Николае Чаушеску

Никола́е Чауше́ску (рум. Nicolae Ceauşescu; 26 ғинуар 1918 йыл — 25 декабрь 1989 йыл— Румынияның дәүләт һәм сәйәси эшмәкәре, 1965 йылдан Румыния коммунистар партияһы (РКП) Үҙәк Комитетының генеральный секретары, 1969 йылдан РКП-ның генеральный секретары. 1967 йылдан 1974 йылғаса Румыния Социалистик Республикаһының (СРР) Дәүләт Советы Рәйесе, (формаль рәүештә — 1989 йылғаса). 1974—1989 йылдарҙа Румыния Социалистик Республикаһы Президенты.

Николае Чаушеску
рум. Nicolae Ceauşescu
Флаг Румыния Социалистик Республикаһының Дәүләт Советы Рәйесе
9 декабрь 1967 йыл — 22 декабрь 1989 йыл
Алдан килеүсе:	Киву Стойка
Дауамсы:	вазифа бөтөрөлгән
Флаг Румыния Социалистик Республикаһы Президенты
29 март 1974 йыл — 22 декабрь 1989 йыл
Хөкүмәт башлығы:	Маня Мэнеску (1974—1979), Илие Вердец (1979—1982), Константин Дэскэлеску (1982—1989)
Алдан килеүсе:	вазифа бөтөрөлгән
Дауамсы:	Ион Илиеску
Флаг Румыния коммунистар партияһы генеральный секретары
22 март 1965 йыл — 25 декабрь 1989 йыл
Алдан килеүсе:	Георге Георгиу-Деж
Дауамсы:	вазифа бөтөрөлгән
Флаг Румыния Халыҡ Республикаһының Ауыл хужалығы министры
13 май 1948 йыл — 20 март 1950 йыл
Хөкүмәт башлығы:	Петру Гроза
Дине:	(атеист)
Тыуған:	26 ғинуар 1918({{padleft:1918|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:26|2|0}})[…] Румыния, Олт жудецы, Скорничешти ҡалаһы
Үлгән:	25 декабрь 1989({{padleft:1989|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:25|2|0}})[…] (71 йәш) Румыния, Дымбовица жудецы, Тырговиште ҡалаһы
Ерләнгән:	Генча хәрби зыяраты, Бухарест
Атаһы:	Андруцэ Чаушеску (1886—1969)
Әсәһе:	Александрина Чаушеску (1888—1977)
Ҡатыны:	Елена Чаушеску (1919—1989)
Балалары:	сыновья: Валентин (1948), Нику (1951—1996) дочь: Зоя (1949—2006)
Партия:	Румыния коммунистар партияһы (1936)
Белеме:	Университет Ниццы — Софии Антиполис[d] М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия Академия экономических наук в Бухаресте[d]
Сайт:	ceausescu.org
Хәрби хеҙмәт
Хеҙмәт иткән йылдары:	1948 — билдәһеҙ
Принадлежность:	Румыния Ҡораллы көстәре
Ғәскәр төрө:	Румынияның Ҡоро ер ғәскәрҙәре
Звание:	генерал-лейтенант
Автограф:
Наградалары:	«Социализм еңеүе» ордены «Социализм еңеүе» ордены «Социализм еңеүе» ордены Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина» «За укрепление боевого содружества» миҙалы Хосе Марти Милли ордены «Австрия Республикаһы алдындағы ҡаҙаныштар өсөн» Почёт билдәһе Серафимдар ордены кавалеры Азат итеүсе Сан-Мартин ордены кавалеры «ГФР алдындағы ҡаҙаныштар өсөн» орденының махсус дәрәжәле Ҙур тәреһе кавалеры Мунса ордены Изге Олаф Ҙур тәре ордены кавалеры Почётлы легион ордены офицеры Большой крест, декорированный большой лентой Ордена За заслуги перед Итальянской Республикой Сантьяго ордены һәм ҡылыс Ҙур сылбыры (Португалия) Сикатуна ордены Ҙур тәреһе кавалеры Юбилейная медаль 2500-летия основания Персидской империи Ҡайһы бер наградаларынан мәхрүм ителә

Чаушеску бите бында йүнәтелә. Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Чаушеску (мәғәнәләр).

Хакимлек итеүенең тәүге ун йылында ил эсендә һаҡ ҡына либераллашыу сәйсәтен тормошҡа ашырһа, халыҡ-ара мөнсәбәттәрҙә — Көнбайыш Европаға һәм Америка Ҡушма Штаттарына ҡарата күберәк асыҡлыҡ сәйәсәте алып бара. Советтар Союзына ҡарата үҙенән алда формалашҡан курсты дауам итә, СССР-ҙың күп башланғыстарынан (мәҫәлән, 1968 йылда Чехословакияға ғәскәр индереү кеүек) алыҫыраҡ тора. Шул уҡ ваҡытта Көнсығыш Европаның социалистик илдәре менән яҡшы бәйләнештәрҙе һаҡлап ҡала. Икенсе тиҫтә йылда Чаушеску ҡатыраҡ етәкселек стилен ҡуллана, эске һәм тышҡы сәйәсәттә милләтселек курсы алға ҡуйыла, уның шәхес культы, туған-тыумасалыҡ менән эшнәлеккә (непотизм) таяныуы үҙен ныҡлап һиҙҙерә, башҡаса фекер йөрөтөүселәрҙе эҙәрлекләү башлана.

Чаушеску режимы 1989 йылда коммунистарға ҡаршы күтәрелгән ихтилал һөҙөмтәһендә ҡолатыла. Дәүләт түңкәрелешенә Румынияла йәшәгән венгрҙарҙың Тимишоара ҡалаһындағы сыуалыштары сәбәпсе була. Был ваҡиғалар барышында Чаушеску баш ҡаланан ҡаса, әммә һуңынан хәрбиҙәр тарафынан тотола һәм ҡатыны Елена менән бергә яңы власть ойошторған трибуналға тапшырыла.

Әҙәбиәт

• Mic Dicționar Enciclopedic («Small encyclopedic dictionary»), 1978
• Edward Behr, Kiss the Hand you Cannot Bite, ISBN 0-679-40128-8
• Dumitru Burlan, Dupa 14 ani — Sosia lui Ceauşescu se destăinuie («After 14 Years — The Double of Ceauşescu confesses»). Editura Ergorom. 31 Июля 2003 (на рум. яз.).
• Juliana Geran Pilon, The Bloody Flag. Post-Communist Nationalism in Eastern Europe. Spotlight on Romania, ISBN 1-56000-062-7; ISBN 1-56000-620-X
• Marian Oprea, «Au trecut 15 ani — Conspirația Securității» («After 15 years — the conspiracy of Securitate»), in Lumea Magazin Nr 10, 2004 2005 йыл 9 февраль архивланған.: (на рум. яз.; link leads to table of contents, verifying that the article exists, but the article itself is not online).
• Viorel Patrichi, «Eu am fost sosia lui Nicolae Ceauşescu 2004 йыл 4 декабрь архивланған.» («I was Ceauşescu’s double»), Lumea Magazin Nr 12, 2001 (на рум. яз.)
• Stevens W. Sowards, Twenty-Five Lectures on Modern Balkan History (The Balkans in the Age of Nationalism) 2007 йыл 15 октябрь архивланған., 1996, in particular Lecture 24: The failure of Balkan Communism and the causes of the Revolutions of 1989 2005 йыл 12 февраль архивланған.
• Victor Stănculescu, «Nu vă fie milă, au 2 miliarde de lei în cont» 2004 йыл 13 октябрь архивланған. («Do not have mercy, they hold 2 billion lei [33 million dollars] in their account[s]»), in Jurnalul Național, 22 Ноября 2004
• John Sweeney, The Life and Evil Times of Nicolae Ceauşescu, ISBN 0-09-174672-8
• Stelian Tănase, «Societatea civilă românească şi violența» («Romanian Civil Society and Violence»), in Agora, issue 3/IV, Июль-Сентябрь 1991
• Filip Teodorescu, et al., s:Stenograma sedintei de audiere din 14 decembrie 1994|Extracts from the minutes of a Romanian senate hearing, 14 Декабря 1994, featuring the remarks of Filip Teodorescu.
• Cătălin Gruia, «Viata lui Nicolae Ceausescu», in National Geographic|National Geographic Romania, Ноябрь 2007, стр. 41-65
• Потапов В. И. Судьба диктатора Чаушеску. — 1990. — (Новая и новейшая история, № 4).
• Язькова А. А. Крах «золотой эпохи» Чаушеску. — 1991. — (Вопросы истории, № 9–10).
• Калашникова Н.Ю. Семейный портрет в интерьере: эпоха и клан Чаушеску. — М., 1993. — (В сб.: Бывшие «хозяева» Восточной Европы).
• Полунин А. Живые цветы для Чаушеску. — М.: Парламентская газета, 1999, декабрь. — (Новая и новейшая история, № 4).
• Алексей Борзенко, «Румынский секундомер бежит быстрее», журнал «Наш современник» № 6, 1992 г.

Биографияһы

• «Кругосвет» энциклопедияһы. Чаушеску Николае(недоступная ссылка)

Һылтанмалар

• Николае и Нику Чаушеску в Москве (Встреча в верхах или воспоминания переводчика)
• Декабрьские события 1989 года в Румынии: революция или путч? — журнал «Неприкосновенный запас» 2009, № 6(68)
• Чаушеску свергло ЦРУ? — одна из версий
• Тайны истории. Конец «гения Карпат». Сенсационные признания участников свержения Чаушеску
• Смерть Чаушеску. Отчёт Дориана Марку
• А говорили — мамалыга не взрывается — репортаж о событиях революции
• Зря тронул Трансильванию — обзорная статья к 20-летнию со дня расстрела
• Николае Чаушеску: падение самодержца Горбачев Фонд