Википедия

Сомерсет Моэм

Англия яҙыусыһы, драматург

Уильям Сомерсет Моэм (ингл. William Somerset Maugham [ˈsʌməsɪt mɔːm]; 25 ғинуар 1874 йыл, Париж — 16 декабрь 1965 йыл, Ницца) — Англия яҙыусыһы, драматург. 1930-сы йылдарҙың иң уңышлы прозаиктарының береһе. Уның «Театр» («Theatre»), «Ай һәм алты пенслыҡ» (The Moon and Sixpence) кеүек әҫәрҙәре XX быуат инглиз әҙәбиәтендә алдынғы урынды алып тора.

Сомерсет Моэм
ингл. William Somerset Maugham
Рәсем
Ҡултамға
Зат ир-ат[1][2]
Гражданлыҡ  Бөйөк Британия[3]
Тыуған көнө 25 ғинуар 1874({{padleft:1874|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:25|2|0}})[1][2][4][…]
Тыуған урыны VIII округ Парижа[d], Париж[2][5]
Вафат булған көнө 16 декабрь 1965({{padleft:1965|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:16|2|0}})[5][1][4][…] (91 йәш)
Вафат булған урыны Ницца[2]
Үлем сәбәбе пневмония
Атаһы Robert Ormond Maugham[d][6]
Әсәһе Edith Mary Snell[d][6]
Бер туғандары Henry Neville Maugham[d] һәм Frederic Maugham, 1st Viscount Maugham[d]
Хәләл ефете Syrie Maugham[d][7]
Балалары Mary Elizabeth Maugham[d][6]
Яҙма әҫәрҙәр теле инглизсә
Һөнәр төрө драматург, романист, врач-писатель, сценарий яҙыусы, прозаик, әҙәби тәнҡитсе, разведчик, яҙыусы, табип
Эшмәкәрлек төрө драматург[d], романист[d], әҙәбиәт[8], драма[d][8] һәм медицина[8]
Эш урыны Секретная разведывательная служба[d]
Уҡыу йорто Лондон король колледжы[d]
Гейдельбергский университет[d]
St Thomas's Hospital Medical School[d]
Сәләмәтлек торошо заикание[d]
Сексуаль йүнәлеш Гомосексуализм[d][9]
Архивы хранятся в Библиотека редких книг и рукописей Бейнеке[d][10], University of Victoria Special Collections and University Archives[d][11] һәм Центр Гарри Рэнсома[d][12]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Хеҙмәттәре тупланмаһы Милли сәнғәт галереяһы[d]
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d]
Библиография W. Somerset Maugham bibliography[d]
Личная библиотека хранится в Центр Гарри Рэнсома[d][13]
Досье в Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы[d][14]
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы William Somerset Maugham
 Сомерсет Моэм Викимилектә

Тормош юлы

үҙгәртергә

Яҙыусы 1874 йылдың 25 ғинуарында Парижда, Бөйөк Британияның Франциялағы илселеге юрисы ғаиләһендә тыуа. Уның тыуыуы ата-әсәһе тарафынан аңлы рәүештә Бөйөк Британия илселегендә ойошторола, сөнки көтөлгән ҡанун өлгөһө буйынса Франция ерендә тыуғандар үҙенән-үҙе Франция гражданлығына эйә була, ә бәлиғ булған Франция граждандарын һуғыш осрағында фронтҡа ебәргәндәр.

Бала сағында Моэм фәҡәт французса ғына һөйләшә, инглиз телен 11 йәшендә генә үҙләштерә башлай. Шул ваҡытта ата-әсәһе вафат булыу сәбәпле уны Кент графлығында йәшәгән туғандары янына ебәрәләр.

Уҡыуын ул Кентербериҙағы Король мәктәбендә башлай. Унан һуң Моэм Гейдельберг университетына уҡырға инә, шунда әҙәбиәт һәм философия фәндәрен үҙләштерә. 1892 йылда Моэм медицина мәктәбенә ҡабул ителә. 1897 йылда беренсе әҙәби әҫәрен («Ламбетлы Лиза») яҙа.

Беренсе бөтә донъя һуғышы ваҡытында Сомерсет Моэм МИ-5-те хеҙмәтләндерә. Рәсәйгә ебәрелә, Александр Керенский, Борис Савинков һәм башҡа сәйәсәт эшмәкәрҙәре менән һөйләшеүҙәр алып бара. Октябрь революцияһынан һуң Швеция аша тыуған иленә ҡайта.

1917 йылдың майында АҠШ-та ул Сири Велкомға өйләнә.

Артабан яҙыусы, драматург ижадиэшсәнлеген әүҙемләштерә, төрлө илдәргә сәйәхәт итә.

Вафаты

үҙгәртергә

Уильям Сомерсет Моэм 1965 йылдың 16 декабрендә пневмония ауырыуынан Ницце хастаханаһына вафат була.

Әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Моэм Уильям Сомерсет // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  • Kanin G., Coward N. Remembering Mr. Maugham. — New York : Atheneum, 1966.
  • Brown, I. William Somerset Maugham. London: London International Textbook Co., 1970.
  • Calder R. L. William Somerset Maugham and the quest for freedom, L., 1972.
  • Мейсон Карри. Режим гения. Распорядок дня великих людей = Daily Rituals How Artists Work. — М.: Альпина Паблишер, 2013. — 302 с. — ISBN 978-5-9614-4415-5.
  • Ливергант, Александр. Сомерсет Моэм. — М.: Молодая гвардия, 2012. (Серия «Жизнь замечательных людей»).


Һылтанмалар

үҙгәртергә
  Сомерсет Моэм Викимилектә
  Сомерсет Моэм Викияңылыҡтарҙа
  • http://msomerset.ru 2020 йыл 27 сентябрь архивланған.
  • Произведения Уильяма Моэма в библиотеке Мошкова
  • Аудиокнига Сомерсета Моэма
  • Сомерсет Моэм. Искусство и действительность, или Магия слова По изданию: Уильям Сомерсет Моэм «Подводя итоги» (Эссе, очерки) / Серия «Б-ка студента-словесника» Издательство «Высшая школа», 1991
  • Сомерсет Моэм. Автобиографические эссе последних лет По изданию: Собрание сочинений в пяти томах. Том первый. Бремя страстей человеческих: Роман. — Москва, «Художественная литература», 1991
  • Сомерсет Моэм: о страстях человеческих, выборе и женской драме
  • Моэм, Уильям Сомерсет на «Родоводе». Дерево предков и потомков
  • The British Library 2008 йыл 23 сентябрь архивланған.  (инг.)

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Deutsche Nationalbibliothek Record #104298324 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. ↑ LIBRIS — Национальная библиотека Швеции, 2012.
  4. ↑ 4,0 4,1 W. Somerset Maugham // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  5. ↑ 5,0 5,1 Моэм Уильям Сомерсет // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Lundy D. R. William Somerset Maugham // The Peerage (ингл.)
  7. ↑ The Globe — 1917. — вып. 38033. — Б. 7.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Чешская национальная авторитетная база данных
  9. ↑ https://briandeer.com/hard-sell.htm
  10. ↑ http://hdl.handle.net/10079/fa/beinecke.maugham
  11. ↑ https://uvic2.coppul.archivematica.org/w-somerset-maugham-collection
  12. ↑ https://norman.hrc.utexas.edu/fasearch/findingAid.cfm?eadid=01139
  13. ↑ Collecting, curating, and researching Writers' Libraries (ингл.): a handbook — 1 — Lanham: Rowman & Littlefield, 2014. — ISBN 978-1-4422-3497-0
  14. ↑ https://data.performing-arts.ch/a/71f0cae8-a70b-4fa5-8dc9-9ff8feff9754 / под ред. Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Сомерсет_Моэм&oldid=1260283» битенән алынған