Гөмбә

Гөмбә (рус. Гумбино) — Башҡортостандың Асҡын районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 141 кеше. Почта индексы — 452892, ОКАТО коды — 80204819004.

Ауыл
Гөмбә Гөмбә
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Асҡын районы
Координаталар	55°59′47″ с. ш. 57°03′08″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 204 819 004
ОКТМО коды	80 604 419 116
Гөмбә

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	141	66	75	46,8	53,2

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Асҡын): 47 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Ҡашҡа): 7 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Чернушка): 142 км

Тарихы

Төй йылғаһы буйында ултырған Гөмбә ауылы исеме «гөмбә» (бәшмәк)-грибы һүҙенән килеп сығыуы ихтимал.
1805 йылда балыҡсы ауылдарының аҫаба башҡорттары Таҫтүбә ауылы крәҫтиәндәре менән 65 йылға ер биләмәләрен арендаға биреү буйынса килешеү төҙөйҙәр. Тамға йәки имза куйыусылар араһында гөмбәлеләр Сәлих Бүләков, Хәмит Рыҫҡужин, Евбатыр Илишев,Мратбакий Сөләймәнов, ахун Фәйзулла Мурсалимов (имза), Кәлимулла Ташбулатовтар бар.
Архив мәғлүмәттәре буйынса, ауылда 1798 йылда 17 йорт 90 кеше, 1834 йылда 38 йорт 210 кеше, 1870 йылда 47 йорт 267 кеше, 1906 йылда 85 йорт 527, 1920 йылда 118 йортта 605 кеше йәшәгән. 1870 йылда Гөмбә халҡын мишәрҙәр тип күрһәтелһә лә, унда бер генә мишәр ҙә йәшәмәгән.
Ауылда мәсет янында «башҡорт мәктәбе» булған.

«Көмбә» (башҡ.диалект)- ҡырлыҡ, энә япраҡ, торица посевная. (539-сы бит).

Урамдары

Урам исеме

• Комсомол урамы (рус. улица Комсомольская)
• Күпер урамы (рус. улица Мостовая)
• Яр урамы (рус. улица Набережная)
• Беренсе май урамы (рус. улица Первомайская)
• Чапаев урамы (рус. улица Чапаева)

Әҙәбиәт

• Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. стр. 184—185 2022 йыл 12 апрель архивланған.
• Топонимический словарь Башкирской АССР. Уфа.1980. с.44.