Әбүбәкер (исем)

Әбүбәкер — башҡорт ир-ат исеме. Башҡа төрки халыҡтарҙа ла осратырға мөмкин.

Этимологияһы

Әбүбәкер — башҡорт теленә ғәрәп теленән ингән. Ике төрлө мәғәнәлә аңлатыла: 1) әбү (ата)+ бәкер (саф, тоғро, намыҫлы) тикшереүсе; 2) дөйә балаһы мәғәнәләрен аңлатҡан ир-ат исеме.

Билдәле кешеләр

Диваев Әбүбәкер Әхмәтйән улы (6 декабрь 1855 йыл — 5 февраль 1933 йыл) — башҡорт этнографы, төркиәтсе. Коллегия теркәүсеһе (1881). Тормошон Урта Азия һәм Ҡаҙағстан төрки халыҡтарының фольклорын, этнографияһын, телен, тарихын өйрәнеүгә арнаған атаҡлы ғалим һәм мәғрифәтсе, башҡорттарҙан тәүге профессорҙарҙың береһе.

Усманов Әбүбәкер Нурийән улы (24 апрель 1910 йыл — 13 июнь 1982 йыл) — ғалим-тарихсы һәм фольклорсы, дәүләт һәм партия эшмәкәре. 1937—1971 йылдарҙа (өҙөклөктәр менән) СССР Фәндәр академияһы Башҡортостан филиалының Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1939 йылға тиклем һәм 1943 йылдан институт директоры, 1940 йылдан Башҡорт АССР-ы Халыҡ Комиссарҙары Советы ҡарамағындағы Сәнғәт эштәре идаралығы начальнигы, 1948 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Тарих фәндәре кандидаты (1960). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1970).

Фамилия

• Әбүбәкеров Мисбах Иҙрис улы (рус. Абубакиров Мисбах Идрисович) (1914—1945) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы 148-се гвардия артиллерия-миномёт полкы 5-се батареяһының ҡороусыһы (зарядлаусы) була. Гвардия рядовойы, ҡыҙылармеец.
  

• Әбүбәкеров Мөнир Риза улы (7 март 1954 йыл) — дәүләт хеҙмәткәре, үҙешмәкәр рәссам. 1995 йылдан — Башҡортостан Республикаһы Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтайҙың Вәкилдәр палатаһы ойоштороу бүлегенең баш белгесе, 1998—2015 йылдарҙа кеше хоуҡтары буйынса сектор мөдире.
  

• Әбүбәкеров Мәғсүм Әбүбәкер улы (рус. Абубакиров Магасум Абубакирович) (1902—1942) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһының 313-сө кавалерия полкында химик химик вазифаһын башҡара. Ҡыҙылармеец.

• Әбүбәкеров Риза Вәхит улы (10 октябрь 1902 йыл — 10 июль 1938 йыл) — башҡорт совет дәүләт эшмәкәре. (1930—1935 йылдарҙа Башҡорт АССР-ының Мәғариф халыҡ комиссары. Сәйәси золом ҡорбаны.
  

• Әбүбәкеров Әкрәм Әғзәм улы (рус. Абубакиров Акрам Агзамович) (1910—1943) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһында повозочный (арбасы) булып хеҙмәт итә. Гвардия ҡыҙылармеецы.

• Әбүбәкеров Әхмәт Мәхмүт улы (рус. Абубакиров Ахмет Махмутович) (1908—1944) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы 313-сө (62-се гвардия) кавалерия полкында зенит ҡоролмаһы пулемётсыһы (номеры — ппс 1927 ч 771). Ҡыҙылармеец.
  

• Әбүбәкерова Гөлназ Әхмәт ҡыҙы (18 ғинуар 1996 йыл) — Рәсәй шашкасыһы, урыҫ һәм халыҡ-ара шашка буйынса махсуслашҡан. Рәсәй һәм Европа беренселегенең күп тапҡырҙар еңеүсеһе. Спорт мастерлығына кандидат. Халыҡ-ара шашка буйынса Рәсәй йәштәр йыйылма командаһы ағзаһы (2004).

Ауылдар

Әбүбәкер (рус. Абубакирово) — Башҡортостандың Хәйбулла районындағы ауыл. Ауыл Ташлы йылғаһы буйында урынлашҡан.

Сығанаҡтар

• Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
• Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
• Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
• Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.

Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ