Эйдинов Семён Григорьевич

Эйдинов Семён Григорьевич (11 июль 1911 йыл23 ғинуар 1983 йыл) — СССР дирижеры, педагог, симфонист, йәмәғәт эшмәкәре. Магнитогорск музыка училищеһына (хәҙер — консерватория) нигеҙ һалыусы һәм тәүге етәксеһе. РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1976). Магнитогорск ҡалаһының почётлы гражданы.

Эйдинов Семён Григорьевич
Зат ир-ат
Тыуған көнө 11 июль 1911({{padleft:1911|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:11|2|0}})
Тыуған урыны Өфө, Өфө өйәҙе, Өфө губернаһы, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 23 ғинуар 1983({{padleft:1983|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:23|2|0}}) (71 йәш)
Вафат булған урыны Магнитогорск, Силәбе өлкәһе, РСФСР, СССР
Һөнәр төрө дирижёр
Уҡыу йорто П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ленин ордены «Почёт Билдәһе» ордены «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында фиҙакәр хеҙмәт өсөн» миҙалы РСФСР-ҙың халыҡ артисы

Биографияһы үҙгәртергә

  • 1911, 11 июль — Өфөлә тыуған
  • 1926башҡорт профсоветының «Күк блуза» ойошмаһы бригадаларының береһенең етәксеһе, кинотеатрҙа музыкант булып эшләй
  • 1927 — индустриаль техникумда уҡый (Златоуст ҡалаһы)
  • 19281930 — Мәскәү физкультура институтында шөғөлләнә
  • 19301934 — консерватория ҡарамағындағы Мәскәү музыка техникумында уҡый
  • 19341938 — П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһында Г. Дмитриевскийҙың класында белем ала. Уҡыған осоронда Дәүләт физкультура институтында, ЦАГИ-ла музыка етәксеһе булып эшләй. Дәүләт имтиханын Куйбышев исемендәге электр комбинатының үҙешмәкәр хоры өлгөһөндә тапшыра.
  • 1938 — педагог инициативаһы буйынса техникумға фортепиано буйынса педагог Л. Авербух килә. Магнитогорск музыка мәктәбендә, шулай уҡ Магнитогорск драма театрында эшләй, тап ошонда симфоник оркестр ойоштора
  • 19381941 — ҡала симфоник оркестрында эшләй.
  • 1939 — Магнитогорск музыка училищеһын асыу инициаторы була (хәҙер — консерватория), бында башта директор урынбаҫары булып эшләй
  • 19421982 — Магнитогорск музыка училищеһында директор вазифаһын биләй.
  • 1943 — Магнитогорск хор капеллаһына нигеҙ һала
    • 19441982 — Магнитогорск хор капеллаһының художество етәксеһе һәм баш дирижеры
  • 1958 — Магнитогорск хор йәмғиәте ойоштороу инициаторы
  • 60-сы —70-се йылдарҙа өлкә Мәҙәниәт халыҡ университетында музыка факультетына етәкселек итә
  • 19601982 — Бөтә Рәсәй хор йәмғиәте президиумы ағзаһы
  • 1965 — Эйдинов Магнитогорскиҙа 65-се музыка мәктәбен ойошторуҙа ҡатнаша[1].
  • 1966 — Магнитогорскиҙа тәүге музыка йортон асыу инициаторы
  • 1972 — Магнитогорскиҙа икенсе музыка йортон асыу инициаторы
  • 1983 йыл, 23 ғинуар — Магнитогорск ҡалаһында вафат була

Музыкаль эшмәкәрлеге үҙгәртергә

Эйдинов ярты быуат тиерлек Магнитогорск ҡалаһының музыкаль тормошонда төп фигура булып тора. Ҡалала музыка училищеһын (хәҙер — консерваторияһы), симфоник оркестр, музыка йорттарын асытырыуҙа төл ролде нәҡ ул башҡара. Ғәмәлдә, Эйдинов бөтә ҡала музыка мәҙәниәте өлкәһенә етәкселек итә — Магнитогорскиҙа үткән бер генә эре музыка ваҡиғаһы ла уның иғтибарынан һәм хуплауынан ситтә ҡалмай.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре үҙгәртергә

  • РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1958)
  • РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1976)
  • Магнитогорск ҡалаһының почётлы гражданы (1971)
  • Ленин ордены (1971)
  • «Почёт Билдәһе» ордены (1967)
  • «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында фиҙакәр хеҙмәте өсөн» (1946)
  • Силәбе өлкә комсомолының «Орленок» премияһы (1976)

Мемориал үҙгәртергә

  • Магнитогорскиҙа Семен Эйдинов йәшәгән Ленин проспектындағы йортҡа иҫтәлекле таҡтаташ ҡуйыла.
  • Ул ойошторған Магнитогорск хор капеллаһы Эйдинов исемен йөрөтә.
  • Магнитогорск дәүләт консерваторияһында С. Г. Эйдинов исемендәге Бөтә Рәсәй хор дирижерҙары конкурсы даими үткәрелә. .
  • С. эйдинов г. Магнитогорск дәүләт консерваторияһының 31-се аудиторияһы С. Г. Эйдинов исемен йөрөтә, унда хор коллективтары дәрестәре үтә.
  • 2004 йылдың 15 сентябрендә Магнитогорск дәүләт консерваторияһында С. Г. Эйдинов исемендәге Мәҙәниәт фондын асыу тантанаһы үтте.
  • 2011 йылдың 11 июлендә Магнитогорск металлургтарҙың Серго Орджоникидзе исемендәге Мәҙәниәт һарайы алдында «йондоҙҙар аллеяһына» С. Г. Эйдинов исемен йөрөткән йондоҙ һалына.

Ҡыҙыҡлы факттар үҙгәртергә

  • Бөтә Рәсәй Музыка йәмғиәте әле эшләгән осорҙа күп һандағы өлкә, төбәк һәм край бүлексәләре менән бер рәттән тағы ла өс ҡала бүлексәһе лә эшләй. Улар — Мәскәү, Ленинград һәм Магнитогорск бүлексәләре. Эйдинов эшләгән дәүерҙә Магнитогорскиҙың «металл һәм музыка ҡалаһы» тип аталыуы осраҡлы түгел.
  • Ғүмеренең һуңғы сәғәтендә ул ҡунаҡ булараҡ хор капеллаһы концертында ҡатнаша. Сәхнәгә сығып, М. И. Глинканың «Иван Сусанин» операһынан йырҙы башҡарған хорҙың дирижеры була, ә бары тик бер нисә минуттан һуң артистың йөрәге тибеүҙән туҡтай.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  1. Гогелиани Э. Звезда Эйдинова. — «Магнитогорский металл», 14 июля 2011. — Веб-ссылка
  2. Кондратковская Н. Мелодия жизни (о С. Эйдинове). — «Комсомолец» (Челябинск), 28 января 1969.
  3. Кондратковская Н. Магнитогорец по духу и таланту (С. Эйдинову — 60 лет). — «Магнитогорский рабочий», 19 июня 1971.
  4. Кондратковская Н. Личное мнение (по поводу готовящегося к печати очерка о С. Эйдинове). — «Магнитогорский рабочий», 26 ноября 1988.
  5. Лазарева Н. Жизнь, отданная музыке и людям. — «Магнитогорский металл», 9 июля 2011. — Веб-ссылка
  6. Павелина Е. Дом, где живёт музыка. — «Магнитогорский рабочий», 7 апреля 2011. — Веб-ссылка
  7. Риб Эвальд Карлович «Я в вас верю…». — Риб Э. Есть большая родина любви. — Магнитогорск, Магнитогорский Дом печати, с. 53—55.
  8. Эйдинов, Семён Григорьевич. — Магнитогорск (краткая энциклопедия). — Магнитогорск, Магнитогорский дом печати, 2002, с. 542.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Дарья Жигулина. Инженеры человеческих душ, Магнитогорский металл (4 октября 2011 года). 28 декабрь 2011 тикшерелгән.

Һылтанмалар үҙгәртергә