Сазандарян Татевик Тиграновна

Татевик Сазандарян Тиграновна (опера йырсыһы; 2 сентябрь 1916 йыл — 6 октябрь 1999 йыл) — СССР-ҙың опера йырсыһы (меццо-сопрано), педагог, музыка-йәмәғәт эшмәкәре. СССР-ҙың халыҡ артисы (1956). Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы лауреаты (1951).

Сазандарян Татевик Тиграновна
әрм. Տաթևիկ Սազանդարյան
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	Рәсәй империяһы  СССР  Әрмәнстан
Тыуған көнө	20 август (2 сентябрь) 1916
Тыуған урыны	Хндзореск[d], Зангезурский уезд[d], Елизаветпольская губерния[d], Кавказ наместниклығы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө	6 октябрь 1999({{padleft:1999|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:6|2|0}}) (83 йәш)
Вафат булған урыны	Ереван, Әрмәнстан
Үлем төрө	тәбиғи үлем[d]
Хәләл ефете	Q113293231? һәм Акоп Ханджян[d]
Һөнәр төрө	йырсы, музыка педагогы, сәйәсмән
Эш урыны	А. А. Спендиаров исемендәге Әрмән опера һәм балет театры Ереванская государственная консерватория имени Комитаса[d] Ереванский государственный художественно-театральный институт[d]
Биләгән вазифаһы	СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто	Ереванская государственная консерватория имени Комитаса[d]
Уҡыусылар	Bella Darbinyan[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Йырсы тауышы	меццо-сопрано[d]
Музыка ҡоралы	вокал[d]
Жанр	Опера
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Сазандарян Татевик Тиграновна Викимилектә

Биографияһы

Татевик Тиграновна Сазандарян 1916 йылдың 20 авгусында (яңы стиль буйынса 2 сентябрҙә) Хндзореск ауылында (хәҙерге Сюникская өлкәһе, Әрмәнстан) тыуған.

Концерт эшмәкәрлеген 1933 йылда башлай.

1937 йылда Мәскәүҙә Әрмән ССР-ы мәҙәниәт йорто эргәһендәге вокаль-драма студияһын тамамлай. Ошо уҡ йылдан — А. А. Спендиаров исемендәге Әрмән опера һәм балет академия театры солисы.

1960 йылда Ереван консерваторияһын тамамлай.

Концерт репертуарында вокаль классикаһы, хәҙерге заман композиторҙары әҫәрҙәре.

СССР ҡалалары һәм сит илдәр: Иран, Ливан, Швеция, Тунис, Венгрия, Сүриә (1956), Бельгия (1958, 1962), Греция (1959), Чехословакия (1960), Франция (1963) буйлап гастролдәрҙә йөрөй.

1961 йылдан алып Ереван консерваторияһында уҡыта (1970 йылдан — профессор, 1977—1979 йылдарҙа — яңғыҙ йыр кафедраһы мөдире), бер үк ваҡытта Ереван художество-театр институтында яңғыҙ йырлау кафедраһы мөдире (1972—1977).

1949 йылдан ВКП(б) ағзаһы. 5-се саҡырылыш СССР Юғары Советы депутаты (1958—1962).

Ире — Акоп Сергеевич Ханджян. Скрипкасы һәм йәмәғәт эшмәкәре, бер нисә ғилми хеҙмәт авторы, Әрмән ССР-ының сәнғәт эштәре буйынса идаралығы начальнигы.

Татевик Сазандарян 1999 йылдың 6 октябрендә вафат була. Ҡала Пантеонында ерләнгән.

Опера партиялары

• «Алмаст» А. А. Спендиаров — Алмаст
• «Аршак II» Т. Г. Чухаджян — Парандзем
• «Давид-бек» А. Т. Тигранян — Тамар
• «Героиня» А. Л. Степанян — Назели
• «Саят-Нова» А. Г. Арутюнян — Анна
• «Царская невеста» Н. А. Римский-Корсаков — Любаша
• «Князь Игорь» А. П. Бородин — Кончаковна
• «Аида» Дж. Верди — Амнерис
• «Самсон и Далила» К. Сен-Санс — Далила
• «Молодая гвардия» Ю. С. Мейтус — Уля Громова
• «Царь Эдип» И. Ф. Стравинский — Иокаста
• «Кармен» Ж. Бизе — Кармен
• «Орлиная крепость» А. А. Бабаев — Шушан
• «В лучах солнца» А. Г. Тер-Гевондян — Берберо
• «Евгений Онегин» П. И. Чайковский — Ольга
• «Фауст» Ш. Гуно — Зибель.

Фильмография

• 1941 — Әрмән киноконцерты (ҡыҫҡа метражлы) — Алмаст.
• 1954 — Әрмәнстан сәнғәт оҫталарының концерты — төп роль.
• 1977 — «Татевик Сазандарян» документаль фильмы («Ереван» студияһы).

Награда һәм премиялары

• Әрмән ССР-ының атҡаҙанған артисы (4.03.1944)
• Әрмән ССР-ының халыҡ артисы (26.11.1947)
• Әзербайжан ССР-ының халыҡ артисы (1947)
• СССР-ҙың халыҡ артисы (1956)
• Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы (1951) — «Героиня» опера спектаклендә Назель партияһын башҡарған өсөн
• Әрмән ССР-ының дәүләт премияһы
• Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (4.11.1939)
• Халыҡтар Дуҫлығы ордены (1.09.1986)
• Изге Месроп Маштоц ордены (1997)
• Миҙалдар.

Хәтер

Әрмәнстанда Татевик Сазандарян исемендәге Республика вокалсылар конкурсы уҙғарыла.