Википедия

Юренев Ростислав Николаевич

Ростислав Николаевич Юренев (31 март [13 апрель] 1912, Витебск — 28 май 2002, Мәскәү) — СССР һәм Рәсәй киноһы тәнҡитсеһе, кино белгесе, педагог, сәнғәт белеме докторы (1961), РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1969).

Юренев Ростислав Николаевич
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
 Рәсәй
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 март (13 апрель) 1912
Тыуған урыны Витебск, Рәсәй империяһы[1]
Вафат булған көнө 28 май 2002({{padleft:2002|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:28|2|0}}) (90 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, Рәсәй
Ерләнгән урыны Введенское зыяраты[d]
Атаһы Николай Николаевич Юренев[d]
Балалары Андрей Ростиславович Юренев[d]
Туған тел урыҫ теле
Һөнәр төрө киновед, тәнҡитсе, сценарий яҙыусы, кинокритик, уҡытыусы, уҡытыусы
Эш урыны С. А. Герасимов исемендәге Бөтә Рәсәй дәүләт кинематография институты
Уҡыу йорто С. А. Герасимов исемендәге Бөтә Рәсәй дәүләт кинематография институты
Ғилми дәрәжә сәнғәт фәндәре докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ҡыҙыл Йондоҙ ордены II дәрәжә Ватан һуғышы ордены РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Почёт ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены
Хеҙмәттәре тупланмаһы Harvard Film Archive[d][2]
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d]

Биографияһы

үҙгәртергә

Ростислав Николаевич Юренев 1912 йылдың 13 апрелендә Витебск ҡалаһында тыуған. Кадрҙар иҫәбен алыуҙың шәхси битендә һәм Кинематографистар союзының 1957 йылда Юренев тултырылған ижади карточкаһында «социаль сығышы» графаһында «дворяндарҙан» тиелгән. Уның атаһы, Николай Николаевич Юренев (16.04.1978-1942), эре закон белгесе һәм криминалист була[3]. 1922 йылда Юренев Мәскәүгә килә, 10-сы тәжрибә-уҡытыу мәктәбенә уҡырға инә. 1929 йылда «Рабочая газета» репортёры, «Экран» журналының әҙәби хеҙмәткәре булып эшләй, бер нисә шиғыр һәм гәзит яҙмаларын баҫтырып сығара. 1931 йылдан башлап бер нисә йыл мөхәррир булып эшләй [Бөтөн телевидение һәм радиотапшырыуҙар комитеты):Автобиографиянан

Был ваҡыт эсендә эфирға 15-кә якын радиопьеса тапшырыла, шуларҙың икеһе-шиғырҙарҙа, бик күп очерктар, шиғырҙар, йырҙар өсөн текстар бар. Радиокомитет һәм яҙыусылар төркөме тәҡдиме буйынса ВГИК-тың сценарий факультетына уҡырга инә. Институтта бик яҡшы уҡый. 3 сценарий яҙа, Улар ҡабул ителә, әмма, күрәһең, ҡуйылмай. Сценарийҙар өсөн материал туплап, бер ай Мәскәү метроһын төҙөүҙә эшләй һәм Әзербайжандың нефть һәм мамыҡ райондары буйынса ике ҙур сәфәр ҡыла.

1936 йылда ВГИК-тың сценарий факультетын (Валентина Туркина оҫтаханаһы) бик яҡшы тамамлай. Шул уҡ йылда хәрби хеҙмәткә алына. Ржев ҡалаһында, авиацияла хеҙмәт итә. ТБ-3 ауыр бомбардировщиктарында оса. 14 сәғәтлек Ржев — Воронеж — Харьков — Ржев осошон башҡара. Армиянан ҡайтҡас, ВГИК аспирантураһына уҡырға инә. 1938 йылдан матбуғатта даими рәүештә кино тәнкитсеһе булараҡ сығыш яһай башлай. 1939 йылда драматургияла кино драматургияһынан уҡыта һәм сценарий яҙыусыларҙа ижади семинар алып бара.

1948 йылда Эйзенштейн Сергей тәҡдиме буйынса СССР Фәндәр академияһының сәнғәт тарихы институтының өлкән ғилми хеҙмәткәре була. Күп йылдар уҡытыусы һәм ғилми-тикшеренеү эшмәкәрлеген берләштерә (1947 йылдан-ВГИК доценты, 1949 йылдан — сәнғәт белеме кандидаты, 1962 йылдан — сәнғәт белеме докторы, 1963 йылдан — ВГИК-тың кино белеме кафедраһы профессоры).

1941 йылдың 25 июнендә, Бөйөк Ватан һуғышының өөсөнсө көнөндә, мобилизациялана. Ҡырым, Кавказ, Новороссийск, Кубань, Белоруссияла, Литвапа, Польшала, Көнсығыш Пруссияла һуғыша. Кенигсберг штурмында ҡатнаша. Штаб авиацияһы офицеры булараҡ бомбардировка авиацияһы штурманы булараҡ һуғыша. Ике тапкыр зенит артиллерияһы һәм дошмандың истребителдәре менән бәрелешә. Яралана һәм контузия ала. 103-се хәрби самолетта бомбардировка һәм разведка яһай һәм оператив элемтә буеынса 200-ҙән артыҡ осош яһай. СБДА-2 һәм ИЛ-2 самолеттарында оса.

Автобиографиянан[3]:

1974 йылда Кино теорияһы тарихы һәм фәнни-тикшеренеү институтында совет киноһы тарихы бүлеген етәкләй. 1988 йылда институттан үҙ теләге менән китеп, үҙен ВГИК-та уҡытыу эшмәкәрлегенә арнай, унда күп йылдар дауамында кино белгестәре оҫтаханаһы рәйесе була.

1957-1965 йылдарҙа СССР кинематографистар союзы ойошмаһында ҡатнаша. РРК ойоштороу бюроһы ағзаһы булараҡ, кино тәнҡите секцияһының инициаторы, ойоштороусыһы һәм рәйесе була. 1957 йылдан 1985 йылға тиклем кинематографистар Союзы Идараһы составына инә.

Автор һәм мөхәррир булараҡ өс томлыҡ «Совет киноһы очерктары» (1956-1961), алты томлыҡ «С.М. Эйнштейндың һайланма әҫәрҙәре» (1964-1971) һәм башҡа ғилми хеҙмәттәр һәм илебеҙ һәм сит ил киноһы классиктарының теоретик мираҫын баҫтырып сығара. 44 китап баҫтырып сығара.

Улар араһында «Советский биографический фильм» (1949), «Александр Довженко» (1959), «Советская кинокомедия» (1964), «Смешное на экране» (1964), «Новаторство и традиции советского кино» (1965), «Краткая история советского кино» (1979), «Чудесное окно. Краткая история мирового кино» (1983), ике томлыҡ «Эйзенштейн Сергей. Замыслы. Фильмы. Метод» (1985-1989) монографияһы һәм башҡалар бар.

Ундан артыҡ документаль фильмдың сценарий авторы, шул иҫәптән «Эйзенштейн Сергей» (1958), «Всеволод Пудовкин» (1960), «Рождение советского кино» (1968), «Кино рассказывает о себе» (1969), «Иван Александрович Перьев» (1979) бар. 1997 йылда уның лирик «Стихи из заветного ящика» шиғырҙар йыйынтығы баҫылып сыға.

2002 йылда вафат була. Введен зыяратында (4-се участка) ерләнгән[4].

2007 йылда «В оправдание этой жизни» мемуарҙары сыға.

Ғаиләһе

үҙгәртергә
  • - Ҡыҙы — Тамара Иосифовна ( 1922).
  • Улы — Андрей (1944-1998), совет киноактеры.
  • Ҡыҙы — Елена (1951), «Кино» Галереяһы арт-директоры, «Иҫке Оҫталар» директоры Галереяһы

Төп эштәре

үҙгәртергә
  • О фильме «Амангельды»: [Очерк о первом ҡаҙ. фильме]. — М.: Госкомиздат, 1938. — 32 б.: ил. — (Б-ҡа совет.киноте).
  • Григорий Александров: Творческий путь кинорежиссер. — М.: Госкомиздат, 1939. — 32 б.: ил. — (Б-ҡа совет.киноте. Мастера киноискусство).
  • Алексей Катер: Творческий портрет кинодраматург. — М.: Госкомиздат, 1940. — 32 б.: ил. — (Мастера киноискусство).
  • «Академик Иван Павлов»: [Очерк о фильме Г. Л. Роля]. — М.: Госкомиздат, 1949. — 40 с.: ил.
  • Советский биографическом фильм. — М.: Госкомиздат, 1949. — 230 с.
  • «Кубанские ирҙәр кейеме». О фильме и его создателям. — М.: Госкомиздат, 1950. — С 42.: ил. — (Б-ҡа совет. киноте).
  • «Сельский врач»: — М.: Госкомиздат, 1952. — 48 с.: ил. — (Б-ҡа совет. киноте).
  • Современное советское кино: [Тенор. лекции, прост. На Все. совещание руководителей секции лит. и искусства сара 28 1958 г.]. — М., 1958. — 24 с. — (Һеҙ. о-во по распространение полит. и науч. знаний). — На правах рукописи.
  • Александр Довженко. Творческий путь кинорежиссер. — М.: Искусство, 1959. — 192 с.: ил. -(Мастера киноискусство). — Фильмов.: с.168-171. — Библиогр.: с.172-192.
  • Кино — важнейшие из искусств. Попу. очерк. — М.: Знание, 1959. — 32 с.
  • На Международных кинофестиваля. Попу. Очерк. — М.: Искусство, 1959. — 34 с.: ил.
  • Кино за рубежом. — М.: Знание, 1961. — 40 с. — (Нар. ун-т культуры. Фак. лит. и искусства. 22).
  • Современное киноискусство капиталистический стран. — М.: Знание, 1961. — 31 б. — Все. о-во по распростра. знаний. Науч.-метод. совет по пропаганды лит. и искусства. В помощь лектор).
  • «Чистое небо»: [Очерк о фильме Г. Н. Сухая]. — М.: Искусство, 1961. — 16 б.
  • Эйзенштейн: [Учеб. пособие]. /Все. гос. ин-т кинематографии. Науч.-исслед. Каф. истории кино. — М.: ВГИК, 1962. — 57 с.
  • Ҡан — Москва — Венеция. Кинофестивали. 1963. — М.: Искусство, 1964. — 234 с.: ил.
  • Смешное на экране. — М.: Искусство, 1964. — 208 б.: ил.
  • Советская кинокомедия /АН СССР. Ин-т истории искусств М-ва культуры СССР. — М.: Наука, 1964. — 540 с.: ил.
  • «Броненосец „Потемкин“» Сергея Эйзенштейн /АН СССР, Ин-т истории искусств М-ва культуры СССР. — М.: Наука, 1965. — 150 с.
  • Новаторство и традиции советского кино. — М.: Знание, 1965. — 80 с.: ил.- (Нар. ун-т. Фак. лит. и искусства. 9).
  • Тамара Носова: [Портрет актрисы]. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1965. — 16 б.
  • Краткая история советского кино. Вып.1 (1917-1941). — М.: Знание, 1967. — 140 б.: ил. — (Нар. ун-т. Фак. лит. и искусства. 8/9).
  • Искусство, рожденное Октябрем. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1968. — С 112.: ил.
  • Любовь Орлова: [Портрет актрисы]. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1968. — 20 б.
  • Михаил Жаров: [Портрет актера]. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1971. — [24 с.: ил.]. — (Актеры сов. кино).
  • Кинорежиссер Евгений Червяков. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1972. — 64 с.: ил.
  • Сергей Эйзенштейн и современность: [Докт. на конф. Моск. Федерации Фильм-архивов]. — М.: Изд-во Госпланда, 1973. — 32 с. — Текст парал.: урыҫ., франц., англ.
  • Советское киновидео: Учеб. пособие /Все. гос. ин-т кинематографии. Каф. киновидео. — М., 1977. — 33 с.
  • Краткая история советского кино. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1979. — 234 с.: ил.
  • Смех сильных: [Буклет]. — М.: Совинформ, 1979. — Б.с. — (К 60-летию сов. кинокомедия).
  • Александр Медведки, сатирик. — М.: Бюро пропаганды совет. киноискусство, 1981. — 72 б.: ил., портр.
  • Книга фильмов: Ст. и рец. разных лет . — М.: Искусство, 1981. — 336 б.: ил.
  • Чудесное окно: Краткая история мирового кино: Кн. для учащихся. — М.: Просвещение, 1983. — 287 с.: ил.
  • Сергей Эйзенштейн: Замыслы. Фильмы. Метод. С.1. 1898-1929. — М.: Искусство, 1985. — 303 с.: 33 л.ил., портр.
  • Новаторство советского киноискусство: Кн. для учителя. — М.: Просвещение, род. 1986. — 190 с.: ил.
  • Л. В. Кулешов: теория кино, режиссура, педагогика: Учеб. пособие /Все. гос. ин-т кинематографии сара. С. А. Герасимова. Каф.киновидео. — М., 1987. — 45 с.
  • Сергей Эйзенштейн: Замыслы. Фильмы. Метод. С.2. 1930-1948. — М.: Искусство, 1988. — 319 с.: ил.
  • В. Т. Туркин: критика, кинодраматургия, педагогика: Учеб. пособие. — М.: ВГИК, 1989. — 47 с.
  • Кино Японии послевоенный лет: Учеб. пособие /Всерос. Ин-т кинематографии сара. С. А. Герасимова. Каф.киновидео. — М.: ВГИК, 1993. — 79 б.: ил.
  • Мой милый ВГИК: [Воспоминания]. — М.: Б.и., 1994. — 98 с.: ил., портр.
  • Фильмы Глеба Панфилова. — М.: Киноцентр, 1995. — 191 с.: ил.
  • Краткая история киноискусство /Гос. Ҡом. Рос. Федерации по кинематографии. — М.: Издат. центр «Академия», 1997. — 286 с.: ил.
  • Советское киноискусство тридцати годов: Учеб. пособие./ВГИК сара. С. А. Герасимова, каф. киновидео, 1997. — 109 б. — Прил.: Ученики мастерской проф. Р. Н. Ренева: с.105-108.
  • Стихи из заветное ящик: Лирика. — М.: ВГИК, 1997. — 56 б.: ил., портр.
  • В оправдание этой жизни. — М.: Материк, 2007. — 637 с.: ил., портр.

Әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Писатели Москвы: Биобиблиографический справочник / Сост.: Е. П. Ионов, Б. П. Колов.— М.: Моск. рабочий, 1987. — С. 529-530.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ Юренев Ростислав Николаевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ https://id.lib.harvard.edu/alma/99156707910103941/catalog (ингл.) — Harvard University.
  3. ↑ 3,0 3,1 Кинограф" ПРОФЕССИЯ — КИНОВЕД. Дата обращения: 6 июль 2019. Архивировано 31 март 2014 года. 2014 йыл 31 март архивланған. Өҙөмтә хатаһы: <ref> тег дөрөҫ түгел: «autogenerated1» исеме бер нисә тапҡыр төрлө йөкмәткегә бирелгән
  4. ↑ Могила Р. Н. Юренева
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Юренев_Ростислав_Николаевич&oldid=1179617» битенән алынған