · 1916 |
Ун йыллыҡтар |
1890-се йылдар · 1900-се йылдар — 1910-се йылдар — 1920-се йылдар · 1930-се йылдар |
Быуаттар |
XIX быуат — XX быуат — XXI быуат |
Григориан стилендә | 1912 MCMXII |
Юлиан стилендә | 1911 — 1912 ( 14 ғинуар) |
Рим нигеҙләнгән көндән | 2664 — 2665 ( 4 майҙан) |
Константинополь эраһы | 7420 — 7421 ( 14 сентябрҙән) |
Йәһүд календары |
5672 — 5673 ה'תרע"ב — ה'תרע"ג |
Мосолман календары | 1330 — 1331 |
Боронғо әрмән календары | 1361 ԹՎ ՌՅԿԱ |
Ҡытай календары | 4608 — 4609 (с 18 февраль) 辛亥 — 壬子 белая свинья — чёрная мышь |
Эфиопа календары | 1904 — 1905 |
Боронғо һинд календары | |
- Викрам самват | 1968 — 1969 |
- Шака самват | 1834 — 1835 |
Иран календары | 1290 — 1291 |
1912 (бер мең туғыҙ йөҙ ун икенсе) йыл — кәбисә йыл, григориан календары буйынса дүшәмбе көндө башлана. Был беҙҙең эраның 1912 йылы, 2 мең йыллыҡтың 912 йылы, XX быуаттың 12 йылы, XX быуаттың 2 ун йыллығының 2 йылы, 1910 йылдарҙың 3 йылы.
Ваҡиғалар
үҙгәртергә- 6 ғинуар — Нью-Мексико АҠШ-тың 47-се штаты тип иғлан ителә.
- 12 февраль — Ҡытайҙа Цин династияһы тәхеттән баш тарта.
- 14 февраль — Аризона АҠШ-тың 48-се штаты тип иғлан ителә.
- 15 апрель — «Титаник» карабы батта.
- 28 ноябрь — Албания бойондороҡһоҙлоҡ иғлан итә.
Ошо йылда тыуған шәхестәр
үҙгәртергә- 12 февраль — Ҡунаҡбаев Хөсәйен Әхмәтйән улы (Хөсәйен Ҡунаҡбай), шағир һәм журналист.
- 12 март — Нәжип Иҙелбай, шағир, драматург, тәржемәсе.
- 23 июнь — Алан Тьюринг, инглиз математик.
- 28 июнь — Ғата Сөләймәнов, башҡорт актеры, йырсы, ҡурайсы. БАССР-ҙ халыҡ артисы (1963).
- 12 июль — Әләдинов Шамил Сәйет улы (Шәмил Әләдин), бөйөк ҡырымтатар шағиры һәм яҙыусыһы.
- 15 июль — Сыртланова Мәғүбә Хөсәйен ҡыҙы, Бөйөк Ватан Һуғышында ҡатнашыусы, Советтар Союзы Геройы (1946).
- 14 сентябрь — Мәзитов Ғәли Әхмәт улы, осоусы, совет-фин (1939—1940) һәм Бөйөк Ватан һуғыштарҙа ҡатнашыусы, Советтар Союзы Геройы (1944).
- 14 октябрь — Лев Гумилёв, Рәсәй тарихсыһы.
- 19 декабрь — Ғәзим Аллаяров, Башҡортостандың партия эшмәкәре, журналист һәм яҙыусы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыуcы.
- 21 октябрь — Ғәскәров Фәйзи Әҙеһәм улы, беренсе башҡорт профессиональ бейеүсеһе, хореографы һәм балетмейстеры. БАССРһың (1944) һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғет эшмәкәре (1975).
- 29 декабрь — Абдуллин Мазһар Ғиләжетдин улы, башҡорт шағиры.
Вафат булғандар
үҙгәртергә- 10 февраль — Джозеф Листер, инглиз хирургы.
- 12 апрель — Клара Бартон, американ Ҡыҙыл тәре һалыусы.
- 7 август — Сыртланов Ғәлиасҡар Шәхәйҙәр улы, Өфө губернаһынан 3-сө Дәүләт думаһы (1907—12) депутаты. Дворяндарҙан.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә1912 йыл Викимилектә | |
1912 йыл Викияңылыҡтарҙа |