Сәғәҙи (исем)

Сәғәҙи — башҡорт ир-ат исеме.

Сәғәҙи

Этимологияһы

Сәғәҙи, Сәғҙи исеме төрки телле халыҡтарға ислам дине менән бергә ғәрәп теле аша ингән, бәхетле тигән мәғәнәгә эйә.

Билдәле кешеләр

Сәғҙи Ширази (фарс. ابومحمد مُصلِح‌الدین بن عَبدُالله سعدی شیرازی; 1291—1203 йыл) — фарсы нәсихәтсе шағиры, суфыйсылыҡтың ғәмәли, тормошҡа яҡын торған вәкиле.

Һаҙый Сәғҙи (тулы исеме Мөхәммәтһаҙи Ғәйнан улы Сәғәҙиев; 25 март 1883 йыл — 26 ғинуар 1933 йыл) — яҙыусы, тәржемәсе, журналист.

Сәғҙи Ғабдрахман Ғәйнан улы (рус. Абдрахман Саади, Габдрахман Сагди: (27 март 1889 йыл — 6 ноябрь 1965 йыл) — шәрҡиәтсе, әҙәбиәт белгесе, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Филология фәндәре докторы (1950), профессор (1946). Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1946).

Солтанов Сәғәҙи Әхмәҙи улы (1922 — 25 май 1992 йыл), ғалим-инженер-геолог. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан. Геология-минералогия фәндәре докторы (1966), профессор (1969). СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1983), нефть сәнәғәте отличнигы (1966) һәм почётлы нефтсеһе (1981), РСФСР-ҙың (1976) һәм Татарстан АССР-ының (1966) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре.

Фамилияла

Сәғәҙиев Һиҙиәт Сибәғәт улы (27 июль 1887 йыл — 9 октябрь 1937 йыл) — Башҡорт милли хәрәкәтендә ҡатнашыусы. Башҡорт АССР-ының мәғариф халыҡ комиссары (1921—1923), Башҡортостан Баш суды ағзаһы (1923—1930). Граждандар һуғышында әүҙем ҡатнашыусы.

Сәғәҙиев Фәтҡул Сәғәҙи улы (рус. Сагедеев Фаткул Сагадеевич 1903 йыл — 22 февраль 1943 йыл) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, гвардия ҡыҙылармеецы, рядовой.

Сәғәҙиев Сәлихан (Сәлихйән) (рус. Сагадеев Салихан (Салихьян)1912 йыл — 10 ғинуар 1944 йыл) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, гвардия ҡыҙылармеецы, рядовой.

Сәғәҙиев Хәбир Әхмәтдин улы (рус. Сагадиев Хабир Ахметдинович 1905 йыл — 19 сентябрь (башҡа мәғлүмәттәр буйынса ноябрь) 1943 йыл) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, гвардия ҡыҙылармеецы. Белоруссия ерҙәрендә барған яуҙа хәбәрһеҙ юғала.

Атаһының исеме

Айытҡолова Фатима Сәғәҙи ҡыҙы — моңло тауышҡа эйә йырсы, тегенсе, дебет шәлдәр, аш-һыу оҫтаһы.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

Сәғәҙи — йылға

Сығанаҡтар

• Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
• Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
• Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
• Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.

Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ