Түбәнге Ләмәҙ

Түбәнге Ләмәҙ (рус. Нижние Лемезы) — Башҡортостандың Иглин районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 707 кеше. Почта индексы — 452427, ОКАТО коды — 80228835001.

«Айыҡ ауыл» конкурсы еңеүсеһе

Ауыл
Түбәнге Ләмәҙ
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Иглин районы
Координаталар	54°45′16″ с. ш. 56°59′34″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 228 835 001
ОКТМО коды	80 628 435 101
ГКГН номеры	0525432
Түбәнге Ләмәҙ

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Иглин): 65 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Улу-Теляк): 25 км

Тарихы

Түбәнге Ләмәҙ ауылы башҡорттарҙың ҡобау ырыуына ҡарай.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	1257	569	688	45,3	54,7
1959 йыл 15 ғинуар	767	362	405	47,2	52,8
1970 йыл 15 ғинуар	722	339	383	47,0	53,0
1979 йыл 17 ғинуар	736	361	375	49,0	51,0
1989 йыл 12 ғинуар	652	332	320	50,9	49,1
2002 йыл 9 октябрь	673	352	321	52,3	47,7
2010 йыл 14 октябрь	707	378	329	53,5	46,5

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Иглин): 65 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Улу-Теляк): 25 км

Билдәле шәхестәре

• Зиннуров Рафаил Нариман улы (26.07.1953) — дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, 2013 йылдан Рәсәй Федерацияһы Федераль Йыйылышының Федерация Советы ағзаһы; Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы, Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге дәүләт премияһы лауреаты.
• Мәүлитова Мәғрифә Зәки ҡыҙы (27.08.1913—7.10.2004), инженер‑технолог. Өфө нефть ғилми‑тикшеренеү институтының беренсе директоры (1947—1956). РСФСР-ҙың 1-се һәм 2-се саҡырылыш Юғары Советы, Башҡорт АССР-ының 3-сө һәм 4-се саҡырылыш Юғары Советы депутаты. РСФСР-ҙың атҡаҙанған нефть һәм газ сәнәғәте эшмәкәре (1982), Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған нефтсеһе (1967), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1973). Ленин (1970), ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1948, 1959) ордендары кавалеры.
• Рәхмәтуллина Зөһрә Йыһанур ҡыҙы (26.08.1961) — дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, 2011 йылдан Рәсәй Федерацияһының VI саҡырылыш Дәүләт думаһы депутаты, мәҙәниәт буйынса комитет рәйесе урынбаҫары. Философия фәндәре докторы, профессор, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2006).

Ауыл ваҡытлы матбуғатта

• Ҡалмантаева З. Байрам берҙәмлекте нығытты. Иглин районындағы Түбәнге Ләмәҙ ауылына нигеҙ һалыныуға 285 йыл тулды. «Йәшлек» гәзите, 2014, 4 июль.  (Тикшерелеү көнө: 22 август 2016)

Һылтанмалар

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978-5-295-04683-4 (рус.)