Марлен Дитрих

Марле́н Ди́трих (нем. Marlene Dietrich [maɐˈleːnə ˈdiːtʁɪç], тыуған ваҡыттағы исеме Мария Магдалена Дитрих (нем. Marie Magdalene Dietrich); 27 декабрь 1901 йыл — 6 май 1992 йыл — Германия һәм АҠШ актрисаһы, йырсы. Кинола иң камил образдарҙың береһен тыуҙырған, модаға, кейенеү стиленә һәм ҡатын-ҡыҙ аңына ҙур йоғонто яһаған Дитрих, үҙе йәшәгән осорҙа уҡ легендаға әйләнә. Ул уңайһыҙландырғыс, һоҡланғыс һәм иҫ киткес һөймәлекле булыуы менән шаҡ ҡатыра, бер үк ваҡытта әҙәпһеҙ һәм саф күңелле, ылыҡтырғыс һәм ҡырыҫ булыуы менән үҙенә тартып тора. Уның сәнғәт, сәйәсәт һәм енси мөнәсәбәттәр менән буталған тормошо, ғүмеренең аҙағында яңғыҙ көн итеүе әле булһа ҡыҙыҡһыныу һәм бәхәстәр тыуҙыра. Дитрих тарихта популяр йырсы булараҡ та таныла. Уның матур тембрлы, бер аҙ ҡалыныраҡ контральтоһы тулҡынландырғыс һөйкөмлөлөгө менән күңелде арбай. 1999 йылда Америка кино сәнғәте институты Марлен Дитрихты классик голливуд киноһының бөйөк актрисалары исемлегендә туғыҙынсы урынға ҡуя.

Марлен Дитрих
нем. Marlene Dietrich
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	Өсөнсө рейх  Америка Ҡушма Штаттары  Германский рейх[d]
Тыуған ваҡыттағы исеме	нем. Marie Magdalene Dietrich
Имя в браке	Maria Magdalena Sieber
Псевдоним	Marlene Dietrich
Тыуған көнө	27 декабрь 1901({{padleft:1901|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:27|2|0}})[…]
Тыуған урыны	Роте-Инзель[d], Шёнеберг[d], Пруссия, Германия империяһы
Вафат булған көнө	6 май 1992({{padleft:1992|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})[…] (90 йәш)
Вафат булған урыны	VIII округ Парижа[d], Париж, Франция
Үлем төрө	тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе	бөйөр етешмәүсәнлеге[d]
Ерләнгән урыны	Третье Шёнебергское кладбище[d]
Атаһы	Отто Дитрих[d]
Әсәһе	Wilhelmina Elisabeth Joséphine Felsing[d]
Хәләл ефете	Рудольф Зибер[d]
Внебрачный партнёр	Ремарк Эрих Мария, Жан Габен, Мерседес Де Акоста[d], Юл Бриннер[d], JFK һәм Wilhelm Michel[d]
Балалары	Мария Рива[d]
Туған тел	Немец теле
Яҙма әҫәрҙәр теле	Немец теле
Һөнәр төрө	кино актёры, йырсы, автобиограф, эстрада артисы, скрипкасы, театр актёры, актёр, телевидение актёры, боец сопротивления
Эш урыны	Управление стратегических служб[d]
Уҡыу йорто	Goethe Gymnasium[d] Веймарская Высшая школа музыки[d] Берлинская высшая школа драматического искусства[d]
Әүҙемлек урыны	Лос-Анджелес һәм Берлин
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы	1984
Һуғыш/алыш	Икенсе бөтә донъя һуғышы
Ғәскәр төрө	Объединённые организации обслуживания[d]
Йырсы тауышы	контральто[d]
Музыка ҡоралы	скрипка, музыкальная пила[d] һәм вокал[d]
Дискография	Marlene Dietrich discography[d]
Фильмография	Фильмография Марлен Дитрих[d]
Милке	Q109466910?
Тауыш яҙҙырыу лейблы	Liberty Records[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	Берлиндың почётлы гражданы[d] (16 май 2002) 100 величайших звёзд кино за 100 лет по версии AFI[d] почётная награда Deutscher Filmpreis[d] (1980) Премия CFDA за выслугу лет[d] (1986) Звезда на голливудской «Аллее славы»[d]
Бейеклеге/буйы	168 сантиметр
Рәсми сайт	marlene.com
Һештег	MarleneDietrich
Защитник авторских прав	GEMA[d]
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы	эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d]
Досье в	Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы[d]
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр	12 700 ± 99
Марлен Дитрих Викимилектә

Биографияһы

Ғаиләһе

Родной дом Марлен Дитрих на Леберштрассе 65 в Берлине

Мария Магдалена Дитрих 1901 йылдың 27 декабрендә Шёнебергта тыуған (1920 йылдан был — Берлиндың бер районы), атаһы- Луис Эриха Отто Дитрих (1868—1908) , әсәһе — Вильгельмины Элизабет Йозефина (ҡыҙ фамилияһы Фельзинг) (1876—1945). Атаһы 1880-сы йылдарҙа улан ғәскәрҙәрендә хеҙмәт иткән, бер нисә награда менән бүләкләнгән, ҡыҙы тыуғанда полиция лейтенанты булған . Әсәһе бик бай кеше ҡыҙы, Унтер-ден-Линден урамында уның атаһының ювелир әйберҙәр һәм сәғәт кибете була. Туғандары Луис Дитрихтың сығышы менән риза булмаһа ла , 1898 йылда ҡыҙ уға кейәүгә сыға. Йозефин Луисты яратып кейәүгә сыға, ә ире был файҙалы никах булғанға өйләнгән. 1900 йылдың 5 февралендә тәүге ҡыҙҙары — Элизабет Оттилия Йозефина, йәғни Лизель тыуа. Фашистар Германияла власта торғанда Элизабет Виль ире менән Берген-Бельзенда кинотеатр менән ашхана тота, унда яҡындағы концентрацион лагерҙан надзирателдәр йыш була. Быны белгәс, Марлен Дитрих кешенән апаһы барын йәшерә, ләкин 1973 йылда апаһы үлгәнсе уның менән аралашып йәшәй.

Йәш сағы

Марлен Дитрих: «Беҙҙең ғаилә бай ине, мин бик һәйбәт белем алдым. Француз һәм инглиз телдәрен бәләкәй саҡтан өйрәндем. Гувернанткалар һәм йорт уҡытыусылары мине яҡшы әҙәби немец телендә һөйләшергә өйрәттеләр», — тип һуңыраҡ иҫкә ала. Уға алты йәш булғанда атаһы насар йоғошло ауырыуҙан үлеп китә. Быға тиклем бер йыл алдан уны Вестэнд районындағы санаторийға ебәрәләр, шуға Мария Магдалена атаһын бик хәтерләмәй . Йозефина бик етди, уҫал ҡатын була. Ике ҡыҙы ла унан ҡурҡа.

1907 йылдан Мария Магдалена Августа Виктория исемендәге мәктәптә уҡый (Нюрнбергер штрассела), әхирәттәре уны тауыш-тынһыҙ ғына йөрөгән ҡыҙ ине тип иҫләй. 1909 йылдың 22 июнендә Йозефина яңынан кейәүгә сыға, ләкин ике йылдан был никах тарҡала. Йозефина дворян обер-лейтенант Эдуард фон Лошҡа ғашиҡ була.

Мария Магдалена музыка менән шөғөлләнә башлай, ул фортепианола, лютняла, скрипкала уйнарға өйрәнә, былар ҡыҙҙың тырыш һәм ныҡышмал икәнлеген күрһәтә . Бала саҡтан ике кешене — француз теле уҡытыусыһы мадемуазель Бреганды һәм киноэкран йондоҙо Хенни Портенды ярата. Бреган унда Францияға һөйөү тәрбиәләй. Ә Хенни Портен ул ваҡыттағы уҡыусы ҡыҙҙар өсөн кумирға әйләнә.

ун бер йәшендә ҡыҙ үҙенең оҙон исемен ҡыҫҡартып, Марлен булып йөрөй башлай. Өйҙә генә уны Лена, Лени, ҡайһы саҡта Поль тип йөрөтәләр.

Беренсе донъя һуғышыы башланғас, Дитрихтарҙың тормошо үҙгәрә . Фронтҡа китер алдынан капитан фон Лош тиҙ генә Йозефинаға өйләнеп, әсәһен борсоуға һала. 16 июля 1916 йылдың 16 июлендә капитан фон Лош Көнсығыш фронтында газ гангренаһынан үлеп ҡала. Йозефина Дессауға Лош ғаиләһенә яҡыныраҡ урынға күсеп китә, ҡыҙҙары Антуанетта лицейында уҡый . 1917 йылдың яҙында ғаилә Берлинға ҡайта.

1917 йылдың июнендә Марлен Ҡыҙыл тәре йәмғиәте ойошторған концертта ҡатнаша, ул Мексика императоры Максимилиандың үлеүенә илле йыл тулыу сәбәпле уҙғарыла. Малай кейемендә ул скрипкала "Голубка"ны уйнай. Был уның тәүге халыҡ алдындағы сығышы була.

1917 йылдың 13 апреленән 1918 йылдың Пасхаһына тиклем Марлен Берлиндағы Виктория Луиза мәктәбендә уҡый. 16 йәштә өлгөргәнлек аттестаты алмай ғына мәктәптән китә. Әсәһе баш ҡалалағы ҡурҡыныс хәлдәрҙән ҡуосалап уны Веймарға ебәрә. Марлен Шарлотта фон Штейн йортондағы пансионатта йәшәй, профессор Роберт Райцта скрипкаға уҡырға өйрәнә.

1921 йылда ул Берлинға ҡайта һәм Карл Флешта Юғары музыка мәктәбендә уҡыуын дауам иттерергә теләй, ләкин уны алмайҙар. Марлен Джузеппе Бечченың телһеҙ фильмдар ваҡытында кинотеатрҙарҙа уйнаған оркестрында эшләй башлай. Ул был ваҡытҡа инде скрипкасы булыу теләгенән дүнгән була . Бер бармағының тендинитына (һеңере ҡуҙғыу) һылтанып, был ҡарарын әсәһенә әйтә.

Германиялағы карьераһы

1922 йылдың февралендә Марлен Немец театрындағы Макс Рейнхардтың актёрлыҡ мәктәбенә инергә маташа. Мәктәп директоры Бертольд Хельд шулай ҙа уға иғтибар итә һәм шулай ҙа шәхсән дәрестәр бирергә була. Чечетка, канкан һәм танго бейеүҙәрен бейергә өйрәнгәс, Марлен Гидо Тильшерҙың төнөг кафеһына бейеүсе (танцовщица) булып эшкә урынлаша. 1922 йылдың июнь аҙағында ул Бертольд Хельдта уҡыҡын тамамлай һәм вокал буйынса дәрестәрҙе Оскар Даниэлдән ала башлай.

1922 йылдың 7 декабрендә Дитрих тәүге тапҡыр Немец театры сәхнәһенә сыға: Франк Ведекин пьесаһы буйынса ҡуйылған «Пандора ҡапсығы» спектаклендә ҙур булмаған Людмила Штайнхерц ролен уйнай.

Үҙенең олатаһы Вилли Фельзинг ярҙамы менән Марлен бер кинорежиссёр менән таныша һәм тиҙҙән уны кинопробаларға саҡыралар. 1923 йылда ул беренсе тапҡыр кинола төшә: Георг Якобиҙың «Шулай ул ирҙәр» фильмында бәләкәй генә хеҙмәтсе ролендә уйнай. Һуңынан ул үҙен был фильмда «сәсле бәрәңге» тип исемләй.

Джо Мэйҙың «Мөхәббәт фажиғәһе» фильмында Дитрих эпизодик ролдәрҙең береһендә уйнай һәм администратор Рудольф Зибер (1897—1976) менән таныша. 1923 йылдың 17 майында улар өйләнешә. 1924 йылдың 12 декабрендә уларҙың Мария исемле ҡыҙҙары тыуа (киләсәктә — актриса Мария Рива). Улар бергә биш йыл ғына йәшәйҙәр, әммә шуға ҡарамаҫтан айырылышмайҙар.

1930—1975 йылдар

1933 йылда Марлен дитрих.

1930 йылдың февралендә Марлен Дитрих аҙнаһына 1750 доллар эш хаҡы түләргә вәғәҙәләгән «Paramount pictures» исемле голливуд компанияһы менән контракт төҙөй, 1930 йылдың 31 мартында, «Зәңгәр фәрештә» фильмы премьераһынан һуң, ул Берлинды ташлап китә.

Штернберг менән бергә Голливудта төшөргән алты фильмы уға бөтә донъяла тынылыу килтерә. Америкала төшөргән беренсе «Марокко» (1930) фильмында Марлен Дитрих экранда ир-егеттәр костюмы кейгән йырсы ҡатынды һынландыра, тамашасыларҙа был образ нәфрәт, шул уҡ ваҡытта ҡатын-ҡыҙҙар модаһында революция тыуҙыра — күп кенә ҡатын-ҡыҙҙар, уның өлгөһөнә эйәреп, салбар кейә башлай. Был роль өсөн ул беренсе һәм һуңғы «Оскарын» ала. «Хурлыҡҡа төшкән» («Обесчещенная») (1931) фильмында Дитрих шпион ҡатынды уйнай. Бер йылдан һуң был ике артистың иң уңышлы «Шанхай экспресс» фильмы экранға сыға. Уның артынса «Аҡ тәнле Венера» (1932) һәм «Аҙғын императрица» (1934) тарихи мелодрамаһы донъя күрә. «Иблис — ул ҡатын-ҡыҙ» (1935) фильмы Дитрих менән Штернберг бергә эшләгән һуңғы фильм була.

1934 йылда «Иль де Франс» океан лайнерында Германиянан Голливудҡа ҡайтҡан сағында, Дитрих Эрнест Хемингуэй менән таныша. Улар тәү күреүҙән бер-береһенә ғашиҡ була. 1961 йылда Хемингуэйвафат булғанға тиклем улар бер-береһенә булған йылы мөнәсәбәтте һаҡлай. 2007 йылда яҙыусының Марленға яҙған хаттары һәм телеграммалары баҫылып сыҡҡандан һуң был мөнәсәбәттең тик «эпистоляр роман» ғына булыуы асыҡлана.

1935 йылда рус йырсыһы Александр Вертинский актрисаға арнап «Марлен» йырын башҡара.".

1936 йылда Йозеф Геббельс Дитрихҡа уның ҡатнашлығында Германияла төшөрөлгән һәр фильм өсөн өсөн 200 000 рейхсмарка, шулай уҡ теманы, режиссёр һәм продюсерҙы үҙенә һайлау ирке тәҡдим итә. Әммә актриса пропаганда министры тәҡдименән баш тарта. 1937 йылда национал-социалистар тәҡдимен тағы ла кире ҡаға, хатта фашистарға ҡаршы көршәкән илдәргә булдыра алғансы ярҙам итә. 1937 йылдың 5 мартында Дитрих демонстратив рәүештә Америка гражданлығын алыуға ғариза документтарын 1904 йылдың 27 декабрендә тыуған Мария Магдалена Зибер исеме аҫтында тапшыра.

1937 йылда Эрнст Любичтың «Фәрештә» фильмында төшә, прокатта был фильм уңышһыҙлыҡҡа осрай, шуға ла актрисаға ике йылға эшен туҡтатып торорға тура килә.

1937 йылдың сентябрендә Венецияла Дитрих Германияла саҡтан уҡ таныш булған яҙыусы Эрих Мария Ремаркты осрата. Улар араһында мөхәббәт романы башлана. Ремарк Пумаға (ул һөйгәнен шулай атай) ғашиҡ була һәм «Триумфаль аркаһында» Жоан Маду образы аша сағылдыра.

1938 йылдың майында Марлен Дитрих Грета Гарбо, Джоан Кроуфорд, Кэтрин Хепберн менән бер рәттән уңышһыҙ актрисалар исемлегенә индерелә. Hollywood Reporter һәм Variety журналдары түбәндәгене яҙа: «Дитрих — касса өсөн ағыу». Голливуд актрисаларының популярлыҡ рейтингында ул 126-урынды биләй.

1939 йылдың 9 июнендә Дитрих Америка гражданлығы ала.

1939 йылдың йәйендә «Universal» студияһы Дитрихты вестернда төшөргә тәҡдим итә. Штернберг кәңәше буйынса ул был тәҡдимде ҡабул итә. Джордж Маршаллдың «Дестри ҡайтанан эйәрҙә» фильмында — һуғышҡаҡ бармен-ҡатын образын кәүҙәләндерә, һәм был фильм уға уңыш килтерә.

1941 йылдың йәйендә Дитрих Голливудҡа немецтар баҫып алған Франциянан килгән француз актёры Жан Габен менән мауыға. Был мөхәббәт романы алты йыл дауам итә.

Марлен Дитрих 1960 йылда.

1943 йылдың мартында Марлен Дитрих актёрлыҡ карьераһын туҡтата һәм өс йыл буйына Төньяҡ Африкала, Италия һәм Францияла союздаштар ғәскәрендә концерттар менән сығыш яһай. Аҙаҡ ул түбәндәге һүҙҙәрҙе әйтә: «Был мин башҡарған эштәрҙең берҙән-бер мөһимелер, моғайын». 1947 йылдың 18 ноябрендә генерал-майор Максвелл Тейлор уға Азатлыҡ миҙалын тапшыра, 1950 йылдың 8 ноябрендә Дитрихҡа Почетлы легион ордены тапшырыла. Франция президенттары Помпиду һәм Миттеран Дитрихҡа офицер, һуңыраҡ уға Почетлы легион ордены командоры исемен бирә..

1945 йыл уртаһында Дитрих Германияға килә. 1945 йылдың ноябрь айында Берлинда әсәһен ерләй. Һуңынан ул: «Мин өсәйемде генә түгел, ә үҙем яратҡан Германияны ла ерләп ҡайттым», — тип белдерә.

1946—1950 йылдарҙа яңынан киноға төшә. 1948 йылда ул Билли Уайлдерҙың «Сит ил романы» фильмында төп ролдәрҙең береһен башҡара, ул Дитрих Штернберг менән эшләүҙе туҡтатҡандан һуң төшөргән иң яҡшы фильмы тип иҫәпләнелә. Төп эшенән тыш Дитрих радиотапшырыуҙар алып бара, кисәләрҙә сығыш яһай һәм гламур журналдарға мәҡәләләр яҙа. 1953 йылда Лас-Вегаста конферансье, йырсы карьераһын уңышлы башлап ебәрә. Экранда һирәгерәк күренә, әммә үҙе һайлап ҡына бик ҙур гонорарҙарға эпизодик ролдәр генә башҡара.

1960 йылда Марлен Дитрих 1960 йылда ГФР-ға гастролгә килә. Икенсе донъя һуғышы осоронда Германияғам ҡаршы ҡарашта торғаны өсөн уны бик һалҡын ҡабул итәләр. Дюссельдорфта бер йәш ҡатын уның битенә төкөрә, ә сығышы мәлендә уға йомортҡа менән бәрә. Был Көнбайыш Берлинда Дитрихты ҡала бургомистры Вилли Брандт ҡабул итә, ул нацизмосоронда эмиграцияла йәшәгән була. Уның тыуған ҡалаһында ла күптәр уның концерт ҡуйыуына ҡаршы була. 1961 йылда Дитрих Стэнли Крамерҙың «Нюрнберг процесы» фильмында нацист генералы ҡатыны ролендә уйнай.

1962 йылда уның «Тормошом әлифбаһы» исемле китабы донъя күрә. Китап — автобиографик әҫәр түгел, А хәрефенән Я хәрефенә тиклем һүҙлек бирелә. Кино йондоҙоноң кулинария рецепттары йыйылмаһы, көнкүреш буйынса кәңәштәре, мемуарҙары һәм афоризмдары тәҡдим ителә.

1964 йылда Мәскәү һәм Ленинградта Марлен Дитрихтың концерттары ҙур уңыш менән үтә. Ә бит совет кешеләре уның «Ғәйепләү шаһиты» һәм «Нюрнберг процесы» киноларын ғына ҡараған була. Үҙәк әҙәбиәтселәр йортонда сығыш яһаған сағында Дитрихтан хәҙерге заман совет яҙыусыларының берәйһен белеү-белмәүе тураһындда һорайҙар. Ул Константин Паустовскийҙың «Телеграмма» әҫәрен бик яратып уҡыуы тураһында әйтә. Шунда кемдер: «Паустовский залда!» — тип ҡысҡыра. Бөтә зал яҙыусыны алҡышлай. Ауырыу, ярым һуҡыр яҙыусыға сәхнәгә сығырға тура килә. Паустовский Марлен Дитрихтың ҡулын үбеп сәләмләй, ә Дитрих уның алдында тубыҡланып баш эйә.

Һуңғы йылдары

1975 йылдың сентябрь аҙағында Марднен Дитрих Сидней театрында, оркестр соҡорона ҡолап, янбаш һөйәге һындыра. Нью-Йоркта һигеҙ ай дауаланғандан һуң уға йырсы карьераһын ҡалдырырға тура килә. 1976 йылдың майында, дауахананан сыҡҡас та, Парижға юллана, унда авеню Монтендағы фатирында йәшәй башлай. Бер айҙан һуң уның ире Рудольф Зибәр яман шеш ауырыуынан вафат була. Дитрих үҙ фатирына бикләнеп көн итә башлай, сөнки таяҡҡа таянып, аҡһап йөрөүен башҡаларға күрһәтергә теләмәй ул. Йәшәү өсөн аҡса эшләргә тырышып, мемуарҙар яҙа башлай, әммә улары бик үк үтемле булмай. Марлен 1978 йылда һуңғы тапҡыр камера алдына баҫа — Дэвид Боуи менән бер фильмда эпизодик роль башҡара. Фильм прокатҡа уңышһыҙлыҡҡа осрай. Алкоголле эсемлектәр һәм ауыртыуҙы баҫа торған дарыуҙар Дитрихты Париждағы фатирында бикләнеп йәшәргә мәжбүр итә, ул тышҡы донъя менән тик телефон аша ғына бәйләнеш тота.

1979 йылда Көнбайыш Германияла уның «Минең тормошомдо ғына алығыҙ. Уйланыуҙар» исеме аҫтында мемуарҙары донъя күрә.

Марлен Дитрихтың Шенебергтағы Штубенраухштрассе зыяратындағы почетлы ҡәбере.

1984 йылда СССР-ҙың «Сәнғәт» нәшриәте Дитрихтың «Уйланыуҙар» мемуарын Майя Кристалинская тәржемәһендә баҫтырып сығара.

Марлен Дитрих 1992 йылдың 6 майында үҙенең Париждағы фатирында вафат була. Актриса менән хушлашыу Мадлен сиркәүендә үткәрелә, уға өс меңдән ашыу кеше йыйыла. Уның Франция һәм Америка флагтары менән ҡапланған табуты Берлинға килтерелә. 16 майҙа ҡала янындағы зыяратта әсәһе менән йәнәш ерләнә. Ҡәбер ташына немец шағиры Карл Теодор Кернерҙың «Ғүмер менән хушлашыу» сонеты яҙылып ҡуйыла.

Дитрих үҙенә ҡағылышлы булған бөтә нәмәне һаҡлаған була. 1993 йылда «Сотбис» аукцион йорто актрисаның 300 000 ашыу әйберен аукционға ҡуя. Берлин кино музейы был әйберҙәрҙе 8 миллион немец маркаһын түләп һатып ала.

Фильмографияһы

йыл		Русса исеме	Үҙенсәлекле исеме	Роль
1922	ф	Таковы мужчины	So sind die Männer	Катрин
1923	ф	Трагедия любви	Tragödie der Liebe	Люси
1923	ф	Человек в дороге	Der Mensch am Wege	дочь лавочника
1924	ф	Прыжок в жизнь	Der Sprung ins Leben	девушка на пляже
1926	ф	Манон Леско	Manon Lescaut	Мишлена
1926	ф	Современная Дюбарри	Eine Dubarry von heute	Дюбарри
1926	ф	Выше голову, Чарли!	Kopf hoch, Charly!	Эдме Маршан
1926	ф	Мадам не желает детей	Madame wünscht keine Kinder	танцовщица
1927	ф	Его величайший обман	Sein größter Bluff	Иветта
1927	ф	Кафе Электрик	Café Electric	Эрни
1929	ф	Целую вашу руку, мадам	Ich küsse Ihre Hand, Madame	Лоранс Жерар
1929	ф	Женщина, которая желанна	Die Frau, nach der Man sich sehnt	Сташа
1929	ф	Опасности брачного периода	Gefahren der Brautzeit	Эвелин
1930	ф	Голубой ангел	Der blaue Engel	Лола-Лола
1930	ф	Марокко	Morocco	Эми Джолли
1931	ф	Обесчещенная	Dishonored	Мэри Колверер
1932	ф	Белокурая Венера	Blonde Venus	Хэлен Фарадэй
1932	ф	Шанхайский экспресс	Shanghai Express	Магдален / Лили Шанхай
1933	ф	Песнь песней	Song of Songs	Лили Кжепанек
1934	ф	Распутная императрица	The Scarlet Empress	Екатерина II
1935	ф	Дьявол — это женщина	The Devil is a Woman	Кончита Пэрез
1936	ф	Желание	Desire	Маделен де Бюпрэ
1936	ф	Сад Аллаха	The Garden of Allah	Домини Энфильден
1937	ф	Рыцарь без доспехов	Knight Without Armour	герцогиня Алесандра Владинофф
1937	ф	Ангел	Angel	Мария 'Ангел' Бэйкер
1939	ф	Дестри снова в седле	Destry Rides Again	Фрэнчи
1940	ф	Семь грешников	Seven Sinners	Бижу Бланш
1941	ф	Энергия	Manpower	Фэй Дуваль
1942	ф	Так хочет леди	The Lady is Willing	Элизабет Мадден
1942	ф	Негодяи	The Spoilers	Шэрри Малотт
1942	ф	Питтсбург	Pittsburg	Джоси 'Ханки' Винтерс
1942	ф	Нью-орлеанский огонек	The Flame of New Orleans	Клэр Леду / Лили
1944	ф	Кисмет	Kismet	Джамилла
1944	ф	Следуя за парнями	Follow the Boys	камео
1946	ф	Мартин Руманьяк	Martin Roumagnac	Бланш Ферранд
1947	ф	Золотые серьги	Golden Earrings	Лидия
1948	ф	Зарубежный роман	A Foreign Affair	Эрика фон Шлютов
1949	ф	Головоломка	Jigsaw	камео
1950	ф	Страх сцены	Stage Fright	Шарлотт Инвуд
1951	ф	На небе нет шоссе	No Highway in the Sky	Моника Тисдейл
1951	ф	Пресловутое ранчо	Rancho Notorious	Олтер Кин
1956	ф	Вокруг света за 80 дней	Around the World in 80 Days	хозяйка салона
1957	ф	Монте-Карло	Montecarlo	Мария де Крэвесье
1957	ф	Свидетель обвинения	Witness for the Prosecution	Кристина Хельм / Воул
1957	ф	Печать зла	Touch of Evil	Тана
1961	ф	Нюрнбергский процесс	Judgment at Nuremberg	госпожа Бертхольт
1962	ф	Черная лиса. Правдивая история Адольфа Гитлера	The Black Fox. The True Story of Adolf Hitler	диктор
1964	ф	Париж, когда там жара	Paris When It Sizzles	камео (в титрах не указана)
1978	ф	Прекрасный жиголо, бедный жиголо	Schöner Gigolo, armer Gigolo	баронесса фон Зомеринг
1984	ф	Марлен	Marlene	голос за кадром

Альбомдары

• 1951: Marlene Dietrich Overseas
• 1954: Café Live at the de Paris
• 1959: Rio in Dietrich
• 1960: mit Marlene Wiedersehen
• 1964: Berlin singt Marlene
• 1964: Die neue Marlene
• 1964: Dietrich in London

Йыйынтыҡтары (һайланма рәүештә)

• 1949: Album Souvenir
• 1952: Live M. D. 1932—1952
• 1959: Marlene Lili
• 1969: Marlene Dietrich
• 1973: The Best of Dietrich Marlene
• 1974: war mein Milljöh Das
• 1982: Complete Decca Her Recordings
• 1992: The Album Marlene Dietrich
• 1992: Art Dietrich Deco Marlene
• 2007: Dietrich with the Bacharach Burt Orchestra Marlene

Әҙәбиәт

• Baur E.G. Einsame Klasse: Das Leben der Marlene Dietrich. — München: C.H.Beck, 2017. — 576 с. — ISBN 978-3-406-70569-4.
• Bach S. Marlene Dietrich: Life and Legend. — Minneapolis: University of Minnesota Press, 1992. — 626 с. — ISBN 9780816675845.
• Бах С. Дитрих. Жизнь и легенда. — Смоленск: Русич, 1997. — 624 с. — ISBN 5-88590-738-2.
• Боске Н., Рахлин М. Марлен Дитрих: последние секреты. — М.: Текст, 2011. — 160 с. — ISBN 978-5-7516-0964-1.
• Бояджиева Л. Дитрих и Ремарк. — М.: Вагриус, 2007. — 288 с. — ISBN 978-5-9697-0466-4.
• Брет Д. Марлен Дитрих / Пер. О. Кольцова, Т. Новикова. — М.: Эксмо, 2006. — ISBN 5-699-18628-X.
• Дитрих М. Размышления. — М.: Искусство, 1984. — 224 с.
• Дитрих М. Азбука моей жизни. — М.: Варгиус, 1997. — 384 с. — ISBN 5-7027-0416-9.
• Рива М. Моя мать Марлен Дитрих. Том 1. — СПб.: Лимбус Пресс, 1998. — 448 с. — ISBN 5-8370-0121-2.
• Надеждин Н. Я. Марлен Дитрих: «Уйти, чтобы остаться»: Биографические рассказы. — М., 2011. — 192 с. — (Неформальные биографии). — 2000 экз. — ISBN 978-5-98551-162-8.
• Надеждин Н. Я. Марлен Дитрих. — М.: Мир энциклопедий Аванта+, Астрель, 2011. — 224 с. — (Секрет успеха). — 3000 экз. — ISBN 978-5-98986-511-6, ISBN 978-5-271-36823-3.
• Паван Ж. Марлен Дитрих / Пер. с фр. Е. Пурыжинской. — М.: Молодая гвардия, Палимпсест, 2012. — 256 с. — (Жизнь замечательных людей). — ISBN 978-5-235-03472-3.
• Скороходов Г. Пять вечеров с Марлен Дитрих. — М.: АСТ Олимп, 2010. — 320 с. — ISBN 978-5-271-26369-9.

Һылтанмалар

• Рәсми сайты 1996 йыл 28 декабрь архивланған.
• Марлен Дитрих биографияһы 2013 йыл 19 апрель архивланған.