Википедия

Грегори Изабелла Огаста

ирланд яҙыусыһы, драматургы һәм фольклор йыйыусыһы.

Изабелла Огаста, Леди Грегори (ингл. Isabelle Augusta, Lady Gregory тыуғанда бирелгән исеме Изабелла Огаста Перссе (ингл. Isabella Augusta Persse); 15 март 1852(18520315), Роксборо, Голуэй — 22 май 1932, Кул-парк) — ирланд яҙыусыһы, драматургы һәм фольклор йыйыусыһы. Ирландия милли театр йәмғиәтенә һәм Эбби театрына нигеҙ һалыусыларҙың береһе. ирланд фольклорын өйрәнеү буйынса хикәйәләр йыйынтығы һәм баҫмалар авторы. Бернард Шоу леди Грегори хәҙерге ваҡытта йәшәгән ирланд ҡатын-ҡыҙҙары араһында иң бөйөгө тип атай.

Грегори Изабелла Огаста
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ Ирландия
 Бөйөк Британияның һәм Ирландияның берләшкән короллеге[d]
Тыуған ваҡыттағы исеме ингл. Isabella Augusta Persse
Тыуған көнө 15 март 1852({{padleft:1852|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[2][3]
Тыуған урыны Лохрей[d], Голуэй[d], Коннахт[d], Ирландия
Вафат булған көнө 22 май 1932({{padleft:1932|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:22|2|0}})[2][1][4][…] (80 йәш)
Вафат булған урыны Кул-парк[d], Голуэй[d], Коннахт[d], Ирландия
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе Яман шеш
Атаһы Dudley Persse[d][5]
Әсәһе Frances Barry[d][5]
Хәләл ефете Уильям Генри Грегори[d]
Балалары Роберт Грегори[d][5]
Яҙма әҫәрҙәр теле инглизсә
Һөнәр төрө лингвист, шағир, драматург, тәржемәсе, автобиограф, автор дневника, яҙыусы
Эшмәкәрлек төрө шиғриәт
Архивы хранятся в Leeds University Library[d] һәм University of Victoria Special Collections and University Archives[d][6]
 Грегори Изабелла Огаста Викимилектә

Тормошо һәм ижады

үҙгәртергә

Изабелла Огаста Перссе инглиз-ирланд сығышлы аристократ лендлорд ғаиләһендә кинйә ҡыҙ була. Уның әсәһе, Фрэнсис Барри, 1-се виконт Гилморҙың, Стэндиш Хейес О’Грэдиҙың туғаны була.

Роксборо ғаиләһенең биләмәһе 24 км² тәшкил итә, әммә һуңынан, ирланд граждандар һуғышы (1922—1923) ваҡытында, поместьены яндыралар һәм талайҙар. Изабелла Огаста белемде өйҙә ала. Уның католик ирланд тәрбиәсеһе ҡыҙға кельт риүәйәттәре һәм легендаларының тылсымлы донъяһын асҡан хикәйәләр һөйләй. Был Огастаның үҫешенә тағы ла нығыраҡ йоғонто яһай, сөнки ғаилә имениеһында китапхана булмай, ә протестантлыҡ нормаларын теүәл үтәгән ҡыҙҙың әсәһе ҡыҙҙарына 18 йәшенә еткәнсе романдар һәм башҡа әҫәрҙәр уҡыуҙы тыя.

1880 йылда Изабелла сэр Уильям Генри Грегориға, элекке Цейлон губернаторына һәм парламент ағзаһына, Горт ҡалаһы янындағы Кул-парк биләмәһе хужаһына, кейәүгә сыға. Үҙенең ҡатынынан 35 йәшкә өлкән Сэр Уильям — әҙәбиәт һәм сәнғәт өлкәһендә киң белемле, юғары мәҙәниәтле кеше, бик яҡшы китапханаһы була.


Грегори ғаиләһенең шулай уҡ Лондонда йорто була һәм инглиз һәм ирланд мәҙәниәтенең Роберт Браунинг, Уильям Батлер Йейтс, Альфред Теннисон, Генри Джеймс, Джон Эверетт Милле кеүек күренекле эшмәкәрҙәре менән дуҫтарса мөнәсәбәттә тора.

1881 йылда Грегориҙарҙың берҙән-бер улы Роберт тыуа, ул Британия авиацияһында хеҙмәт итә һәм Беренсе бөтә донъя һуғышында һәләк була. Роберт Грегориҙың үлеме тураһында белгәс, У. Б. Йейтс уға «Shepherd and Goatherd», «In Memory of Major Robert Gregory», «An Irish Airman Foresees His Death» и «Reprisals» тигән шиғырҙарын бағышлай. (һуңғыһы леди Грегори үтенесе буйынса баҫылмай һәм 1948 йылда, икеһенең дә вафатынан һуң ғына баҫылып сыға)[7][8][9].

Грегори ғаиләһе күп сәйәхәт итә: Улар Цейлон, Мысыр, Испания, Һиндостан, Италияға бара. Был сәйәхәттәр ваҡытында И. Грегори йәш инглиз шағиры Уилфрид Блант менән таныша һәм уға ғашиҡ була, был хаҡта «Ҡатын-ҡыҙ сонеттары» шиғырҙар шәлкеме ижад итә — һуңынан Блант уларҙы үҙенең исеме аҫтында баҫтыра. 1882 йылда И. Грегориҙың Мысырҙағы сәйәси ваҡиғаларға арналған «Arabi and His Household» памфлеты баҫылып сыға. 1880-се йылдарҙа һәм 1890 йылдар башында яҙыусы «Эмигрант дәфтәре» (An Emigrant’s Notebook) тигән ҡыҫҡа хикәйәләр серияһын һәм бала саҡ хәтирәләре китабын ижад итә, әммә ул баҫылып сыҡмай.


1892 йылда ире үлгәндән һуң И. Грегориҙа яңынан ирланд мәҙәниәтенә, теленә һәм фольклорына ҡыҙыҡһыныу тыуа. Ул урындағы мәктәптә ирланд телен уҡытыуҙы ойоштора, ирланд әкиәттәрен һәм легендаларын йыя һәм эшкәртә башлай. Был эштәре һөҙөмтәһе булараҡ ирланд тарихы һәм мифологияһы буйынса хикәйәләр серияһы сыға: A Book of Saints and Wonders (1906), The Kiltartan History Book (1909) һәм The Kiltartan Wonder Book (1910). Грегори Кул-парк поместьеһы тирәһендә таралған урындағы, инглиз-ирланд диалектында бер нисә легенданы яҙып ала, эшкәртә һәм баҫтырып сығара: Cuchulain of Muirthemne (1902) һәм Gods and Fighting Men (1904). Беренсеһенә инеш һүҙҙе У. Б. Йейтс яҙа. Яйлап, ирланд тарихын һәм фольклорын өйрәнеү барышында яҙыусы ирланд милләтселеге йоғонтоһона нығыраҡ бирелә бара.

1899 йылда Леди Грегори башҡа яҙыусылар менән бергә Ирланд әҙәби театрын ойоштора, ул 1901 йылға тиклем эшләп килә һәм финанс ҡыйынлыҡтары арҡаһында ябыла. 1904 йылда И. Грегори, У. Б. Йейтс, Джон Синг, Джордж У. Расселл, Энни Хорниман, Уильям һәм Фрэнк Фей Ирландия милли театр йәмғиәтен ойоштора. Йәмғиәт үҙенең ихтыяждары өсөн Дублинда Мальборо-стрит һәм Лоуэр-Эбби стритта ике бина һатып ала һәм Ирландияның Аббат театрын булдыра, уның менән Леди Грегори 1928 йылға тиклем етәкселек итә.

Ошо ваҡыт эсендә ул үҙ театры өсөн 40-ҡа яҡын драма әҫәрҙәре яҙа. В 1919 йыл Грегори Cathleen Ni Houlihanдың спектаклендә төп ролдә уйнай.

Яҙыусы үлгәндән һуң 3 ай үткәс (ул 80 йәшендә күкрәк яман шешенән вафат була), уның Кул-парк имениеһындағы мөлкәте аукционда һатыла, ә Ирландия әҙәбиәтенең тергеҙелеүе тарихы менән тығыҙ бәйләнгән бина, тулыһынса ташландыҡ хәлгә килеп, 1941 йылда һүтелә.

Һайланма драматургия

үҙгәртергә
  • Twenty Five (1903)
  • Spreading the News (1904)
  • Kincora: A Play in Three Acts (1905)
  • The White Cockade: A Comedy in Three Acts (1905)
  • Hyacinth Halvey (1906)
  • The Doctor in Spite of Himself (1906)
  • The Canavans (1906)
  • The Rising of the Moon (1907)
  • Dervorgilla (1907)
  • The Workhouse Ward (1908)
  • The Rogueries of Scapin (1908)
  • The Miser (1909)
  • Seven Short Plays (1909)
  • The Image: A Play in Three Acts (1910)
  • The Deliverer (1911)
  • Damer’s Gold (1912)
  • Irish Folk History Plays (First Series 1912, Second Series 1912)
  • McDonough’s Wife (1913)
  • The Image and Other Plays (1922)
  • The Dragon: A Play in Three Acts (1920)
  • The Would-Be Gentleman (1923)
  • An Old Woman Remembers (1923)
  • The Story Brought by Brigit: A Passion Play in Three Acts (1924)
  • Sancha’s Master (1927)
  • Dave (1927)

Проза һәм тәржемәләр

үҙгәртергә
  • Arabi and His Household (1882)
  • Over the River (1887)
  • A Phantom’s Pilgrimage, or Home Ruin (1893)
  • Hrsg., Sir William Gregory, KCMG: An Autobiography (1894)
  • Hrsg., Mr Gregory’s Letter-Box 1813-30 (1898)
  • Hrsg., Ideals in Ireland: A Collection of Essays written by AE and Others (1901)
  • Cuchulain of Muirthemne: The Story of the Men of the Red Branch of Ulster arranged and put into English by Lady Gregory (1902)
  • Ulster (1902)
  • Poets and Dreamers: Studies and Translations from the Irish (1903)
  • Gods and Fighting Men (1904)
  • A Book of Saints and Wonders, put down here by Lady Gregory, according to the Old Writings and the Memory of the People of Ireland (1906)
  • The Kiltartan History Book (1909)
  • A Book of Saints and Wonders (1906)
  • Our Irish Theatre: A Chapter of Autobiography (1913)
  • Kiltartan Poetry Book, Translations from the Irish (1919)
  • Visions and Beliefs in the West of Ireland (1920)
  • Hugh Lane’s Life and Achievement, with some account of the Dublin Galleries (1921)
  • Case for the Return of Sir Hugh Lane’s Pictures to Dublin (1926)
  • Seventy Years (1974).

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #11869748X // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. ↑ A Historical Dictionary of British Women (ингл.) — 2 — Routledge, 2003. — P. 193. — ISBN 978-1-85743-228-2
  4. ↑ Augusta, Lady Gregory // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Lundy D. R. The Peerage (ингл.)
  6. ↑ https://uvic2.coppul.archivematica.org/lady-gregory-collection
  7. ↑ Ross, David Andrew. "Irish Airman Foresees his Death, An" (1919) // Critical Companion to William Butler Yeats: A Literary Reference to His Life and Work. — New York: Facts on File[en], 2009. — P. 131. — 672 p. — ISBN 978-0-8160-5895-2.
  8. ↑ Foster, Robert Fitzroy[en]. The Sense of Happiness 1917—1919 // W. B. Yeats: A Life II: The Arch-Poet 1915—1939. — New York: Oxford University Press, 2005. — P. 120. — 856 p. — ISBN 0-19-280609-2.
  9. ↑ Keane, Patrick J. The Lonely Crowd: The Irish Airman in Yeats's Visionary Company // Yeats’s Interactions with Tradition. — Columbia: University of Missouri Press, 1987. — P. 256. — 332 p. — ISBN 0-8262-0645-X.

Әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Coxhead, Elizabeth. Lady Gregory: a literary portrait, Harcourt, Brace & World, 1961. (инг.)
  • DiBattista, Maria; McDiarmid, Lucy. High and Low Moderns: Literature and Culture, 1889—1939. New York: Oxford University Press, 1996. (инг.)
  • Dick, Susan; Ellmann, Richard; Kiberd, Declan. «Essays for Richard Ellmann: Omnium Gatherum». The Yearbook of English Studies, Vol. 22, Medieval Narrative Special Number, McGill-Queen’s Press, 1992. (инг.)
  • Ellis, Samantha. «The Playboy of the Western World, Dublin, 1907». The Guardian, 16 April 2003, accessed 1 September 2009. (инг.)
  • Emerson Rogers, Howard. "Irish Myth and the Plot of Ulysses, " ELH, Vol. 15, No. 4, December 1948. pp. 306—327. (инг.)
  • Foster, R. F. W. B. Yeats: A Life, Vol. II: The Arch-Poet 1915—1939. New York: Oxford University Press, 1993. ISBN 0-19-818465-4. (инг.)
  • Frazier, Adrian. «The double life of a lady». The Irish Times, 23 March 2002, accessed 1 September 2009. (инг.)
  • Garrigan Mattar, Sinéad. Primitivism, Science, and the Irish Revival. Oxford University Press, 2004. ISBN 0-19-926895-9. (инг.)
  • Genet, Jacqueline. The Big House in Ireland: Reality and Representation. Barnes & Noble, 1991. (инг.)
  • Goldsmith, Oliver. The Works of Oliver Goldsmith. London: John Murray, 1854. OCLC: 2180329. (инг.)
  • Gonzalez, Alexander G. Modern Irish Writers: A Bio-Critical Sourcebook. Greenwood Press, 1997 (инг.)
  • Gordon, Donald James. W.B. Yeats: images of a poet: my permanent or impermanent images, Manchester University Press ND, 1970 (инг.)
  • Graham, Rigby. «Letter from Dublin». American Notes & Queries, Vol. 10, 1972. (инг.)
  • Gregory, Augusta. Seventy years: being the autobiography of Lady Gregory. Macmillan, 1976 (инг.)
  • Hennessy, Caroline. «Lady Gregory: An Irish Life by Judith Hill», Raidió Teilifís Éireann, 2007, accessed 1 September 2009. (инг.)
  • Holmes, John. Dante Gabriel Rossetti and the Late Victorian Sonnet Sequence. Aldershot: Ashgate, 2005. (инг.)
  • Igoe, Vivien. A Literary Guide to Dublin. Methuen, 1994. ISBN 0-413-69120-9 (инг.)
  • Kavanagh, Peter. The Story of the Abbey Theatre: From Its Origins in 1899 to the Present. New York: Devin-Adair, 1950. (инг.)
  • Kermode, Frank. Romantic Image. New York: Vintage Books, 1957. (инг.)
  • Kirkpatrick, Kathryn. Border Crossings: Irish Women Writers and National Identities. Tuscaloosa: University Of Alabama Press, 2000. (инг.)
  • Komesu, Okifumi and Sekine, Masuru. Irish Writers and Politics. Rowman & Littlefield, 1990. ISBN 0-389-20926-0 (инг.)
  • Love, Damian. "Sailing to Ithaca: Remaking Yeats in Ulysses, " The Cambridge Quarterly, Volume 36, Number 1, 2007, pp. 1-10. (инг.)
  • McCormack, William. The Blackwell Companion to Modern Irish Culture. Oxford: Blackwell, 1999. (инг.)
  • Murray, Christopher. «Introduction to the abbeyonehundred Special Lecture Series». abbeytheatre.i.e., accessed 6 August 2009. (инг.)
  • Owens, Cóilín and Radner, Joan Newlon. Irish Drama, 1900—1980, CUA Press, 1990 (инг.)
  • Pethica, James. Lady Gregory’s Diaries 1892—1902 Colin Smythe, 1995. ISBN 0-86140-306-1 (инг.)
  • Pethica, James L. «Gregory, (Isabella) Augusta, Lady Gregory (1852—1932)», Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004. (инг.)
  • Ryan, Philip B. The Lost Theatres of Dublin. The Badger Press, 1998. ISBN 0-9526076-1-1 (инг.)
  • Shrank, Bernice and Demastes, William. Irish playwrights, 1880—1995. Westport: Greenwood Press, 1997. (инг.)
  • Tuohy, Frank. Yeats. London: Herbert, 1991. (инг.)
  • Yeats, William Butler. Writings on Irish Folklore, Legend and Myth. Penguin Classics, republished 26 February 2002. ISBN 0-14-018001-X.
  • Yeats, William Butler; Kelly, John; Schuchard, Richard. The collected letters of W.B. Yeats, Oxford University Press, 2005. (инг.)
  • Augusta Gregory, Princess Grace Irish Library (Monaco), accessed 1 September 2009. (инг.)
  • «Brief History of Coole Park» Архивная копия на Wayback Machine, The National Parks and Wildlife Service, 2005, accessed 1 September 2009. (инг.)
  • «Representing the Great War: Texts and Contexts», The Norton Anthology of English Literature, 8th edition, accessed 1 September 2009. (инг.)
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Грегори_Изабелла_Огаста&oldid=1215637» битенән алынған