Википедия

Москвина Тамара Николаевна

Москвина Тамара Николаевна (ҡыҙ фамилияһы Братусь; 26 июнь 1941 йыл, Ленинград) — конькиҙа фигуралы шыуыу буйынса СССР һәм Рәсәй тренеры . Алты тапҡыр СССР чемпионы, ике тапҡыр СССР Халыҡтары спартакиадаһы еңеүсеһе, донъя һәм Европаның вице-чемпионы.

Москвина Тамара Николаевна
рус. Тамара Николаевна Москвина
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  СССР
 Рәсәй
Спортта ил өсөн сығыш яһай  СССР
Тыуған ваҡыттағы исеме рус. Тама́ра Никола́евна Братусь
Тыуған көнө 26 июнь 1941({{padleft:1941|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:26|2|0}}) (83 йәш)
Тыуған урыны Санкт-Петербург, РСФСР, СССР
Хәләл ефете Игорь Борисович Москвин[d]
Һөнәр төрө футбол тренеры, фигурист, figure skating choreographer, тренер по фигурному катанию
Уҡыу йорто Музыкальная школа имени Н. А. Римского-Корсакова[d]
П. Ф. Лесгафт исемендәге Физик культура, спорт һәм сәләмәтлек милли дәүләт университеты
Тренер Игорь Борисович Москвин[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Масса 44 килограмм[1]
Спорт төрө Фигуралы шыуыу
Спорт дисциплинаһы парное фигурное катание[d] һәм женское одиночное фигурное катание[d]
Партнёр в спорте или профессии Алексей Николаевич Мишин[d] һәм Александр Евгеньевич Гаврилов[d]
Ҡатнашыусы figure skating at the 1968 Winter Olympics – pairs[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре. орден «За заслуги перед Отечеством» III степени Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены заслуженный тренер СССР заслуженный работник физической культуры Российской Федерации заслуженный тренер России заслуженный мастер спорта СССР
Бейеклеге/буйы 148 сантиметр[1]
Вики-проект Проект:Фигурное катание[d]
 Москвина Тамара Николаевна Викимилектә
Спортивные награды
Чемпионаты мира
Серебро Колорадо-Спрингс 1969 парное катание
Чемпионаты Европы
Серебро Вестерос 1968 парное катание
Бронза Гармиш-Партенкирхен 1969 парное катание
Зимние Универсиады
Бронза Сестриере 1966 парное катание

Белеме

үҙгәртергә
  • Ленинградтың 330-сы мәктәбен көмөш миҙал менән тамамлаған.
  • Н. А. Римский-Корсаков исемендәге музыка мәктәбенең фортепиано класы буйынса уҡып сыҡҡан (1958)
  • П. Ф. Лесгафт исемендәге Ике тапҡыр орденлы Ленинград физик культура институтын ҡыҙыл диплом менән тамамлаған (уҡыған саҡта Ленин стипендиаткаһы була).
  • П. Ф. Лесгафт исемендәге Ленинград физик культура институтының аспирантураһын тамамлай
  • Педагогия фәндәре кандидаты (1971)
  • Доцент

Спорт карьераһы

үҙгәртергә

Блокада ваҡытында Тамара Братустың ғаиләһе Уралдағы туғандарына эвакуациялана — Ленинградҡа 1948 йылда ҡайта.

Фигуралы шыуыу менән «Буревестник» һырғалағында шөғөлләнгән, уның беренсе тренерыИ. И. Богоявленский була. 1950-се йылдарҙан ҙур ярыштарҙа ҡатнаша.

Үҫмер сағында уҡ уға ижад фантазияһы һәм сыҙамлылыҡ хас була. Донъяла тәүге тапҡыр 1960[2] йылда (башҡа мәғлүмәттәр буйынса 1955 йылда) ике ҡулы менән бер аяғын башына табан өҫкә күтәреп әйләнә (атап аҙағында 1970-се йылдар аҙағында был алым «бильманн» тип атала)[3], һәм бөгөн дә ул иң ҡатмарлы әйләнеүҙәрҙең береһе булып ҡала.

1957 йылдан алып тренеры — Игорь Борисович Москвин.

1950-се йылдар аҙағында Братусь призерҙар исемлегенә эләгеү СССР чемпионаты призерҙары һанына инә, һәм 1960 йылда Европа чемпионатында беренсе тапҡыр шыуа, иң аҙаҡҡы 27-се урынды яулай. СССР чемпионаттарында биш тапҡыр еңеүенә ҡарамаҫтан, Братусь берәмләп шыуыу буйынса бер тапҡыр ҙа донъя чемпионатына эләгә алмай.

1962—1963 йылдарҙа булған Европа чемпионаттарында арттан алдынғы урынды биләй (донъя чемпионатына чемпионатта ҡатнашыусы итеп ил спорт етәкселәре Татьяна Немцованы ебәрә, ул да шулай уҡ арттан алдынғы урынды яулай, ә 1964 йылда берәмләп шыуыу буйынса донъя һәм европа чемпионатына спорт етәкселеге бер кемде лә ебәрмәй).

1965 йылда Мәскәү чемпионатында Братусь 14-се урынды яулай — тамашасылар хәтерендә күрһәтмә сығышы буйынса ҡала (унда Тамара аксендан тыш бөтә күнекмәләрҙе лә үтәй, (ике тапҡыр урап һикереүҙе һәм «бильманн әйләнеүен») — видео.

1964—1965 йылдарҙа конкиҙа парлы шыуыуҙа совет мәктәбендә халыҡ-ара кимәлдә өҫтөнлөк итә. Тамараның беренсе партнеры Александр Гаврилов була — уның менән Братусь СССР чемпионатында еңеү яулай (был ярышта көслө пар — Людмила Белоусова менән Олег Протопопов — булмай).

Алексей Мишина менән парҙа 1966—1967 йылдарҙа СССР чемпионаттарында өсөнсө урынды биләй.

1967 йылда беренсе тапҡыр йыйылма командаға эләгә. Европа чемпионатының парлы спортсылары араһында 6-сы урын биләй урыны арҡаһында Москвин кәмей. Иң уңышлы миҙгеле итеп 1968/69 тора — СССР чемпионатында еңә, Европа чемпионатында өсөнсө һәм донъя чемпионатында икенсе урын яулай. Шунан һуң Москвина тулыһынса тренерлыҡ эшенә күсә.

Спорт һөҙөмтәләре йыйылма таблицаһы

үҙгәртергә

(парлы шыуыуҙа)

Александр Гаврилов менән берлектә

  • 1965 йылда — СССР чемпионатының Алтын миҙалы

Алексей Мишин менән берлектә

Ярыштар/Миҙгел 1965-66 1966-67 1967-68 1968-69
Ҡышҡы Олимпия уйындары 5
Донъя чемпионаты 6 4 2
Европа Чемпионаты 6 2 3
СССР чемпионаты 2 2 1
Ҡышҡы Универсиада 3

(яңғыҙ шыуыуҙа)

Ярыштар/Миҙгел 1958-59 1959-60 1960-61 1961-62 1962-63 1963-64 1964-65 1965-66
Европа Чемпионаты 27 19 20 14
СССР чемпионаты 9 2 2 1 1 1 1 1
СССР халыҡтарының Ҡышҡы спартакиадаһы 1 1

Тренерлыҡ эше

үҙгәртергә

1962 йылдан алып «Буревестник» һәм «Труд» йәмғиәттәрендә тренерлыҡ эше менән шөғөлләнә, ә 1971 йылдан алып — Махсуслаштырылған балалар-үҫмерҙәр олимпия резервы мәктәбе тренеры. Бөтә спорт карьераһы дауамында Санкт-Петербургтың төрлө фигуралы шыуыу мәктәптәрендә эшләй, 2017 йылдан үҙ мәктәбен булдыра, унда парлы шыуыу буйынса тренерҙарҙың береһе һәм етәксеһе булып тора.

Уҡыусылары:

  • Александра Бойкова — Дмитрий Козлов[4] (2020 Европа чемпионатының чемпиондары, 2020 Рәсәй <a href="./2020 фигуралы шыуыу буйынса европа чемпионаты" rel="mw:WikiLink" data-linkid="279" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Чемпионат Европы по фигурному катанию 2020&quot;,&quot;description&quot;:&quot;соревнование по фигурному катанию&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q30895585&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;ru&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mwzg" title="2020 фигуралы шыуыу буйынса европа чемпионаты">чемпионатының</a> чемпиондары, 2019 Европа чемпионатының һәм <a href="./2019 конькиҙа фигуралы шыуыу буйынса рәсәй чемпионаты" rel="mw:WikiLink" data-linkid="282" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Чемпионат России по фигурному катанию на коньках 2019&quot;,&quot;thumbnail&quot;:{&quot;source&quot;:&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/2019_Russian_Figure_Skating_Championships_Anna_Shcherbakova_2018-12-22_20-33-48_%283%29.jpg/53px-2019_Russian_Figure_Skating_Championships_Anna_Shcherbakova_2018-12-22_20-33-48_%283%29.jpg&quot;,&quot;width&quot;:53,&quot;height&quot;:80},&quot;description&quot;:&quot;соревнование(недоступная ссылка) по фигурному катанию&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q55659863&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;ru&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw0Q" title="2019 конькиҙа фигуралы шыуыу буйынса рәсәй чемпионаты">2019</a> Рәсәй чемпионатыныңбронза призерҙары)[5][6][7][8][9]
  • Алиса Ефимова — Александр Коровин[10] (2018 йылда АҠШ Гран-При этабы призерҙары)[11]

Элекке билдәле уҡыусылары:

  • Ирина Воробьева — Александр Власов (европа һәм донъя чемпионаттары призерҙары);
  • Ирина Воробьева — Игорь Лисовский (1981 йылдың донъя һәм европа чемпиондары);
  • Елена Валова — Олег Васильев (1984 Олимпия чемпиондары, 1988 Олимпиада көмөш призерҙары , өс тапҡыр Европа чемпиондары (1984—1986), өс тапҡыр донъя чемпиондары (1983, 1985, 1988 йыл);
  • Наталья Мишкутенок — Артур Дмитриев (1992 Олимпия чемпиондары, көмөш призерҙары 1994 Олимпиада көмөш призерҙары, ике тапҡыр донъя чемпиондары (1991—1992);
  • Елена Бечка — Денис Петров (1992 Олимпиада көмөш призерҙары һәм донъя чемпиондары 1992);
  • Оксана Казакова — Артур Дмитриев (1998 олимпия чемпиондары, 1996 европа чемпиондары);
  • Елена Бережная — Антон Сихарулидзе (2002 олимпия чемпиондары, 1998 Олимпиадакөмөш призерҙары, бер нисә тапҡыр донъя (1998, 1999), Европа (1998, 2001) һәм Рәсәй чемпиондары);
  • Кеко Ина — Джон Циммерман (2002 донъя чемпионатының бронза призерҙары);
  • Юлия Обертас — Сергей Славнов (2005 Европа чемпионатының көмөш призерҙары,);
  • Юко Кавагути — Александр Смирнов (ике тапҡыр донъя чемпионатының призерҙары, 2010 йылда һәм 2015 йылда Еевропа чемпиондары, , өс тапҡыр Рәсәй чемпиондары).

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре

үҙгәртергә
 
2002
  • III дәрәжә «Ватан алдындағы ҡаҙаныштары өсөн» ордены(27 февраль 1998 йыл) — 1998 йылда XVIII ҡышҡы олимпия уйындарындағы юғары спорт ҡаҙаныштары өсөн[12]
  • Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1984)
  • Халыҡтар дуҫлығы ордены (1988)
  • Рәсәй Федерацияһының Атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (22 апрель 1994 йыл)[13]
  • Рәсәй Федерацияһының Атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре (2002)
  • СССР-ҙың атҡаҙанған спорт мастеры (1969)
  • СССР-ҙың атҡаҙанған тренеры
  • Рәсәйҙең атҡаҙанған тренеры
  • Рәсәй Федерацияһы Президентының рәхмәт хаты (5 майынан 2003 йыл) — XIX солт-Лейк-Ситиҙағы Олимпиада уйындарына спортсыларҙы әҙерләү өсөн һәм юғары спорт ҡаҙаныштары өсөн[14]
  • Санкт-Петербургтың Почетлы гражданы
  • Санкт-Петербургтың иң яҡшы спортсыһы, 2 февраль 2010 йыл)[15].
  • Санкт-Петербург Закондар Cығарыу Йыйылышының Почетлы дипломы (2002)
  • КПСС ағзаһы булған, Белоусова менән Протопоповҡа КПСС-ҡа инергә тәҡдимдәр биргән[16].

Шәхси тормошо

үҙгәртергә
  • Ире (1964 г.) — Москвин Игорь Борисович.
    • ҡыҙы — Ольга
      • ейәнсәре — Дарья
    • ҡыҙы — Анна
    • туғаны — Анна, Рәсәйҙең WFRS башҡарма директоры

Фильмографияһы

үҙгәртергә
  • 1969 — Голубой лёд
  • 2000 год — «Ледяное сияние звёзд» (режиссёр Н. В. Орлов).

Т. Н. Москвина тураһында

үҙгәртергә
  • Е.Вайцеховская. Москвины: Лед для двоих. СПб.: Амфора, 2011. — 320 с. — Серия «Амфора-спорт» — 3 000 экз., ISBN 978-5-367-01752-6

Шулай уҡ ҡарағыҙ

үҙгәртергә
  • Фигурное катание на зимних Олимпийских играх 1968

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ 1,0 1,1 Olympedia (ингл.) — 2006.
  2. ↑ Интервью Москвиной. Дата обращения: 14 февраль 2009. Архивировано 22 февраль 2014 года. 2014 йыл 22 февраль архивланған.
  3. ↑ ещё одно интервью с Москвиной. Дата обращения: 14 февраль 2009. Архивировано 1 июль 2007 года. 2007 йыл 1 июль архивланған.
  4. ↑ Biography. www.isuresults.com. Дата обращения: 1 ғинуар 2019.
  5. ↑ Бойкова/Козловский стали третьими на этапе Гран-при в Гренобле. Спорт РИА Новости. Дата обращения: 1 ғинуар 2019.
  6. ↑ Александра Бойкова и Дмитрий Козловский — бронзовые призеры Чемпионата России 2019! Произвольная программа. Пары. Чемпионат России по фигурному катанию 2019. Дата обращения: 1 ғинуар 2019.
  7. ↑ Российские пары заняли второе и третье места на ЧЕ-2019 по фигурному катанию в Минске. news. Дата обращения: 25 ғинуар 2019.(недоступная ссылка)
  8. ↑ Фигуристы Бойкова и Козловский впервые выиграли чемпионат России. vesti.ru. Дата обращения: 27 ғинуар 2020.
  9. ↑ Фигуристы Бойкова и Козловский выиграли ЧЕ-2020 среди спортивных пар. www.championat.com. Дата обращения: 27 ғинуар 2020.
  10. ↑ Biography. www.isuresults.com. Дата обращения: 1 ғинуар 2019.
  11. ↑ Тарасова и Морозов выиграли этап Гран-при Skate America, Ефимова и Коровин – 2-е. Sports.ru. Дата обращения: 1 ғинуар 2019.
  12. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 27 февраля 1998 года № 206
  13. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 22 апреля 1994 года № 809 «О присвоении почётных званий Российской Федерации работникам физической культуры и спорта»
  14. ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 5 мая 2003 года № 223-рп «О поощрении»
  15. ↑ Постановление Правительства Санкт-Петербурга от 2 февраля 2010 г. № 75 «О присвоении почётного звания „Лучший в спорте Санкт-Петербурга“». Дата обращения: 5 сентябрь 2010. Архивировано 13 август 2011 года.
  16. ↑ Мы собираемся жить 280 лет 2014 йыл 7 март архивланған. Интервью с Людмилой Белоусовой и Олегом Протопоповым в газете «Советский спорт» от 19 февраля 2007 года
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Москвина_Тамара_Николаевна&oldid=1180525» битенән алынған