Дар әс-сүлх (солох) (ғәр. دار الصلح‎ — солох биләмәһе‎), йәки дар әл-ғәһед (ғәр. دار العهد‎ — килешеү биләмәһе‎) — мосолман дин белгестәре — фаҡиһтар ҡарашына ярашлы, яулап алынған биләмәлә мосолман хөкүмәте менән мосолмандарҙы һәм зиммиҙәрҙе яҡларға ризалашып килешеү төҙөлгән мосолман булмаған территория.

Дар әс-сүлх
Ҡапма-ҡаршыһы Дар әл-хәрб
Иман шарттары

Тәүхид
Фәрештәләр
Китаптар
Пәйғәмбәрҙәр
Яуап көнө
Тәҡдир

Исламдың биш нигеҙе

Шәһәҙәт
Намаҙ
Ураҙа
Зәкәт
Хаж

Шәхестәр

Мөхәммәт
Ислам пәйғәмбәрҙәре
Сәхәбәләр
Хәлифәләр

Тасуирламаһы үҙгәртергә

 
Ғәббәсиҙәр хәлифәлеге биләмәһе һәм Кордова хәлифәлеге (ҡара-йәшел), VIII быуат

Йыш ҡына солох тураһындағы килешеүҙә жизйә түләү һәм мосолман булмаған кешенең хоҡуҡи хәле (әһел әз-зимми) тураһындағы пункт индерелә[1]. Хәҙерге заман дин әһелдәренең ҡайһы берҙәре Дар әл-сүлхте һуғыш биләмәһенә индермәй, ә уны дуҫ илдәр биләмәһенә тиңләй[2].

Дар әс-сүлх (әһел әс-сүлх) халҡы ислам дин белгестәре тарафынан зимми тип ҡарала, әммә Дар әс-сүлх сауҙагәрҙәре Дар әл-исламдағы әһел әз-зиммиҙәрҙән ике тапҡырға күберәк сауҙа пошлинаһы түләй. Был положениелар бик яҡынса була, сөнки килешеүҙәр ғәмәлдә булған осорҙа ислам хоҡуҡ теорияһы бик үк эшләнмәгән, ә был положениелар аныҡланғас (VIII б. аҙағында), килешеүҙәр төҙөгән өлкәләрҙең күбеһе туранан-тура Ғәрәп хәлифәлеге составына инә.

Хәлифәлек тарҡалғандан һуң, мосолман династиялары идара иткән барлыҡ өлкәләр ҙә, халыҡ составына ҡарамайынса, Дар әл-ислам тип ҡарала, ә мосолман булмаған дәүләттәр менән төҙөлгән килешеүҙәр ғәҙәти дәүләт-ара килешеүҙәр рәүешендә була[3]

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Dar al-Sulh. The Oxford Dictionary of Islam (инг.)баш.. Дата обращения: 13 декабрь 2013. Архивировано 3 ноябрь 2019 года.
  2. Dar al-Harb. The Oxford Dictionary of Islam (инг.)баш.. Дата обращения: 13 декабрь 2013. Архивировано 13 декабрь 2013 года.
  3. Большаков, 1991

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Большаков О. Г. Дар ас-сулх // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 56. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.