Гальперн Самарий Александрович
Самарий Александрович Гальперн (4 май 1904 йыл, Белосток — 15 февраль 1977 йыл, Мәскәү) — совет математигы, физика-математика фәндәре докторы (1961), профессор (1962).
| Гальперн Самарий Александрович | |
| рус. Самарий Александрович Гальперн | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй империяһы |
| Тыуған ваҡыттағы исеме | рус. Самарий Александрович Гальперн |
| Тыуған көнө | 4 май 1904 |
| Тыуған урыны | Белосток, Гродно губернаһы[d], Литовское генерал-губернаторство[d], Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 15 февраль 1977 (72 йәш) |
| Вафат булған урыны | Мәскәү, СССР |
| Һөнәр төрө | математик |
| Эшмәкәрлек төрө | математик анализ һәм дифференциаль тигеҙләмәләр теорияһы[d] |
| Эш урыны | М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты |
| Уҡыу йорто | М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты |
| Ғилми дәрәжә | физика-математика фәндәре докторы[d] |
| Ғилми етәксе | Привалов, Иван Иванович[d] |
| Аспиранттар | Кондратьев, Владимир Александрович[d], Бори́с Руфи́мович Ва́йнберг[d][1], Vladimir Emelyanovich Kondrashov[d][1], Александр Александрович Локшин[d][1] һәм Yuri Victorovich Sidorov[d][1] |
| Вики-проект | Проект:Математика[d] |
Биографияһы
үҙгәртергәИнженер Шабтай Гешелевич Гальперн һәм Сара-Лея Симоновна Соловей ғаиләһендә тыуған[2]. 1905 йылда уларҙың ғаиләһе Мәскәүгә күсеп килә. Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында эвакуацияланған йылдарҙан башҡа, Самарий Гальперндың ғүмеренең ҡалған өлөшө шунда үтә. Октябрь революцияһынан һуң хеҙмәт мәктәбе итеп үҙгәртелгән 8-се Мәскәү гимназияһында уҡый башлай. Математиканы Мәскәү университетын тамамлаған Б. M. Астафьевта өйрәнә, ул уҡыусының математикаға һәләтен аса.
1920 йылда Мәскәү университетының физика-математика факультетының математика бүлегенә уҡырға инә. 1924 йылда Мәскәү университетын тамамлай һәм Мәскәү дәүләт университетының кесе ғилми хеҙмәткәре вазифаһына ҡабул ителә. Шул уҡ ваҡытта математика бүлегенең беренсе курс студенттарын математик анализдан уҡыта башлай. Бер йылдан Мәскәү дәүләт университетының аспирантураһына уҡырға инә, унда уның ғилми етәксеһе И. И. Привалов була.
1929 йылда аспирантураны тамамлағандан һуң, Гальперн Ломоносов ауыл хужалығы машиналары төҙөү институтында уҡыта башлай, унда 1931 йылдан 1932 йылға тиклем юғары математика кафедраһын етәкләй. 1932 йылда М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының механика-математика факультетына күсә, башта доцент, ә 1962 йылдан — профессор. 1937 йылдан дифференциаль тигеҙләмәләр кафедраһында. Фән кандидаты (1937). Фән докторы (1961).
С. А. Гальперн — дифференциаль тигеҙләмәләр (ябай һәм өлөшләтә сығарылмалы) теорияһы белгесе.
Уның уҡыусылары араһында билдәле математиктар күп, шул иҫәптән, В. А. Кондратьев, Б. Р. Вайнберг, Ю. С. Сидоров, В. Е. Кондратов, А. А. Локшин, В. М. Леонтович.һәм башҡалар.