Иҫке Этекәй

Иҫке Әтекәй
	Ауыл
	Иҫке Әтекәй
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Ауырғазы районы
Ауыл советы	Батыр
Координаталар	54°01′20″ с. ш. 55°58′06″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 205 804 010
ОКТМО коды	80 605 404 146
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Иҫке Әтекәй

Иҫке Әтекәй (рус. Староитикеево) — Башҡортостандың Ауырғазы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 197 кеше^[1]. Почта индексы — 453483, ОКАТО коды — 80 205 804 010.

ТарихыҮҙгәртергә

XVIII быуаттың 40-сы йылдарында барлыҡҡа килгән башҡорт Әтекәй ауылында 1795 йылда 167 башҡорт, 22 типтәр, 14 мишәр бергә йәшәгәндәр. Мишәр һәм типтәрҙәр бында меркет-меңдәр менән 1747 һәм 1779 йылдарҙағы килешеү нигеҙендә төпләнә. 100 йыл үткәс ошо ауылдан ғаиләләрҙең бер өлөшө бүленә һәм икенсе Әтекәй ауылына нигеҙ һала. Иҫке- һәм Яңы Әтекәй ауылында башҡорттар, мишәрҙәр, типтәрҙәр йәшәгән һәм йәшәй, һуңғылары үҙҙәрен татар тип иҫәпләй. Аҫаба башҡорт Әтекәйҙең улдары һәм ейәндәре билдәле. 1774 йылғы Юлбирҙе Әтекәйев йорт старшинаһы булып хеҙмәт иткән- ауыл төркөмө менән идара иткән. Уның улдары ла билдәле. Был ике ауылдың халҡы игенселек, малсылыҡ һәм кәсепселек менән шөғөлләнгән. 1842 йылда 295 башҡортҡа 608 бот ужым һәм 1082 бот яҙғы иген сәселгән^[2].

Халыҡ һаныҮҙгәртергә

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	197	89	108	45,2	54,8

Милли состав

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса — күпселек татарҙар (77 %) йәшәй^[3].

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Ревизия материалдарыҮҙгәртергә

1850 йылда^[4] Иҫке Этекәй ауылында ла рәүиз (ревизия) үткәрелә һәм уның материалдары Башҡортостандың Милли архивында һаҡлана.

Географик урыныҮҙгәртергә

Район үҙәгенә тиклем (Талбазы): 8 км
Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Көйәҙебаш): 4 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Аҡкүл): 22 км^[5]

УрамдарыҮҙгәртергә

7 Ноябрь урамы (рус. улица 7 Ноября)
Күл урамы (рус. Озерная улица)
Совет урамы (рус. Советская улица)
Үҙәк урам (рус. Центральная улица)^[6].

Билдәле шәхестәрҮҙгәртергә

Зифа Нагаева (1 март 1956 йыл) — йырсы, шағир, композитор, радио тапшырыуҙар алып барыусы (1996—2013). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2003), Ауырғазы районының Ғәлимйән Ибраһимов исемендәге премияһы лауреаты (2006), Татарстан Республикаһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (2011)^[7].
Миңлебаев Ғиләжетдин Фәсхетдин улы, Ғиләж Ғүмәрский (1 апрель 1890 йыл—26 ноябрь 1967 йыл) — драматург. 1910 сы йылдарҙан үҙешмәкәр театр коллективтарын ойоштороусы. 1930—1937 йылдарҙа Башҡортостан дәүләт нәшриәтенең район-ара бүлеге мөдире. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. Сәйәси золом ҡорбаны.

ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 54. — ISBN 978-5-295-04683-4.
↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта (рус.)
↑ ревизия материалдары
↑ Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 3 по Республике Башкортостан
↑ Национальная библиотека им. А.-З.Валиди Республики Башкортостан. Литературная карта Республики Башкортостан. Персоналии. Нагаева Зифа Валиевна (рус.) (Тикшерелеү көнө: 28 февраль 2018)

ҺылтанмаларҮҙгәртергә

ревизия материалдары

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[2] Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 54. — ISBN 978-5-295-04683-4.

[справочник-3] Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта (рус.)

[4] ревизия материалдары

[ATU-5] Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.

[6] Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 3 по Республике Башкортостан

[7] Национальная библиотека им. А.-З.Валиди Республики Башкортостан. Литературная карта Республики Башкортостан. Персоналии. Нагаева Зифа Валиевна (рус.) (Тикшерелеү көнө: 28 февраль 2018)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]