СССР Дәүләт премияһы

СССР-ҙың Дәүләт премияһы рус. Государственная премия СССР (1967—1991) — 1966 йылда КПСС Үҙәк Комитеты һәм СССР Министрҙар Советы тарафынан булдырылған йыл һайын тапшырыла торған дәүләт премияһы.

СССР Дәүләт премияһы
Нигеҙләү датаһы	9 сентябрь 1966
Дәүләт	СССР
Юғарыраҡ дәрәжә	Ленин премияһы
Түбәнерәк дәрәжә	Ленин комсомолы премияһы
Барлыҡҡа килеү урыны	Мәскәү
Алмаштырылған	Рәсәй Федерацияһы Дәүләт премияһы
Алыштырған	Сталин премияһы
Башланыу датаһы	1941
Ғәмәлдән сыҡҡан дата	1991
Лауреаттар категорияһы	Категория:СССР Дәүләт премияһы лауреаттары
СССР Дәүләт премияһы Викимилектә

Дәүләт премияһы 1967 йылдан 1991 йылға тиклем Октябрь революцияһы көнөндә фән һәм техника, әҙәбиәт һәм сәнғәт өлкәһендәге күренекле ижади ҡаҙаныштар өсөн тапшырыла.

Статусы

СССР дәүләт премияһы лауреаты дипломы тышлығы

1941—1955 йылдарҙа тапшырылған Сталин премияһы урынына ҡалған премия булып тора. Сталин премияһы лауреаттары үҙҙәренең миҙалдарын һәм документтарын Дәүләт премияһының ярашлы атрибуттарына алмаштырып алыу мөмкинлегенә эйә була.

1960-1980 йылдарҙа СССР-ҙа сыҡҡан белешмә әҙәбиәттә сәйәси вәзғиәткә ярашлы рәүештә Сталин премияһы үҙе лә «СССР Дәүләт премияһы» тип атала; «Дәүләт премияһы лауреаты, 1949 йыл» тип яҙылған мәғлүмәт артында тап ул тора.

СССР-ҙа 1957-1991 йылдарҙа бирелгән СССР-ҙың дәүләт премияһы — әһәмиәте буйынса ла, аҡсалата бүләкләү күләме буйынса ла СССР-ҙың Ленин премияһынан һуң икенсе урында тора. СССР Дәүләт премияһын булдырғанда уның күләме 5000 һум тәшкил итә (Ленин премияһы күләменең яртыһы). Әммә буласаҡ лауреатҡа талаптар ҙа уныҡы тиклем юғары булмай. Әгәр СССР Дәүләт премияһы менән «Ватан фәнен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән ғилми тикшеренеүҙәр өсөн» бүләкләнһәләр, Ленин премияһын алыу өсөн «фәндә һәм техникала яңы йүнәлештәр асҡан һәм әлеге өлкәлә бөтә донъя ҡаҙаныштарынан артып киткән айырыуса ҙур фәнни тикшеренеүҙәр» талап ителә. Бүләкләнеүселәр йыл һайын 100 кешегә тиклем етә: улар араһында яҙыусылар, ғалимдар, сәнғәт эшмәкәрҙәре була. Өсәр тапҡыр был премияны алыусылар: С. Т. Айытматов, О. Н. Ефремов, В М. Шумский, В Н. Челомей, С П. Непобедимый була.

Союздаш республикаларҙа тармаҡ республика дәүләт премиялары булдырылған, мәҫәлән, архитектура өлкәһендә РСФСР Дәүләт премияһы менән бүләкләү ҡаралған.

1991 йылдан башлап Рәсәй Федерацияһында СССР Дәүләт премияһының дауамсыһы итеп Рәсәй Федерацияһының Дәүләт премияһы булдырыла.

Лауреаттар исемлеге

Фән һәм техника өлкәһендәге премияһы лауреаты

• СССР-ҙың фән һәм техника өлкәһендәге Дәүләт премия лауреаттары (1967—1975)

• СССР-ҙың фән һәм техника өлкәһендәге Дәүләт премия лауреаттары (1976—1980)

• СССР-ҙың фән һәм техника өлкәһендәге Дәүләт премия лауреаттары (1981—1985)

• СССР-ҙың фән һәм техника өлкәһендәге Дәүләт премия лауреаттары (1986—1991)

Әҙәбиәт, сәнғәт һәм архитектура өлкәһендәге премия лауреаттары

• Ленин комсомолы премияһы
• СССР республикалары дәүләт премиялары
• Рәсәй федерацияһының дәүләт премияһы
• СССР Министрҙар Советы премияһы
• СССР-ҙың маҡтаулы исемдәре

Шулай уҡ ҡарағыҙ

СССР Дәүләт премияһы лауреаттары исемлеге (Башҡортостан)

Һылтанмалар

• Постановление Совета Министров СССР от 11 октября 1967 г. N 946 «О почётном знаке и дипломе лауреата государственной премии СССР»
• Циклы научных работ, выполненные в ГНЦ ИФВЭ и удостоенные высших государственных премий
• Преподаватели МГУ — лауреаты Сталинской и Государственной премий
• Список учёных СО АН, лауреатов Ленинской, Сталинской и Государственной премии
• сотрудники Троицкого института инновационных и термоядерных исследований — лауреаты Ленинской и Государственной премий 2020 йыл 29 июль архивланған.
• Энциклопедия отечественного кино
• Янышев (Сарсембаев) А. С. Государственное премирование в отечественном публично-поощрительном механизме: возникновение, становление и развитие до 1991 года // Вестник Уральского финансово-юридического института. № 3(5). 2016
• Ученые СО РАН лауреаты премии