Чухарев Александр Иванович
Чухарев Александр Иванович (23 декабрь 1915 йыл — 2 март 2007 йыл) — СССРҙың хәрби хеҙмәткәре, полковник (1961). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан осоусы, штурм авиация полкының эскадрилья командиры. Советтар Союзы Геройы (1945).
| Чухарев Александр Иванович | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР |
| Хеҙмәт итеүе | СССР |
| Тыуған көнө | 23 декабрь 1915 |
| Тыуған урыны | Дыуан районы |
| Вафат булған көнө | 2 март 2007 (91 йәш) |
| Вафат булған урыны | Подольск, Мәскәү өлкәһе, Рәсәй |
| Ерләнгән урыны | Подольск |
| Һөнәр төрө | офицер |
| Сәйәси фирҡә ағзаһы | Советтар Союзы Коммунистар партияһы |
| Хәрби звание | полковник[d] |
| Һуғыш/алыш | Бөйөк Ватан һуғышы |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
        |
.jpg){kind=link}
Биографияһы
үҙгәртергәАлександр Иванович Чухарев 1915 йылдың 23 декабрендә Өфө губернаһы Златоуст өйәҙе[1] Ләмәҙ ауылында крәҫтиән ғаиләһендә тыуған.
1928 йылда Магнитогорск металлургия комбинаты төҙөлөшөнә килә.
Магнитогорскиҙә мәктәпте, һуңынан 97-се профессиональ училищены тамамлай, комбинаттың домна цехы горновойы була.
1931 йылдан ВКП(б) ағзаһы. 1935 йылда Ҡыҙыл Армияға саҡырыла. Авиация мәктәбен тамамлай, унда инструктор булып хеҙмәт итергә ҡала.
1943 йылдың мартынан 3-сө Украина фронтында немец-фашист илбаҫарҙары менән һуғышта ҡатнаша. Капитан, 995-се Измаил штурм авиация полкының эскадрилья командиры. Шәхсән үҙе 11 һауа һуғышы үткәрә; дошмандың ике самолетын бәреп төшөрә, ерҙә — биш самолетын юҡ итә.
Һуғыштан һуң Хәрби Һауа көстәрендә хеҙмәтен дауам итә. 1961 йылдан запастағы полковник. Отставканан һуң Подольск ҡалаһында йәшәй.
2007 йылдың 2 мартында вафат була. Подольск ҡалаһы зыяратында ерләнгән.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
үҙгәртергә- Советтар Союзы Геройы исеме бирелгән, 29 июнь 1945 йыл[2][3];
- Ленин ордены;
- өс Ҡыҙыл Байраҡ ордены (21.10.1943[4]; 20.09.1944[5]; ????);
- Александр Невский ордены (25.01.1944[6]);
- ике 1-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены, (30.05.1944[7]; 11.03.1985[8]);
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (21.10.1943);
- миҙалдар.
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ Хәҙер Башҡортостан Республикаһының Дыуан районы
- ↑ Наградные документы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 793756, д. 53, л. 636—638).
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 686046, д. 161, л. 3).
- ↑ Наградные документы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 686044, д. 650, л. 6, 144, 145).
- ↑ Наградные документы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 690306, д. 1916, л. 5, 143, 144).
- ↑ Наградные документы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 686044, д. 4552, л. 2, 45, 46).
- ↑ Наградные документы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында (архив материалдары: ЦАМО, ф. 33, оп. 690155, д. 3612, л. 6, 186, 187).
- ↑ Карточка награждённого к 40-летию Победы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында.
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Выпускники и работники учреждений начального профессионального образования Челябинской области — Герои Советского Союза // ГУ ПО адм. Челяб. обл., ЧелИПРО; сост.: Н. И. Голендухин, Ф. М. Крылов, Е. М. Донских — Челябинск, 1998. — 31 с.
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Чухарев Александр Иванович // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 22 декабрь 2021)
- Чухарев Александр Иванович. «Герои страны» сайты.
- Златоустовская энциклопедия.
- Подольчане Герои Советского Союза 2010 йыл 29 март архивланған..