Тәнзиһ (ғәр. تنزيه‎ — таҙартылыу, яман һәм лайыҡ булмаған нәмәләрҙән ситтә тороу‎) — трансценденлыҡты белдергән ислам дине төшөнсәһе.

Тәнзиһ
Ҡапма-ҡаршыһы Тәшбиһ
Иман шарттары

Тәүхид
Фәрештәләр
Китаптар
Пәйғәмбәрҙәр
Яуап көнө
Тәҡдир

Исламдың биш нигеҙе

Шәһәҙәт
Намаҙ
Ураҙа
Зәкәт
Хаж

Шәхестәр

Мөхәммәт
Ислам пәйғәмбәрҙәре
Сәхәбәләр
Хәлифәләр

Аңлатмаһы үҙгәртергә

Ислам теологияһында Аллаһҡа ҡарата ике ҡапма-ҡаршы термин барлыҡҡа килгән: тәнзиһ һәм тәшбиһ[1]. Тәнзиһ Аллаһҡа ҡарата ниндәй ҙә булһа характеристикаларҙың (әүсәф) һәм сиктәрҙең (хүдүд) ҡулланылыуын инҡар итеүҙе аңлатҡан термин, сөнки Аллаһтың яралтылмыштары араһында уға оҡшаш бер нәмә лә юҡ[2].

Тәнзиһ «яҡынлыҡ, эргәләлек» тигәнде аңлата. Әммә тәнзиһтең тулыраҡ мәғәнәһе — «сағыштырырлыҡ нәмә булмағанлыҡ», йәғни Аллаһтың кешелектән өҫтөн булыуын раҫлау. Был һүҙҙең төп мәғәнәһе — «башҡа һәр нәмәнән азат һәм саф булыу».

Ҡөрьәндә үҙгәртергә

Тәнзиһ төшөнсәһе Аллаһтың бер ни, бер кем менән менән оҡшашы юҡлыҡты аңлата:

  Аллаһуға оҡшаған бер нәмә лә юҡтыр, Ул һәр тауышты ишетеүсе һәм һәр нәмәне күреүселер.
 


Был термин исламдың нигеҙе булып торған Аллаһы Тәғәлә бер икәнлеген, Уның бер ниндәй ҙә тиңдәше юҡ икәнлеген өйрәтә торған фән — Тәүхидте раҫлай.

Тәғтил үҙгәртергә

Ислам дин белгестәре тәғтил (ғәр. تعطيل‎ — әт-тәғтил‎) терминын да ҡулланған [3]

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Ибрагим Т. К. ат-Танзих // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 224. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
  • Tas̲h̲bīh wa-Tanzīh / Ess, J. van. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)