Тәүәкән

Рәсәйҙең Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районындағы ауыл
(Сәңкем битенән йүнәлтелде)

Тәүәкән (рус. Таваканово; икенсе атамаһы Сәңкем) — Башҡортостан Республикаһының Күгәрсен районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 581 кеше[2]. Почта индексы — 453334, ОКАТО коды — 80238875006.

Ауыл
Тәүәкән (Сәңкем)
рус. Таваканово
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Күгәрсен

Координаталар

52°36′03″ с. ш. 56°20′35″ в. д.HGЯO

Беренсе мәртәбә телгә алынған

XVIII быуат

Халҡы

581[1] кеше (2010)

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Почта индексы

453334

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 238 875 006

ОКТМО коды

80 638 475 101

Тәүәкән (Сәңкем) (Рәсәй)
Тәүәкән (Сәңкем)
Тәүәкән (Сәңкем)
Тәүәкән (Башҡортостан Республикаһы)
Тәүәкән (Сәңкем)

Халыҡ һаны

үҙгәртергә
Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса башҡорттар 99 % тәшкил итә[3].

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1795 йыл 86
1859 йыл 332
1900 йыл 430
1920 йыл 26 август 496
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар 465
1959 йыл 15 ғинуар 551
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар 378
2002 йыл 9 октябрь 467
2010 йыл 14 октябрь 581 294 287 50,6 49,4

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Географик урыны

үҙгәртергә
  • Район үҙәгенә тиклем (Мораҡ): 54 км
  • Ауыл Советы үҙәгенә тиклем (Теләүембәт): 12 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Мәләүез): 77 км

Урамдары

үҙгәртергә
  • Ҡайынлы урамы (рус. улица Березовая )
  • Ҡунъяп урамы (рус. улица Куньяп )
  • Урман урамы (рус. улица Лесная )
  • Туғай урамы (рус. улица Луговая )
  • Йәштәр урамы (рус. улица Молодежная )
  • Яр буйы урамы (рус. улица Набережная )
  • Яңы урам (рус. улица Новая )
  • Ялан урамы (рус. улица Полевая )
  • Сәнкем урамы (рус. улица Сэнкем )
  • Юл урамы (рус. улица Дорожная )[4]

Тәүәкән ауылына XVIII быуат уртаһында нигеҙ һалына. Беренсе күскенсе Мөхәмәтйәр Тәүәкәновтың улы (1780—1814) билдәле. 1795 йылда ауылда 86 кеше һәм 19 йорт хужалығы була. 64 йылдан һуң халыҡ һаны 332 кешегә, ә ихаталар — 55-кә етә. 1920 йылда 110 йорт хужалығында 496 кеше була.

1842 йылда 264 кеше 12 бот ужым һәм 768 бот яҙғы иген сәселгән[5].

Топонимикаһы

үҙгәртергә

Хөсәйенов Арыҫлан Вәхит улы, 10-сы класс. Күгәрсен районы Тәүәкән ауылы ер-һыу атамалары[6].

Матбуғатта

үҙгәртергә
  • 09 декабрь 2016. Күгәрсен районының Тәүәкән ауылында «Ҡорама байрамы» үтте[9]
  • Һигеҙ ожмах асҡысы[10]

Видеофильмдар

үҙгәртергә
  • Салихова Гөлназ Салауат ҡыҙы. Дәрестән тыш эшмәкәрлекте ойоштороу[11]
  • «Одуванчик» ҡатын-ҡыҙҙар йыр ансамбле. «Һаумы, тиҙәр гөлдәр!» Күгәрсен районы, Тәүәкән ауылы[12]

Билдәле шәхестәре

үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан. Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
  2. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
  3. Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йыл 4 март архивланған..
  4. Улицы деревни Таваканово
  5. Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с. Страница 149. 2022 йыл 9 апрель архивланған.
  6. Тыуған яҡ: топонимдар һәм һөйләү теле. Диалектология һәм ономастика буйынса һәләтле уҡыусыларҙың IV Республика ғилми-ғәмәли конференция материалдары 16 апрель 2018 йыл 4-се йыйынтыҡ. 95 — 109-сы биттәр
  7. [1]
  8. [2]
  9. Башҡортостандың мәҙәни донъяһы
  10. Киске Өфө
  11. YouTube сайтында Видео
  12. YouTube сайтында Видео
  13. Ими гордится район. Журнал «Ватандаш» 2020 йыл 20 сентябрь архивланған. (рус.)  (Тикшерелеү көнө: 20 май 2019)
  14. Исполняющим обязанности заместителя Премьер-министра Правительства Башкортостана назначен Раиф Абдрахимов. Глава Республики Башкортостан. Официальный сайт 2021 йыл 5 март архивланған. (Тикшерелеү көнө: 27 сентябрь 2019)

Һылтанмалар

үҙгәртергә