Бруевич Николай Григорьевич

Николай Григорьевич Бруевич (31 октябрь [12 ноябрь1896, Мәскәү — 5 май 1987, Мәскәү) — машиналар белеме һәм иҫәпләү техникаһы өлкәһендә совет ғалимы, СССР Фәндәр академияһы академигы, Монгол Фәндәр академияһының почетлы ағзаһы[3], инженер-техник хеҙмәттәр генерал-лейтенанты[4].

Бруевич Николай Григорьевич
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 октябрь (12 ноябрь) 1896
Тыуған урыны Мәскәү, Рәсәй империяһы[1]
Вафат булған көнө 5 май 1987({{padleft:1987|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:5|2|0}}) (90 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны Новодевичье зыяраты[d]
Һөнәр төрө ғалим
Эш урыны Н. Е. Жуковский исемендәге Хәрби-һауа инженер академияһы
Рәсәй Фәндәр академияһы[2]
Уҡыу йорто М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
Мәскәү авиация институты
Ғилми дәрәжә техник фәндәр докторы[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Һуғыш/алыш Бөйөк Ватан һуғышы
Ойошма ағзаһы СССР Фәндәр академияһы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ленин ордены Октябрь Революцияһы ордены «Почёт Билдәһе» ордены II дәрәжә Ватан һуғышы ордены «Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһының егерме йыллығы» юбилей миҙалы Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены «Хеҙмәт ветераны» миҙалы "СССР-ҙың Ҡораллы Көстәре ветераны" миҙалы «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы

Биографияһы

үҙгәртергә

Ҡыҙыл армия составында Граждандар һуғышында ҡатнаша[5]. 1921 йылда ВКП(б) сафына инә. 1923 йылда Мәскәү дәүләт университетының физика-математика факультетын тамамлай. 1930 йылда — Мәскәү авиация институтын[6], 1931 йылда Хәрби-һауа инженер академияһы адъюнктураһын[5]. В 1937 году Николаю Бруевичу была присвоена степень доктора технических наук[5] тамамлай. Николай 1937 йылда Николай Бруевичҡа техник фәндәр докторы дәрәжәһе бирелә[5]. 1939 йылдың 28 ғинуарында СССР Фәндәр академияһының «механика» һөнәре буйынса ағза--корреспонденты итеп һайлана[7].

1940 йылдан алып 1941 йыл буйынса Мәскәү механика-машиналар төҙөү институты директоры булып эшләй[8].

1941 йылда юғары мәктәп эштәре буйынса комитет рәйесенең беренсе урынбаҫары итеп тәғәйенләнә[9]. 1942 йылдың 8 майында[7] «механика, машиналар һәм механизмдар теорияһы» һөнәре буйынса академик итеп һайлана. 1949 йылдың 10 майынан 1942 йылдың 17 мартына тиклем СССР Фәндәр академияһының академик-секретары вазифаһын биләй[7]. 1948 йылдың 16 июленән 1950 йылдың башына тиклем Теүәл механика һәм иҫәпләү техникаһы институты директоры була[10]. 1959—1961 йылдарҙа СССР оборона министрлығы советы ағзаһы була[3]. 1961 йылда отставкаға сыға[5].

1987 йылдың 5 майында вафат була. Мәскәүҙә Новодевичье зыяратында ерләнә

  Тышҡы медиафайлдар

.

Фәнни ҡаҙаныштары

үҙгәртергә

Николай Григорьевич Бруевич машина һәм приборҙарҙың ышаныслылығы һәм аныҡлығы теорияһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе[4]. Машиналар төҙөлөшөндә аҡыл хеҙмәтен автоматлаштырыу тикшеренеүҙәре менән етәкселек итә[4].

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре[3]

үҙгәртергә

— өс Ленин ордены (04.11.1944; 1945; 10.06.1945)

Октябрь Революцияһы ордены (1975)

— ике Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (1945; 1949)

— 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1944)

— ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (11.11.1946; 12.11.1966)

«Почёт Билдәһе» ордены (1951)

— миҙалдар

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. Бруевич Николай Григорьевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Geltman D. V. Владимир Леонтьевич Комаров: краткий биографический очерк, Vladimir Leontyevich Komarov: a short biography (ингл.) // Историко-биологические исследования — 2020. — Vol. 12, Iss. 4. — P. 12—37. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2020-14002
  3. 3,0 3,1 3,2 Академики МГУ > Бруевич Николай Григорьевич (недоступная ссылка — история). Сайт «Все о Московском университете». Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.(недоступная ссылка)
  4. 4,0 4,1 4,2 Бруевич Николай Григорьевич // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Николай Григорьевич Бруевич. Институт точной механики и вычислительной техники им. С. А. Лебедева РАН. Дата обращения: 28 февраль 2012. 2012 йыл 13 март архивланған.
  6. Выпускники МАИ — академики АН СССР и РАН. Московский авиационный институт. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года. 2013 йыл 7 март архивланған.
  7. 7,0 7,1 7,2 Бруевич Николай Григорьевич. Информационная система «Архивы Российской академии наук». Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.
  8. Выпускники МАИ — ректоры (директора́) высших учебных заведений. Московский авиационный институт. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года. 2013 йыл 7 март архивланған.
  9. Николай Григорьевич Бруевич (некролог) (doc) 133. Российская академия наук. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.
  10. История развития института. Институт точной механики и вычислительной техники им. С. А. Лебедева РАН. Дата обращения: 28 февраль 2012. 2012 йыл 1 сентябрь архивланған.