Габриэла Мистраль
Лусила де Мариа дель Перптуо Сокорро Годой Алькайяга, ҡыҫҡаса Лусила Годой Алькайяга (исп. Lucila de María del Perpetuo Socorro Godoy Alcayaga), билдәле псевдонимы Габриэла Мистраль (исп. Gabriela Mistral; 7 апрель 1889 йыл — 10 ғинуар 1957 йыл) — Чили шағиры, мәғрифәтсе, дипломат, ҡатын-ҡыҙҙар хоҡуҡтары өсөн көрәшеүсе, әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаты.
| Габриэла Мистраль | |
 | |
 | |
| Зат | ҡатын-ҡыҙ[1][2] |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 ba |
| Тыуған ваҡыттағы исеме | исп. Lucila de María Godoy Alcayaga[3] |
| Вторая фамилия в испанском имени | Alcayaga[d] |
| Псевдоним | Gabriela Mistral |
| Тыуған көнө | 7 апрель 1889[1][2][4][…] |
| Тыуған урыны | Викунья, Эльки, Кокимбо, ba |
| Вафат булған көнө | 10 ғинуар 1957[1][2][4][…] (67 йәш) |
| Вафат булған урыны | Хемпстед[d], Нассо[d], Нью-Йорк, Америка Ҡушма Штаттары |
| Үлем төрө | тәбиғи үлем[d] |
| Ерләнгән урыны | Tumba de Gabriela Mistral[d] |
| Атаһы | Хуан Херонимо Годой Вильянуэва[d] |
| Яҙма әҫәрҙәр теле | Испан теле |
| Һөнәр төрө | шағир, дипломат, уҡытыусы, яҙыусы |
| Эшмәкәрлек төрө | шиғриәт |
| Эш урыны |
Колумбийский университет[d] Барнард-колледж[d] |
| Уҡыу йорто | Escuela Normal № 1 de Santiago[d] |
| Ойошма ағзаһы | Sapphic Circle of Madrid[d] |
| Милке | Casa de las Palmeras[d] |
| Жанр | шиғриәт |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
| Рәсми сайт | gabrielamistral.uchile.cl |
| Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы | Gabriela Mistral |
 Габриэла Мистраль Викимилектә | |
Пабло Неруда, Висенте Уидобро һәм Пабло де Рока менән бергә Мистраль Чили шиғриәтендәге дүрт мәшһүр шағир араһына индерелә.
Биографияһы үҙгәртергә
16 йәштән уҡытыусы булып эшләй. 1924 йылдан Италияла, 1933—35 — Испанияла, 1935—37 — Португалияла, 1938—46 — Бразилиялала, АҠШ-та дипломатик эштә; Милләттәр Лигаһы һәм БМО (1946) эшендә ҡатнаша.
Тәүге шиғырҙары 1903 йылда баҫыла. Мистралдең шәхси драмаһы уны трагик "Үлем сонеттары"н ижад итеүгә илһамландыра (1914). «Өмөтһөҙлөк» (1922) тигән шиғыр китабында шағирәнең күңел төбөндә ятҡан кисерештәре асыла. «Тала» (1938) тигән шиғыр йыйынтығы поэзияһының диапазоны киңәйеүен дәлилләй: тынғыһыҙ күңелдең асырғаныуҙары Латин Америкаһындағы миллиондарса кешенең хис-тойғоларына ауаздаш була. Мистраль ҡитғала беренсе булып индеецтарҙың кисерештәрен поэзияла сағылдыра. Уның һуңғы йыйынтығы — «Һыҡҡыс» (1954)[5].
1945 йылда «Исемен бөтә Латин Америкаһының идеалистик ынтылыштары символына әйләндергән ысын хистәр поэзияһы өсөн» әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаты була.
Чили шағирәһе псевдонимын Фредерик Мистраль хөрмәтенә ала. Шуныһы ҡыҙыҡ: Фредерик Мистраль дә Нобель премияһы лауреаты (1904) була.
Меркурийҙағы кратерға Габриэла Мистраль исеме бирелгән.
Габриэла Мистраль традицион булмаған енси йүнәлештә тора, уның Дорис Дана менән яҙышҡан мөхәббәт хаттары баҫылып сыҡҡан[6].
Китаптары үҙгәртергә
Хәтер үҙгәртергә
2010 йылда Сантьягола уның исемендәге мәҙәни үҙәк (Centro Cultural Gabriela Mistral — GAM) асыла.
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118734199 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ http://www.surdoc.cl/registro/19-365
- ↑ 4,0 4,1 Gabriela Mistral // Encyclopædia Britannica (ингл.)
- ↑ Латинская Америка: Энциклопедический справочник, Москва, Советская Энциклопедия, 1982
- ↑ Sächsische Zeitung [online] — Kultur: «… in dir ist mein Zentrum»
Һылтанмалар үҙгәртергә
- Латиноамериканские писатели. 2007 йыл 27 сентябрь архивланған. Габриэла Мистраль 2007 йыл 27 сентябрь архивланған.
- Pavón C. Una supertición chilena (Sobre "Gabriela Mistral: una mujer sin rostro, de Lila Zemborain) //Página 12, 20 de julio de 2003
- http://www.lib.ru/POEZIQ/MISTRAL_G/ - Г. Мистраль
- Биография Габриэлы Мистраль
- Стихотворения Габриэлы Мистраль на сайте «Испаноязычный мир: поэзия, изобразительное искусство, музыка, голос»