Википедия

Көньяҡ Осетия

Көньяҡ Осетия Республикаһы
осет. Республикæ Хуссар Ирыстон
рус. Республика Южная Осетия
Көньяҡ Осетия гербы Көньяҡ Осетия
Көньяҡ Осетия флагы Көньяҡ Осетия гербы
Europe Location South Ossetia.svg
Гимн: Көньяҡ Осетия гимны
Бойондороҡһоҙлоҡ яулауы 21 декабрь 1991 (Грузиянан иленән)
Рәсми телдәр осетин теле, урыҫ теле
Баш ҡала Цхинвал[1]
Иң ҙур ҡалалары Цхинвал, Квайса
Идара итеү формаһы Президент республикаһы
Президент
Парламент Рәйесе
Хөкүмәт Рәйесе 		Анатолий Бибилов

Пётр Гассиев[2]
Эрик Пухаев[3]

Территория
  • Барыһы
  • % һыу. 		167 урын
3900 км²
үп түгел
Халыҡ
  • Барыһы (2015)
  • Тығыҙлыҡ 		 
53 532
13,73 кеше/км²


Валюта Рәсәй һумы
Телефон коды ++7 9971,
+7 9976,
+7 99744,
+7 995344[4]



Көньяҡ Осетия Республикаһы — Азиялағы дәүләт.

Көньяҡ Осетия (осет. Республикæ Хуссар Ирыстон [resˈpublikæ ˈχussar iˈrəston], груз. სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა [ˈsɑmχrɛtʰ ɔˈsɛtʰɪs rɛsˈpʼublɪkʰɑ]) йәки Алания дәүләте (осет. Паддзахад Алани) — өлөшләтә танылған дәүләт[5]. Оло Кавказ һыртының көньяҡ-көнсығыш итәгендә урынлашҡан. Диңгеҙгә сығыу юлы юҡ. (осет. Республикæ Хуссар Ирыстон), легитимлылығы БМО-ның биш ағза иле (Рәсәй, Венесуэла, Никарагуа, Науру, Сүриә) һәм танылмаған һәм өлөшләтә танылған дүрт дәүләт тарафынан танылған. Күпселек илдәр уны Грузияның бер өлөшө тип иҫәпләй.

Грузияның административ-территориаль бүленеше мәғлүмәттәре буйынса, республика урынлашҡан территория Грузияның Шида-Картли, Мцхета-Мтианети, Имерети и Рача-Лечхуми һәм Түбәнге Сванетия өлкәләренең бер өлөшөнә ҡарай. Грузия Конституцияһында — «элекке Көньяҡ Осетия автономиялы өлкәһе», башҡа бер төркөм документтарҙа «Цхинваль төбәге» тип атала. 2007 йылдың 10 майында ҡабул ителгән «Элекке Көньяҡ Осетин автономиялы өлкәһендә низағты көйләү өсөн тейешле шарттар булдырыу тураһында» законына ярашлы[6], элекке Көньяҡ Осетин автономиялы өлкәһе территорияһында ваҡытлыса административ берәмек булдырыла, ул ваҡытта Грузия тарафынан контролдә тотола. 2008 йылдағы һуғыштан һуң ваҡытлы хакимиәт формаль рәүештә генә йәшәй, шуға күрә 2015 йылда уны бөтөрөргә тәҡдим итәләр[7].

1922—1990 йылдарҙа Көньяҡ Осетия Грузия ССР-ы составында автономиялы өлкә була. Көньяҡ Осетия Хөкүмәте административ-территориаль йәһәттән республика биләмәһен 4 районға бүленгән тип ҡарай: Цхинваль, Лениногорск, Знаур һәм Дзау. Грузия Юғары Советы уның территорияһын Ахалгор, Гори, Джав, Карели, Они һәм Сачхер административ райондарына бүлә. Көньяҡ Осетия Рәсәйҙең сәйәси, иҡтисади һәм хәрби ярҙамына таяна[8][9].

Көньяҡ Осетияның бойондороҡһоҙлоғон Венесуэла[10][11], Науру, Никарагуа[12],, Рәсәй[13] һәм Сүриә[14] таный.

ЭтимологияҮҙгәртергә

Урыҫ хәрбиҙәре, ә һуңынан граждандар хакимиәте тарафынан «Көньяҡ Осетия» термины «Таулы Осетияһы», «Көньяҡ Осетияның тау һыҙаты», «Көньяҡ осетиялылар» һ. б. терминдары менән бер рәттән XIX быуат башында ҡулланыла башлай. Хәрби һәм граждан эштәре менән идара итеүсе генерал-лейтенант Карл Кнорринг 1802 йылдың 26 мартында Рәсәй императорына докладында осетиндар йәшәгән Оло һәм Бәләкәй Лиахви тарлауығының таулы райондарын «Осетия», ә грузиндар ултырған тау алды һәм уйһыу зоналарын «Грузия» тип атай[15].

Тиҙҙән был исемде Рәсәйҙең башҡа чиновниктары ла ҡуллана башлай, шул уҡ 1802 йылда төҙөлгән отчеттарҙың береһендә осетиндар йәшәгән райондарҙы «Осетия» тип атайҙар[16]. 1830 йылда оппозицион топонимик пар: «Көньяҡ Осетия» һәм «Төньяҡ Осетия» барлыҡҡа килә. «Тифлисские ведомости» гәзитендә баҫылған аноним автор мәҡәләһендә Оло һәм Кесе Лиахви, Ксани һәм Меджуда тарлауыҡтарының таулы райондары биләмәһе «Көньяҡ Осетия» тип атала[17].

Генерал-фельдмаршал Паскевичтың Тифлис хәрби губернаторы генерал-адъютант Стрекаловҡа 1830 йылдың 24 майында ебәргән хатында ла шул турала һүрәтләнә. Унда «Осетияның өҫкө өлөшө» йәки "Үрге Осетия"нан тыш Осетияның аҫҡы өлөшө йәки Оло һәм Кесе Лиахви тарлауығының тау һыҙатын үҙ эсенә алған «Көньяҡ Осетия» иҫкә алына[18][19].

«Көньяҡ Осетия» топонимы 1922 йылда, Грузин ССР-ының Көньяҡ Осетин автономиялы өлкәһе ойошторолғас, айырым административ сиктәре булған административ-территориаль берәмекте билдәләгәндә ҡулланыла башлай.

Әлеге ваҡытта Грузия властары рәсми документтарҙа һәм сығыштарҙа Көньяҡ Осетияны атау өсөн «Цхинваль өлкәһе» атамаһын файҙалана. Был термин Эдуард Шеварднадзе президентлыҡ иткән осорҙа ҡулланыла; шулай уҡ грузин матбуғатында Звиад Гамсахурдия президентлығы осоронда ҡулланылған «Самачабло» (грузин кенәздәре Мачабели фамилияһы буйынса) атамаһы ла һаҡлана.

2015 йыл аҙағында Көньяҡ Осетия президенты Леонид Тибилов, Рәсәй өлкәһенә оҡшатып, «Көньяҡ Осетия-Алания» тип аталһын өсөн республика исеменә өҫтәмә индерергә тәҡдим итә. Исем алмаштырыу актуаллеге осетин халҡы йәшәгән территорияның ике дәүләткә бүленеүенә бәйле[20].

2017 йылдың 9 апрелендә үткәрелгән референдумда халыҡтың күпселеге, тауыш биреүселәрҙең 78 проценты, Конституцияға «Көньяҡ Осетия Республикаһы» һәм «Алания дәүләте» (осет. Paddzahad Alani) атамаларын оҡшаш тип таныған төҙәтмәләр индереүҙе хуплай. «Көньяҡ Осетия Республикаһы референдумы тураһында» Конституция законына ярашлы, был ҡарар Үҙәк һайлау комиссияһы рәсми баҫылып сыҡҡан көндән көсөнә инә, дөйөм мотлаҡ булып һанала һәм өҫтәмә раҫлауға мохтаж түгел[21][22][23].

Физик-географик ҡылыҡһырламаҮҙгәртергә

Төп мәҡәлә: Көньяҡ Осетия географияһы
 
Көньяҡ Осетия картаһы
 
Сба тарлауығы
 
Көньяҡ Осетия. Йыһандан күренеш

Төньяҡтан Рәсәй Федерацияһының Төньяҡ Осетия — Алания Республикаһы, ә көнбайыштан, көньяҡтан һәм көнсығыштан Грузия менән сикләнә.

Көньяҡ Осетия территорияһының 89,3 проценттан ашыуы диңгеҙ кимәленән 1000 метр һәм унан да күберәк бейеклектә урынлашҡан. Рельефы таулы.

Республиканың иң юғары нөктәһе — Халаца тауы, 3938 м.

Төп Кавказ һырты территорияны һалҡын төньяҡ елдәренән һаҡлай, шуға күрә Кавказдағы уртаса температуранан юғарыраҡ: ғинуарҙың уртаса температураһы +4,5 °C, июлдә — +20,3 °C[24].

Яуым-төшөмдөң уртаса йыллыҡ күләме — 598 мм[24].

Республиканың иң ҙур күлдәре — Келистба, Эрцо, Цителихат һәм Кведи.

Көньяҡ Осетияның иң ҙур йылғалары — Оло Лиахва, Ксани һәм Кесе Лиахва.

Көньяҡ Осетия Республикаһының иң көньяҡ ҡасабаһы — Орчосан ауылы, иң көнбайышы — Переу.

Майҙаны — 3900 км².

Ситке географик нөктәләр:

ТарихыҮҙгәртергә

Төп мәҡәлә: История Южной Осетии

Дәүләт-сәйәси ҡоролошоҮҙгәртергә

Дәүләт ҡоролошоҮҙгәртергә

Төп мәҡәлә: Государственный строй Южной Осетии

Тышҡы сәйәсәт һәм халыҡ-ара мөнәсәбәттәрҮҙгәртергә

2008 йылдың авгусында Рәсәй Көньяҡ Осетияның Грузиянан бойондороҡһоҙлоғон тәүгеләрҙән булып таный. Һуңыраҡ Рәсәй Федерацияһы өлгөһөнә Никарагуа[25], Венесуэла һәм Науру (16.12.2009)[lower-alpha 1] эйәрә. Сит илдә Көньяҡ Осетияның бер нисә дипломатик вәкиллеге һәм консуллыҡ учреждениеһы асыла.

Көньяҡ Осетияла 4000 кешенән торған 4-се Рәсәй хәрби базаһы 2009 йылдан урынлаштырыла.

 
Көньяҡ Осетия президенты Л. Тибилов һәм Рәсәй Президенты В. Путин Хеҙмәттәшлек һәм интеграция тураһында килешеүгә ҡул ҡуйғандан һуң. 2015 йылдың 18 марты

Австралияның сит ил эштәре министры Кевин Радд 2012 йылдың 31 ғинуарында Сергей Лавров менән осрашыуҙа, Грузиянан ситләшкән ике республика — Көньяҡ Осетия һәм Абхазияның бойондороҡһоҙлоғон таныған Вануату, Науру һәм Тувалу утраулы дәүләттәренә Рәсәй яғынан финанс ярҙамы «уның башланғыстарына дипломатик ярҙамға алмашҡа» үтеүенә борсолоу белдерә. Азия-Тымыҡ океан төбәгенең утраулы дәүләттәренә Рәсәй яғынан ярҙам күрһәтеү үтә асыҡ булырға тейеш, тип белдерә Кевин Радд[27].

Лавровтың Фиджиға сәфәре алдынан Австралия сәйәсмәндәренең ҡайһы берҙәре уның ысын маҡсаты Абхазия һәм Көньяҡ Осетия өсөн бойондороҡһоҙлоҡто таныуҙы һатып алыу, тип белдерә. Лавров был ғәйепләүҙәрҙе ҡәтғи кире ҡаға[27].

2015 йылдың 28 ғинуарында Көньяҡ Осетияны үҙен-үҙе иғлан иткән Луганск Халыҡ Республикаһы таный[28]. ЛНР рәсми рәүештә Осетия Республикаһы тарафынан 2014 йылдың 18 июнендә таныла[29].

Шулай уҡ Донецк Халыҡ Республикаһы менән үҙ-ара танылыу һәм дипломатик мөнәсәбәттәр булдырыла.

2015 йылдың 18 мартында Көньяҡ Осетия Рәсәй Федерацияһы менән союздашлыҡ һәм интеграция тураһындағы килешеүгә ҡул ҡуя[30].

2018 йылдың 29 майында Көньяҡ Осетияны Сүриә таный[31].

2022 йылдың 31 мартында Көньяҡ Осетия президенты Анатолий Бибилов, референдум аша Рәсәй Федерацияһына ингән осраҡта, Көньяҡ Осетия Төньяҡ Осетия менән берләшә ала, тип белдерә[32].

Шул уҡ көндө Төньяҡ Осетия башлығы Сергей Меняйло республикаларҙы берләштереү мөмкинлеген хуплай[33]. 13 майҙа Анатолий Бибилов 2022 йылдың 17 июленә референдум тәғәйенләнеүе тураһында иғлан итә[34].

Административ бүленешеҮҙгәртергә

Тораҡ пункттарҮҙгәртергә

ХалҡыҮҙгәртергә

Төп мәҡәлә: Население Южной Осетии

Халыҡ һаныҮҙгәртергә

Милли составыҮҙгәртергә

ТелдәрҮҙгәртергә

Осетин телеҮҙгәртергә

Русский языкҮҙгәртергә

Грузин телеҮҙгәртергә

ИҡтисадҮҙгәртергә

Газ менән тәьмин итеүҮҙгәртергә

Һыу менән тәьмин итеүҮҙгәртергә

ТранспортҮҙгәртергә

Автомобиль транспортыҮҙгәртергә

Цхинвалдең йәмәғәт транспортыҮҙгәртергә

Тимер юл траспортыҮҙгәртергә

Авиация траспортыҮҙгәртергә

МәғарифҮҙгәртергә

Ҡораллы көстәрҮҙгәртергә

СигеҮҙгәртергә

Төп мәҡәлә: Государственная граница Южной Осетии

Көньяҡ Осетия — Грузин сигенең оҙонлоғо яҡынса 400 км тәшкил итә. Көньяҡ Осетия менән Грузия сиген һаҡлау өсөн 20 сик буйы заставаһы булдырылған. Грузия менән сиктә 900 һаҡсы тора.

2015 йылдың 18 февралендә Көньяҡ Осетия менән Рәсәй араһындағы дәүләт сиге тураһында килешеүгә ҡул ҡуйыла[35].

ДинҮҙгәртергә

Грузин православие сиркәүеҮҙгәртергә

Георгий ата эшмәкәрлеге (Александр Пухатэ)Үҙгәртергә

Ҡануни сиркәүҙәргә мөнәсәбәтеҮҙгәртергә

ХрамдарҮҙгәртергә

МедицинаҮҙгәртергә

Киң мәғлүмәт сараларыҮҙгәртергә

  • «Ир» дәүләт телерадиокомпанияһы[36];
  • «АЛАНИЯинформ» мәғлүмәт агентлығы[37];
  • «Рес» дәүләт мәғлүмәт агентлығы[38];
  • «Sputnik Көньяҡ Осетия»[39];
  • «ЮОГУ ТВ»[40];
  • «Көньяҡ ҡала радиоһы»[41];
  • «Көньяҡ Осетия» гәзите[42];
  • «Хурзарин» гәзите[43];
  • «Республика» гәзите[44];
  • «Фидиуӕг» журналы[45].

МәҙәниәтҮҙгәртергә

Архитектура һәм һынлы сәнғәтҮҙгәртергә

МузейҙарҮҙгәртергә

ТеатрҮҙгәртергә

Көньяҡ Осетияла туризмҮҙгәртергә

ҺәйкәлдәрҮҙгәртергә

2008 йылда мәҙәни мираҫтың 11 объекты юҡ ителә[46]. Көньяҡ Осетияла бөтәһе мең ярымдан ашыу тарихи ҡомартҡы урынлашҡан, уларҙың күбеһе ҡарауһыҙ һәм һаҡһыҙ ҡалған. Иң боронғолары VI быуатҡа ҡарай. Һәйкәлдәрҙең береһе лә ЮНЕСКО һаҡлауы аҫтында түгел[47].

Көньяҡ Осетия рәссамдар союзы эшләй[48].

Дәүләт байрамдарыҮҙгәртергә

Байрам, эш көнө булмаған көндәр:

  • 23 февраль — Ватанды һаҡлаусылар көнө (1992 йылдың 23 февралендә Көньяҡ Осетия ҡораллы көстәре ойошторола)[49].
  • 8 март — Халыҡ-ара ҡатын-ҡыҙҙар көнө
  • 1 май — Яҙ һәм хеҙмәт көнө
  • 9 май — Еңеү көнө
  • 12 июнь — Рәсәй көнө
  • 27 июнь — Көньяҡ Осетия йәштәре көнө
  • 29 май — Көньяҡ Осетия Республикаһының бойондороҡһоҙлоғон иғлан итеү актын ҡабул итеү көнө
  • 26 август — Көньяҡ Осетия бойондороҡһоҙлоғон Рәсәй таныған көн[50]
  • 20 сентябрь — Көньяҡ Осетияның бойондороҡһоҙлоҡ көнө

Шулай уҡ ҡарағыҙҮҙгәртергә

  • Референдум в Южной Осетии (1992)
  • Паспорт гражданина Республики Южная Осетия
  • Индекс автомобильных номеров Южной Осетии

ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә

Комментарии
  1. ↑ Науру — государство на одноимённом коралловом острове площадью 21 кв. км. в юго-западной части Тихого океана с населением около 15 тыс. человек. По сообщениям прессы, в обмен на признание Южной Осетии и Абхазии Россия выплатила $50 млн в качестве «гуманитарной помощи» Науру. Наблюдатели также отмечают, что ни одно государство СНГ, помимо России, не признало независимости Южной Осетии[26].
Сығанаҡтар
  1. ↑ Конституция Республики Южная Осетия 2016 йылдың 5 март көнөндә архивланған. — статья 3 — ИА РЕС
  2. ↑ Депутатский корпус избрал нового Председателя Парламента РЮО
  3. ↑ Новым премьером Южной Осетии стал Эрик Пухаев 2019 йылдың 25 июль көнөндә архивланған.
  4. ↑ Абхазия вошла в зону России. Газета.Ru (1.10.09). Дата обращения: 15 декабрь 2009. Архивировано 22 август 2011 года.
  5. ↑ Frederik Coene. Territorial division, government and administration // The Caucasus. An introduction. — New York: Routledge, 2009. — P. 38. — 256 p. — ISBN 978-0-415-48660-6.
    Однако, в грузинских конфликтных зонах существует большая военная оппозиция, состоящая из вооружённых сил частично признанных республик Абхазия и Южная Осетия, вместе с некоторыми российскими силами.
    Paul Goble Western Reaction Keeps Moscow From Annexing South Ossetia // The Moscow Times. — 02-09-2010.
    «Но только представьте», — продолжил президент частично признанного государства, «какой шторм поднимется в мире», если некоторые из этих вещей вскоре произойдут в какой-либо момент.
    Ben Judah Abkhazia: Optimism and Tension. — Swiss Federal Institute of Technology Zurich, 27-08-2009.
    Бывший аналитик ЦРУ Пол Гобл считает, что мало что изменится. «Москва скорее будет продолжать поддерживать Абхазию и Южную Осетию в качестве частично признанных государств, а не аннексирует их, чтобы не усугублять проблемы Москвы с её соседями и международным сообществом», сообщил он ISN Security Watch.
    Erol Taymaz. Economic Cooperation for Stability in the Caucasus. Prospects for Abkhazia-Turkey relations. — Ancara: Caucasian Center for Stragetic Studies, 2009. — P. 2. — 13 p. Архивированная копия (недоступная ссылка). Дата обращения: 18 сентябрь 2010. Архивировано 25 октябрь 2010 года. 2010 йылдың 25 октябрь көнөндә архивланған.
    Следующими двумя являются Абхазия и Южная Осетия — государства, которые являются частично признанными с сентября 2008 года.
    Yuri Urbanovich. Georgia on My Mind // Virginia Policy Review. — Issue III. — University of Virginia. — Vol. II. — P. 19. Архивированная копия (недоступная ссылка). Дата обращения: 19 сентябрь 2010. Архивировано 9 октябрь 2010 года. 2010 йылдың 9 октябрь көнөндә архивланған.
    Абхазия и Южная Осетия присоединились к Тайваню, Косову и ТРСК в качестве частично признанных государств.
    Geneva Call — Areas of Engagement 2012 йылдың 15 июль көнөндә архивланған.
    Geneva Call призывает международно частично признанные власти в Абхазии и Южной Осетии присоединиться к запрету противопехотных мин и принять немедленные гуманитарные меры, чтобы уменьшить воздействие минных полей на гражданское население.


    Даже такие образования как Абхазия и Южная Осетия, являющиеся частично признанными, всё ещё называют [получение] признания в качестве одного из своих ключевых приоритетов.
  6. ↑ Парламент Грузии во втором чтении принял законопроект о создании временной администрации в Южной Осетии 2018 йылдың 27 сентябрь көнөндә архивланған.
  7. ↑ Временной администрации Южной Осетии пришёл конец 2018 йылдың 27 сентябрь көнөндә архивланған.
  8. ↑ Vartanyan, Olesya; Barry, Ellen If History Is a Guide, Crimeans’ Celebration May Be Short-Lived. nytimes.com. The New York Times (18 март 2014). Дата обращения: 5 октябрь 2014.
  9. ↑ South Ossetia Looking Much Like a Failed State
  10. ↑ Chavez Recognizes South Ossetia, Abkhazia As Independent – Radio Free Europe/Radio Liberty © 2009. Rferl.org (10 сентябрь 2009). Дата обращения: 22 июнь 2010. Архивировано 26 сентябрь 2009 года.
  11. ↑ Venezuela recognizes S. Ossetia, Abkhazia as independent – Chavez. Russian news and analysis online | 'RIA Novosti' newswire. Дата обращения: 22 июнь 2010. Архивировано 26 сентябрь 2009 года.
  12. ↑ Nicaragua recognizes South Ossetia and Abkhazia | Top Russian news and analysis online | 'RIA Novosti' newswire. En.rian.ru. Дата обращения: 22 июнь 2010. Архивировано 18 октябрь 2015 года.
  13. ↑ President of Russia(недоступная ссылка)
  14. ↑ Syria recognises independence of Georgia's occupied Abkhazia and South Ossetia. Дата обращения: 29 май 2018. Архивировано 29 май 2018 года.
  15. ↑ Всеподданнейший рапорт ген.-л. Кнорринга от 26 марта 1802 г., «Акты, собранные Кавказской Археографической Комиссией», т. I, Тифлис, 1866, с. 587
  16. ↑ 1802 г. 20 декабря, Рапорт горийского капитана-исправника правителю Грузии Коваленскому о жалобах крестьян на помещиков, «История Юго-Осетии в документах и материалах», сост. Н. Н. Цховребов, т. II, Сталинири, 1960, с. 123
  17. ↑ Корреспонденция. Письма из Осетии (К А. Н. М., в Москву). Письмо I // Тифлисские ведомости. — 1830. — № 72. Архивировано из первоисточника 28 июль 2017.
  18. ↑ История Юго-Осетии в документах и материалах (1800—1864 гг.), Том II, Сост. И. Н. Цховребов. — Сталинир: Госиздат Юго-Осетии, 1960, с. 308—311
  19. ↑ Ю. С. Гаглойти. Южная Осетия (К истории названия). — Цхинвал, 1993. — 34 с.
  20. ↑ Южная Осетия может быть переименована
  21. ↑ Государству Алания сказали ДА Спутник 10.04.2017
  22. ↑ МИД: с принятием названия Государство Алания паспорта менять не нужно Спутник 11.04.2017
  23. ↑ ЦИК Южной Осетии озвучил окончательные итоги выборов президента и референдума Ossetia.news 12.04.2017
  24. ↑ 24,0 24,1 О Республике Южная Осетия (недоступная ссылка). Дата обращения: 14 декабрь 2008. Архивировано 12 март 2007 года. 2007 йылдың 12 март көнөндә архивланған.
  25. ↑ Южная Осетия установила дипотношения с Никарагуа (недоступная ссылка). Lenta.ru (14 апрель 2010). Дата обращения: 14 август 2010. Архивировано 16 август 2010 года.
  26. ↑ Tiny Nauru struts world stage by recognising breakaway republics, The Guardian, 14 Dec 2009
  27. ↑ 27,0 27,1 Би-Би-Си: «Австралия просит Россию помогать островам бескорыстно»
  28. ↑ Народный Совет ЛНР принял постановление о признании РЮО
  29. ↑ Республика Южная Осетия признала независимость Луганской Народной Республики
  30. ↑ Договор между Российской Федерацией и Республикой Южная Осетия о союзничестве и интеграции. Kremlin.ru (18 март 2015). Дата обращения: 18 март 2015.
  31. ↑ Коммюнике Министерства иностранных дел Республики Южная Осетия о взаимном признании и установлении дипломатических отношений между Республикой Южная Осетия и Сирийской Арабской Республикой.
  32. ↑ Южная Осетия может объединиться с Северной в случае вхождения в состав РФ (билдәһеҙ). Интерфакс (20220331T1006). Дата обращения: 31 март 2022.
  33. ↑ Анатолий Бибилов и Сергей Меняйло выступили за объединение осетинского народа
  34. ↑ Референдум по вопросу присоединения Южной Осетии к РФ назначен на 17 июля
  35. ↑ Россия и Южная Осетия подписали договор о государственной границе
  36. ↑ Главная — Паддзахадон телерадиокомпани.
  37. ↑ АЛАНИЯинформ (ОСинформ) - новости Южная Осетия.
  38. ↑ «Рес» — информационное агентство.
  39. ↑ Sputnik Южная Осетия - обновления новостей онлайн 24.
  40. ↑ ЮОГУ ТВ.
  41. ↑ Южный город. Южная Осетия. Любимое радио (недоступная ссылка). Дата обращения: 6 апрель 2020. Архивировано 6 апрель 2020 года.
  42. ↑ Южная Осетия — Республиканская общественно-политическая газета.
  43. ↑ Хурзæрин — Хуссар Ирыстоны республикон æхсæнадон-политикон газет.
  44. ↑ Газета «Республика».
  45. ↑ Главная - Газета «Фидиуæг» («Глашатай») (недоступная ссылка). Дата обращения: 6 апрель 2020. Архивировано 14 май 2020 года. 2020 йылдың 14 май көнөндә архивланған.
  46. ↑ В Южной Осетии разрушено 11 уникальных памятников, rosbalt.ru, 19/09/2008
  47. ↑ Sputnik. Около 1400 памятников Южной Осетии находятся в бесхозном состоянии (билдәһеҙ). sputnik-ossetia.ru. Дата обращения: 23 сентябрь 2017.
  48. ↑ В Цхинвале проходит выставка Союза художников Южной Осетии 2016 йылдың 5 март көнөндә архивланған., georgiatimes.info, 18.09.2009
  49. ↑ Өҙөмтә хатаһы: <ref> билдәһе дөрөҫ түгел; autogenerated1 төшөрмәләре өсөн текст юҡ
  50. ↑ «День признания Россией объявлен в Южной Осетии праздничным» — Лента.ру (20.08.2009)

ӘҙәбиәтҮҙгәртергә

ҺылтанмаларҮҙгәртергә

  Портал «Южная Осетия»
  Көньяҡ Осетия Викимилектә
  Көньяҡ Осетия Викияңылыҡтарҙа
  Көньяҡ Осетия Викигид


  Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.
https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Көньяҡ_Осетия&oldid=1202712 ҡабул ителгән