Орск өйәҙе

Орск өйәҙе — 1865 йылдаң Ырымбур губернаһы составында ойошторола. Өйәҙгә Ырымбур өйәҙенең көнсығыш, Верхнеурал өйәҙенең көньяҡ; өлөшө инә.

Орск өйәҙе Өйәҙ үҙәге гербы Губерна гербы Герб уездного центра Герб губернии Губерна Ырымбур губернаһы Үҙәге Орск Барлыҡҡа килгән 1782 Бөтөрөлгән 1928 Майҙаны 40 440,0 кв. Халҡы 206 944 (1897)

XIX быуат аҙағында төньяҡ-көнбайышта Өфө губернаһы, төньяҡта һәм көнсығышта — Верхнеурал өйәҙе, көньяҡ-көнсығышта һәм көньяҡта — Турғай өлкәһе, көнбайышта — Ырымбур өйәҙе менән сиктәш була. Административ уҙәге — Орск ҡалаһы (Яман-ҡала).

Тарих

1782 йылда нигеҙләнгән. 1865 йылдаң Ырымбур губернаһы составында ойошторола. Өйәҙ 1928 йылда бөтөрөлә.

География

Майҙаны — 46440 км² (1897). 1866 йылда өйәҙ территорияһында 305 торама пункт, 3 стан була. 1890 йылда 12 улус (Александровка, 1-се Бөрйән, 2-се Бөрйән, 3-сө Бөрйән, Ҡананикольский, Ҡарағай-Ҡыпсаҡ, Преображенка, Түңгәүер, 1-се Уҫәргән, 2-се Уҫәргән, 3-сө Уҫәргән, 4-се Уҫәргән) һәм 6 станица (Воздвиженка, Гирьял, Ильинка, Кваркен, Орск, Таналыҡ), 1917 йылда 21 улус теркәлгән. Халҡы, нигеҙҙә, игенселек, малсылык менән шөғөлләнгән. 20 быуат башында Преображенск заводы эшләй. 5 йәрминкә уткәрелә (1866). 1913 йылда Троицк тимер юлын (Ырымбур — Орск, Троицк-Орск участкаларын) төҙөү башлана. 131 мәсет, 17 сиркәу, 4 часовня була (1866). 1919 йылда Орск өйәҙҙә 12 улусы Бөрйән-Түңгәүер кантоны, 16 улусы Уҫәргән кантоны составына индерелә.

Административ уҙәге — Орск ҡалаһы (Яман-ҡала).

Халҡы

1897 йылда — 206944 кеше (башҡорттар —88506, белорустар — 1694, мордвалар — 7626, урыҫтар — 83419, татарҙар — 14040, украиндар — 8963, сыуаштар — 2095 һәм башҡалар). XIX быуат аҙағында өйәҙҙә 138929 крәҫтиән, 24618 мещан, 610 дворян һәм башҡалар иҫәпләнә; мосолмандар — 102881, православие динендәгеләр — 103904 (шул иҫәптән 4731 старообрядсы) һәм башҡалар.

Һылтанмалар

• Орск өйәҙе(недоступная ссылка)