Рената Скотто (итал. Renata Scotto, 24 февраль 1934 йыл) — Италияның опера йырсыһы (сопрано), театр режиссёры.

Рената Скотто
итал. Renata Scotto
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1][2]
Гражданлыҡ  Италия
 Америка Ҡушма Штаттары
Тыуған көнө 24 февраль 1934({{padleft:1934|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:24|2|0}})[1][3][4][…]
Тыуған урыны Савона[d], Италия короллеге[d][1][5]
Вафат булған көнө 16 август 2023({{padleft:2023|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:16|2|0}})[6] (89 йәш)
Вафат булған урыны Савона[d], Италия[7]
Хәләл ефете ‎Lorenzo Anselmi[d]
Туған тел Итальян
Һөнәр төрө опера йырсыһы, музыка педагогы, биограф, оперный режиссёр, уҡытыусы
Эшмәкәрлек төрө Опера[8], opera directing[d][8], пение[d][8] һәм педагогика[8]
Эш урыны Национальная академия Св. Цецилии[d]
Джульярдская школа[d]
Кемдә уҡыған Мерседес Льопарт[d]
Әүҙемлек урыны Милан[1] һәм Нью-Йорк[1]
Йырсы тауышы сопрано[d]
Музыка ҡоралы вокал[d]
Жанр Опера
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Досье в Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы[d][9]
 Рената Скотто Викимилектә

Биографияһы үҙгәртергә

Рената Скотто Италияла Савон ҡалаһында тыуған, шунда 18 йылдан һуң опера сәхнәһендә Вердиҙың «Травиатаһында» Виолетта ролендә тәүге тапҡыр сығыш яһай. 1953 йылдан Миландың «Нуово» театры сәхнәһендә сығыш яһай, ә киләһе йылда «Ла Скала» сәхнәһенә сыға. 1957 йылдан Лондон («Мөхәббәт эсемлегендә» Мими, Адин партияһын башҡара). Йырсыға уңыштар 1957 йылда Эдинбург фестивалендә килә, унда ул «Сомнамбула» операһының Әминә партияһында Мария Калласты алмаштыра. Скоттоның йырсы булараҡ үҫешенә испан йырсыһы һәм педагогы Мерседес Льопарт ҙур йоғонто яһай[10]

1964 йылда «Ла Скала» театры менән бергә Рената Скотто тәүге тапҡыр Мәскәүгә гастролгә килә, ул саҡта «Лючия ди Ламмермур» операһында йырлай.

1965 йылдан Скотто Рената «Метрополитен-Опера» менән хеҙмәттәшлек итә («Мадам Баттерфляй» төп партияһында дебюты), унда 1987 йылға тиклем сығыш яһай (партиялары араһында — «Трубадурҙа» Лючия, Леонора, «Дон Карлоста» Елизавета, Дездемона). Ул Мюнхен, Берлин, Чикагола йырлай (1960 йылдан, Мими партияһында дебют), күп тапҡыр «Арена ди Верона» (1964-81) фестивалендә сығыш яһай. Скоттоның репертуарында Норма. Леди Макбет, Джоконда кеүек драматик пландағы партиялар ҙа була. 1992 йылда «Кавалере розы» (Театр Массимо Беллини, Катания) операһында Маршальша партияһын башҡара, 1993 йылда «Флорентия музыкаль майы» фестивалендә Пуленктың «Кеше тауышы» моноопераһында сығыш яһай. 1997 йылда камера программаһы менән Мәскәүҙә сығыш яһай. Ренатаның репертуары ҡырҡтан ашыу ролде индерә.

2011 йылда йырсы Рената Скотто Санкт-Петербургта үтеүсе Чайковский исемендәге Халыҡ-ара конкурста вокалистар ярышының жюри составына инә.[11][12]

Ренатаның яратҡан рус композиторы — Михаил Иванович Глинка.[13]

Әлеге ваҡытты Рената Скотто АҠШ-та йәшәй, әммә күп ваҡытын Европала үткәрә, театр постановкалары режиссёр сифатында ҡатнаша, Римдә Санта-Барто Музыка академияһында уҡыта.

2011 йылдың 27 февралендә «Met Legends» наградаһын ала[14]

Режиссерлыҡ эшмәкәрлеге үҙгәртергә

 
Нью-Йоркта Метрополитен Опера

Метрополитен Операла, Арена ди Веронала, Флорида опера театрында (Майями), Фин милли операһында, Катания ҡалаһындағы театрҙа, Лирик операла (Чикаго), Сантьяго, Афина театрҙарында һәм башҡа ҡалаларҙа опера спектаклдәренең постановкаһы.

  • «Норма» (фин милли операһы постановкаһы)
  • «Мадам Баттерфляй» (Метрополитен Опера, Арена ди Верона, Гранд Опера Флорида, Палм Бич Опера)
  • «Пир» (Катания, 1993)
  • «Валли» (Даллас, Берн)
  • «Травиата» (Нью-Йорк Сити Опера, 1995)
  • «Богема» (2007, Чикаго һәм Палм Бич Опера 2009)
  • «Турандот» (Афина 2009)
  • «Сомнамбула» (Катания, 1994; 2008 Майами һәм Мичиган)
  • «Лючия ди Ламмермур» (Салоники 2004)
  • «Адриана Лекуврер» (Сантьяго 2002)
  • «Un ballo in maschera» (Чикаго 2010)

Наградалары һәм бүләктәре үҙгәртергә

  • Изге Михаил премияһы 1994
  • 1995 йылда «Эмми» премияһы «Нью-Йорк Сити» Операһында «Травиата» телепостановка өсөн
  • Opera News Award 2006.

Дискографияһы үҙгәртергә

Аудио үҙгәртергә

  • Беллини. Капулетти и Монтекки. Claudio Abbado, 1968
  • Беллини. Сомнамбула. Cillario, 1972, Ковент Гарден
  • Беллини. Сомнамбула. Santi, ЛА Фениче, 1961
  • Беллини. Чужестранка (La straniera). Gracis.
  • Беллини. Норма. Levine; Sony 1979
  • Беллини. Норма. Muti, Флоренция, 1981
  • Беллини. Заира. Belardinelli
  • Бизе. Кармен (партия Микаэлы). Molinari-Pradelli
  • Верди. Ломбардцы в первом крестовом походе. Gavazzeni
  • Верди. Сицилийская вечерня. Gavazzeni
  • Верди. Сицилийская вечерня. Muti
  • Верди. Травиата. Cillario
  • Верди. Травиата. Votto DG 1963
  • Верди. Травиата. Muti. EMI 1980
  • Верди. Набукко. Muti. EMI, 1978
  • Верди. Реквием. Muti; EMI
  • Верди. Реквием. Abbado, Rome 1977
  • Верди. Риголетто; Gavazzeni; RCA
  • Верди. Риголетто; Kubelik; RCA
  • Верди. Риголетто, Giulini
  • Верди. Отелло; Levine; RCA
  • Верди. Отелло, Muti, Firenze, 1978
  • Верди. Песни. Вашингтон
  • Вольф-Феррари. Секрет Сусанны. Pritchard, CBS 1980
  • Гуно. Филемон и Бавкида. Sanzogno
  • Гуно. Фауст. Parodi
  • Доницетти. Дон Паскуале, Franci
  • Доницетти. Любовный напиток, Gavazzeni
  • Доницетти. Лючия ди Ламмермур. Sanzogno, 1959
  • Доницетти. Лючия ди Ламмермур. Gavazzeni
  • Доницетти. Лючия ди Ламмермур. Sanzogno
  • Доницетти. Лючия ди Ламмермур. Rigacci
  • Доницетти. Мария ди Роган. Gavazzeni
  • Доницетти. Анна Болейн. Даллас, Rudel, 1980
  • Джордано. Андре Шенье. Levine; RCA 1978
  • Керубини. Медея (Glauce), Serafin, EMI 1957
  • Леонкавалло. Паяцы. Muti. EMI
  • Масканьи. Сельская честь; Levine; RCA
  • Мейербер. Роберт-Дьявол. Sanzogno
  • Мейербер. Пророк. Lewis, CBS
  • Перголези. Служанка-госпожа (La serva padrona). Fasano
  • Понкьелли. Джоконда. Bartoletti
  • Пуччини. Эдгар. Queler. CBS
  • Пуччини. Богема. Votto DG, 1962
  • Пуччини. Богема. Levine, EMI, 1979
  • Пуччини. Виллисы. Maazel, CBS
  • Пуччини. Триптих: «Плащ», «Сестра Анджелика», «Джанни Скикки». Maazel; CBS 1979
  • Пуччини. Мадам Баттерфляй. Barbirolli. EMI 1966
  • Пуччини. Мадам Баттерфляй. Maazel. Sony 1978
  • Пуччини. Мадам Баттерфляй, Adler, San Francisco 1965
  • Пуччини. Мадам Баттерфляй, Basile
  • Пуччини. То́ска. Levine, EMI, 1980
  • Пуччини. Турандот (Liù), Molinari-Pradelli, EMI, 1967
  • Рефиче (Licinio Refice). Чечилия (Cecilia). Campori
  • Респиги; Закат (Il Tramonto). Фултон, Токио ҡыллы квартет
  • Россини. Севильский цирюльник. Bellezza
  • Спонтини. Весталка. Picchi
  • Чилеа. Адриана Лекуврёр; Levine; Sony
  • Чилеа. Адриана Лекуврёр; Gavazzeni
  • Рената Скоттоның иң яҡшы яҙмалары (The very best of Renata Scotto). Arias y escenas; EMI
  • Итальян опера ариялары (Italian Opera Arias). Gavazzeni. Sony 1976
  • Ариялар һәм йырҙар. Масканья, Лист, Скарлатти, Россини әҫәрҙәре. Ivan Davis
  • Француз композиторҙары әҫәрҙәре концерты (Берлиоз, Оффенбах, Массне, Тома, Гуно). Rosenkrans
  • Гайдн, Доницетти, Форе, Пуччини (Recital). Arnaltes әҫәрҙәре концерты
  • Рената Скотто менән Раштыуа (Christmas with Scotto). Anselmi
  • Мәскәүҙә. 1964 йылғы яҙма. (In Moscow. Recorded Live In 1964). (Фирма «Мелодия», 2009)

Видео үҙгәртергә

  • Верди «Отелло». Levine; Met 1978
  • Верди «Травиата». Verchi, Токио 1973
  • Верди «Luisa Miller». Levine; Met 1979
  • Гуно «Фауст». Ethuin, Токио, 1973
  • Доницетти «Любовный напиток». Gavazzeni. Флоренция, 1967
  • Доницетти «Лючия ди Ламермур». Bartoletti, Токио, 1967
  • Пуччини «Богема». Levine (Mimì), Met 1977
  • Пуччини «Богема». Levine (Mussetta), Met 1982
  • Пуччини «Манон Леско». Levine; Met 1983
  • Дзандонаи. Франческа да Римини. Levine; Met 1984
  • Будапештта концерт. 1991, Lukacs
  • Монреалдә концерт. 1986, Fulton, Armenian

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #133661423 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  3. Renata Scotto // SNAC (ингл.) — 2010.
  4. Renata Scotto // https://www.operavivra.com/artists/sopranos/renata-scotto
  5. Archivio Storico Ricordi — 1808.
  6. Fallece con 89 años la célebre soprano italiana Renata Scotto (исп.)
  7. https://www.nytimes.com/2023/08/16/arts/music/renata-scotto-dead.html
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0075152
  9. https://data.performing-arts.ch/a/dc9e7c3d-3845-4d1a-b39c-c8616b7487bc / под ред. Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы
  10. Славный юбилей: Ренате Скотто — 75 OperaNews.ru — Всё об опере, 01.03.2009
  11. Ренате Скотто в жюри конкурса имени Чайковского не хватило «интернациональной составляющей» ИТАР-ТАСС, 28.06.2011
  12. Как на конкурсе Чайковского судит оперная прима Рената Скотто(недоступная ссылка) «Российская газета» № 5515 (139) от 30 июня 2011 г.
  13. Рената Скотто: «На фото из спектакля „Жизнь за царя“ я похожа на русскую женщину» газета «Труд», 23 июня 2011
  14. BWW News Desk. Metropolitan Opera Guild Presents Met Legends: Renata Scotto 2.27 (ингл.). BroadwayWorld.com. Дата обращения: 28 август 2019.

Һылтанмалар үҙгәртергә