Википедия

Абалкин Леонид Иванович

Абалкин Леонид Иванович (5 май 1930 йыл — 2 май 2011 йыл[4]) — ғалим-иҡтисадсы, иҡтисад фәндәре докторы (1971), профессор (1972), СССР Фәндәр академияһының (1987 йылдың 23 декабренән) һәм Грузия Фәндәр академияһы (1996) академигы. Белоруссия Фәндәр академияһының сит ил ағзаһы (2000). Башҡортостан Республикаһының почетлы академигы (2002). СССР Министрҙар Советы рәйесе урынбаҫары.

Абалкин Леонид Иванович
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  СССР
 Рәсәй
Тыуған көнө 5 май 1930({{padleft:1930|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:5|2|0}})[1][2]
Тыуған урыны Мәскәү, СССР
Вафат булған көнө 2 май 2011({{padleft:2011|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:2|2|0}})[3][1][2][…] (80 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, Рәсәй
Ерләнгән урыны Троекуров зыяраты[d]
Һөнәр төрө иҡтисадсы, сәйәсмән
Эшмәкәрлек төрө иҡтисадсы[d]
Эш урыны Мәскәү дәүләт университетының иҡтисад факультеты[d]
Уҡыу йорто Г. В. Плеханов исемендәге Рәсәй иҡтисад университеты
Ғилми дәрәжә иҡтисад фәндәре докторы[d]
Ғилми етәксе Бирман, Александр Михайлович[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ойошма ағзаһы ГДР фәндәр академяһы[d], Рәсәй Фәндәр академияһы, СССР Фәндәр академияһы[d] һәм КПСС Үҙәк комитеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Почёт ордены «Почёт Билдәһе» ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены «Хеҙмәт ветераны» миҙалы IV дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены орден «За заслуги перед Отечеством» III степени В. И. Лениндың тыуыуына 100 тулыу айҡанлы юбилей миҙалы медаль Дружбы
Ҡыҙыҡһыныу өлкәһе политическая экономия[d]

Биографияһы

үҙгәртергә

Леонид Иванович Абалкин 1930 йылдың 5 майында Мәскәүҙә бухгалтерия хеҙмәткәрҙәре ғаиләһендә тыуған. Атаһы — Иван Александрович Абалкин (1894—1966), әсәһе — Зоя Ивановна (ҡыҙ фамилияһы Рудакова). Атаһының ағаһы «Правда» гәзитенең әҙәбиәт һәм сәнғәт бүлеге мөдире[5].

1948 йылда Г. В. Плеханов исемендәге Мәскәү халыҡ хужалығы институтына уҡырға инә. 1952 йылда уны отличие менән тамамлай.

1952 йылдан алып уҡыта, Калининград өлкәһендәге Гусев ҡалаһында ауыл хужалығы техникумы директорының уҡыу-уҡытыу эштәре буйынса урынбаҫары була.

1958 йылдан — Мәскәү дәүләт иҡтисад институты аспиранты.

Мәскәү халыҡ хужалығы институтын һәм Мәскәү дәүләт иҡтисады институтын ҡушҡандан һуң 1961 йылдан алып башта ассистент, һуңғараҡ өлкән уҡытыусы, доцент, профессор, ә 1966 йылдан Г. В. Плеханов исемендәге Мәскәү Халыҡ хужалығы институтының сәйәси экономия кафедраһы мөдире була.

1976—1985 йылдарҙа — профессор, КПСС Үҙәк комитеты янындағы Ижтимағи фәндәре академияһының сәйәси экономия кафедраһы мөдире.

1984 йылдың 25 декабренән СССР Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы, Иҡтисад бүлеге(совет экономикаһы). 1987 йылдың 23 декабренән СССР Фәндәр академияһының академигы — иҡтисад бүлеге (экономика)[6].

1988—1990 йылдарҙа — СССР фәндәр академияһы президиумы ағзаһы.

1986—1989 һәм 1991—2005 йылдарҙа — иҡтисад институты, СССР Фәндәр академияһы/Рәсәй Фәндәр академияһыys\ иҡтисад институты директоры.

Берлин Фәндәр академияһының сит ил ағзаһы. Рәсәй Фәндәр академияһы ижтимағи фәндәр бүлегенең Бюро ағзаһы,әлеге бүлектең иҡтисад секцияһы ағзаһы. Рәсәй Фәндәр академияһы, Халыҡ-ара идара итеү академияһы, Нью-Йорк Фәндәр академияһы, Халыҡ-ара Евразия Академияһы академигы, Кондратьев исемендәге Халыҡ-ара фонды президенты, Рәсәй Ирекле иҡтисад йәмғиәте һәм Халыҡ-ара союзы иҡтисадсылар союзы вице-президенты.

Һуңғы йылдарҙа Рәсәй Фәндәр академияһы Иҡтисад институтының ғилми етәксеһе була. 1987 йылдан алып Мәскәү дәүләт университетының иҡтисад факультетында социаль-иҡтисади проблемалар кафедраһы мөдире. 2001 йылдан — Мәскәү дәүләт университетының атҡаҙанған профессоры..

2011 йылдың 2 майында Мәскәүҙә вафат була. Троекуров зыяратында ерләнгән (22-се участка)[7].

Ғаиләһе

үҙгәртергә

Ҡатыны — Анна Вартановна Абалкина (1931 йылғы).

Балалары: Иван (1953 йылғы) һәм Ирина (1961 йылғы), иҡтисадсы[8].

Сәйәси эшмәкәрлеге

үҙгәртергә

КПСС-тың Бөтә Союз XIX конференцияһында (1988) популяр тиҙләтеү концепцияһын тәңките менән сығыш яһай: уның ҡарашы буйынса, ил иҡтисады иҡтисади темптарҙа түгел, структуралы үҙгәртеп ҡороуға мохтаж. Конференцияла ул шулай уҡ М. С. Горбачевтың дәүләт һәм партия вазифаларын бергә ҡушыу тәҡдимен ғәмәлгә индереүҙе хупламаны.

1989 йылда КПСС-тан СССР халыҡ депутаты итеп һайлана, әммә әлеге вазифаға тәғәйенләнгәндән һуң ағымдағы йылдың август айында уҡ депутат вәкәләттәренән баш тарта. 1989—1991 йылдарҙа — СССР Министрҙар Советы рәйесе урынбаҫары. 1990—1991 йылдарҙа — КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы. Программаның авторы, кинооператор береһе күсеп Баҙар иҡтисады.на күсеү программалары береһенең авторы. Административ идара итеү алымдарына нигеҙләнгән реформа һөҙөмтәһендә иҡтисад кризисы көсәйә, һалымдар йөкләнештең артыуына күләгә иҡтисадының көсәйеүе булышлыҡ итә. Хөкүмәт уңышһыҙлыҡтарын халыҡтың реформа курсын ҡабул итмәүе менән аҡлай. 1991 йылдың майынан декабренә тиклем — СССР Президенты кәңәшсеһе.

Рәсәй реформаторҙар төркөмөнә Абалкин ҡәтғи кире ҡараш белдерә, уларҙы ул власҡа ынтылған карьеристарҙың емергес көстәре, тип һанай. Ельцин сәйәсәтен "капитализмға һәм Советтар Союзын тарҡалыуға алып барған юл " тип атай. Абалкин һүҙҙәре буйынса, үҙенең төп дошманы итеп ул «революцион экстремизмды» һанай[9].

1994 йылдың башында альтернатив иҡтисади программаны әҙерләүҙә ҡатнаша. Рәсәйгә көнбайыш либераль баҙар төрө түгел, ә социаль йүнәлешле иҡтисад моделе кәрәк, тип һанай.

2000 йылдың йәйендә Дәүләт думаһы ултырышында Герман Грефтың программаһын тәнҡитләп сығыш яһай.

«Эхо Москвы» радиоһына биргән интервьюһында Рәсәй Федерацияһынның иҡтисад министры Евгений Ясин Абалкиндың яратҡан цитатаһын килтерә: «Әгәр беҙ финанс фронтында еңһәк, беҙ еңеүсе булһаҡ» (һүҙҙәр авторы — В. И. Ленин).

Фәнни эшмәкәрлеге

үҙгәртергә

Яҡынса 800 баҫма, шул иҫәптән 24 шәхси монография, авторы. .

«Иҡтисад мәсьәләләре» журналының баш мөхәррире, п Кондратьев исемендәге Халыҡ-ара фонды президенты, Рәсәй Ирекле иҡтисади йәмғиәтенең һәм Халыҡ-ара иҡтисадсылар союзының вице-президенты, Халыҡ-ара шахмат ветерандары ассоциацииһы Почетлы рәйесе — ара ветерандар ассоциацияһы шахмат, «Философ- иҡтисади ғилми йыйылышы» фәнни йәмғиәттең ағзаһы.

Рәсәй Социаль-иҡтисади мәктәбе нигеҙҙәрен эшләй.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәр

үҙгәртергә
  • III дәрәжә «Ватан алдындағы ҡаҙаныштары өсөн» ордены (18 ноябрь 2010)[10]
  • IV дәрәжә «Ватан алдындағы ҡаҙаныштары өсөн»(5 май 2000)[11]
  • Почет ордены (14 ноябрь 2005)[12]
  • Халыҡтар дуҫлығы ордены (1986)
  • «Рәсәй Даны» ордены
  • I дәрәжә Бөйөк Петр ордены (2004)
  • III дәрәжә «Ватан файҙаһына тырышҡан өсөн» ордены (2005)
  • «Эшҡыуарлыҡты үҫтереүгә индергән өлөшө өсөн» миҙал (1997)
  • «ХХ быуаттың 2000 күренекле кешеһе» миҙалы (Кембридж, Англия, 1997)
  • «Йыл рәсәйлеһе» милли премияһы лауреаты (2005)[13].
  • башҡа премиялар һәм миҙалдар

Мауығыуҙары

үҙгәртергә

Шахмат менән мауыға, спорт мастерына кандидат була. Рәсәй тарихы. менән ҡыҙыҡһына. Баҡсасылыҡ менән шөғөлләнергә ярата.

Төп әҫәрҙәре

үҙгәртергә
  • Планомерное развитие и пропорции мирового социалистического хозяйства. — М., 1965
  • Политическая экономия и экономическая политика. — М., 1970
  • Экономические законы социализма. — М., 1971
  • Хозяйственный механизм развитого социалистического общества. — М., 1973
  • Конечные народнохозяйственные результаты (сущность, показатели, пути повышения). — М., 1978, 1982
  • Диалектика социалистической экономики. — М., 1981
  • Курсом ускорения. — М., 1986
  • Новый тип экономического мышления. — М.: Экономика, 1987. — 189, [2] с.
  • Перестройка: пути и проблемы. — М., 1988
  • Неиспользованный шанс: Полтора года в правительстве. — М.: Политиздат, 1991. — 304 с. — ISBN 5-250-01797-5
  • К цели через кризис. Судьба экономической реформы. — М., 1992
  • На перепутье. — М.: Институт экономики РАН, 1993. — ISBN 5-201-03400-4
  • Экономические воззрения и государственная деятельность С. Ю. Витте / Л. Абалкин; Рос. акад. наук. Ин-т экономики. — М., 1999. — 52, [1] с. — ISBN 5-201-03238-9
  • Россия: поиск самоопределения : = Russia in search for identity: Очерки / Леонид Абалкин; Рос. акад. наук. — М.: Наука, 2002 (ППП Тип. Наука). — 424, [4] с. — ISBN 5-02-006251-0
  • Россия: осмысление судьбы. — М.: ИД «Экономическая газета», 2012. — ISBN 978-5-4319-0031-0.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118999052 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 Leonid Abalkin // SNAC (ингл.) — 2010.
  3. ↑ http://www.rbc.ru/rbcfreenews.shtml?/20110502150411.shtml
  4. ↑ В Москве скончался экономист Леонид Абалкин 2011 йыл 5 май архивланған.
  5. ↑ Биография Л. И. Абалкина 2017 йыл 12 июнь архивланған. на сайте «Политики и политика»
  6. ↑ Историческая справка на сайте РАН.
  7. ↑ Могила Л. И. Абалкина на Троекуровском кладбище
  8. ↑ Абалкина Ирина Леонидовна в «Российской энциклопедии кандидатов»
  9. ↑ ЕЁ ЗВАЛИ НЕ «КИТАЙ» 2019 йыл 28 октябрь архивланған.
  10. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 19 ноября 2010 года № 1450(недоступная ссылка)
  11. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 5 мая 2000 года № 789(недоступная ссылка)
  12. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 14 ноября 2005 года № 1312 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». // Официальный сайт Президента России. Дата обращения: 27 май 2016.
  13. ↑ «Россиянин года» на сайте Российской Академии бизнеса и предпринимательства

Әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Леонид Иванович Абалкин. М., 2000 (Материалы к биобиблиографии учёных. Экономические науки; Вып. 14); 2-е изд. М., 2005 (Материалы к биобиблиографии учёных. Экономика; Вып. 15)

Һылтанмалар

үҙгәртергә
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Абалкин_Леонид_Иванович&oldid=1276830» битенән алынған