Сәғит (Хәйбулла районы)

Сәғит (рус. Сагитово, икенсе исеме Ҡалтай) — Башҡортостандың Хәйбулла районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 329 кеше. Почта индексы — 453804, ОКАТО коды — 80255830004.

Ауыл
Сәғит рус. Сагитово
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Хәйбулла
Ауыл советы	Маҡан
Координаталар	51°48′26″ с. ш. 58°28′40″ в. д.
Элекке исеме	Ҡалтай
Халҡы	↘329 кеше (2010)
Конфессиональ составы	мосолмандар
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Почта индексы	453804
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 255 830 004
ОКТМО коды	80 655 430 116
Сәғит

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август	403
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	246
1959 йыл 15 ғинуар	237
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	298
2002 йыл 9 октябрь	353
2010 йыл 14 октябрь	329	157	172	47,7	52,3

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Аҡъяр): 30 км
• Ауыл Советы үҙәгенә тиклем (Маҡан): 18 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Сара): 88 км

Урамдары

• Ленин (урамы) — (рус. Ленина (улица))
• Тау аҫты (урамы) — (рус. Подгорная (улица))
• Хоҙайбирҙин (урамы) — (рус. Худайбердина (улица))
• Мәктәп (урамы) — (рус. Школьная (улица))

Тарихы

1900 һәм 1908 йылдар араһында Орск өйәҙе территорияһында шул уҡ өйәҙҙең Мәмбәт ауылы халҡы тораҡ пункты булараҡ нигеҙ һалынған. Беренсе күскенсе Сәғит Ҡәйепов исеме менән аталған.

Халҡы: 1920 йылда — 403 кеше; 1939—246; 1959—237; 1989—298; 2002—353 кеше. Башҡорттар йәшәй. Халыҡ «Сәғит» яуаплылығы сикләнгән йәмғиәтендә эшләй. Төп мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер-акушерлыҡ станцияһы, клуб бар.

Билдәле шәхестәре

• Рәхмәтуллина Фәниә Зәкәриә ҡыҙы (ҡыҙ фамилияһы Ҡәйепова; 23.03.1958), уҡытыусы-логопед, методик ҡулланмалар авторы. Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2012), Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (2000).

Матбуғатта

• Ейәнсура таңдары. 10 ДЕКАБРЬ 2018 Түшелдеректәр оҫтаһы
• Башҡортостан ҡыҙы. февраль 2022 Тормош һуҡмағынан бергә

Һылтанмалар

• Сәғит (Хәйбулла районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.  (Тикшерелеү көнө: 10 декабрь 2018)
• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978-5-295-04683-4 (рус.)