Алыҫлыҡ
Алыҫлыҡ, киң мәғәнәлә, объекттарҙың бер-береһенән алыҫ булыу дәрәжәһе. Алыҫлыҡ геометрияның фундаменталь төшөнсәһе булып тора. Термин йыш ҡына башҡа фәндәрҙә һәм уҡыу фәндәрендә ҡулланыла: астрономия, география, геодезия, навигация һ. б.
Алыҫлыҡ | |
Үлсәме | |
---|---|
Закон йәки теорема формулаһы | |
Дәүмәл символы (LaTeX) | , һәм |
Вики-проект | Проект:Математика[d] |
Рекомендуемая единица измерения | метр[1][2] |
Алыҫлыҡ Викимилектә |
Объкттарҙың
сағыштырмаса ҙурлығы, м.
сағыштырмаса ҙурлығы, м.
-20 —
–
-18 —
–
-16 —
–
-14 —
–
-12 —
–
-10 —
–
-8 —
–
-6 —
–
-4 —
–
-2 —
–
0 —
–
2 —
–
4 —
–
6 —
–
8 —
–
10 —
–
12 —
–
14 —
–
16 —
–
18 —
–
20 —
–
22 —
–
24 —
–
26 —
–
28 —
–
30 —
←
Протон диаметры — 0,8·10-15
←
Атом ядроһы диаметры — 3·10-15
←
Атом ҙурлығы — 3·10-10
←
Томанда һыу
бөртөгө — 5·10-6
бөртөгө — 5·10-6
←
Кешенең уртаса бейеклеге — 1,7·100
←
Ай диаметры — 3,48·106
←
Ер диаметры — 1,3·107
←
Ай орбитаһының радиусы — 3,84·108
←
Ҡояш диаметры — 1,39·109
←
Ерҙең орбитаһының уртаса
радиусы — 1,5·1011
радиусы — 1,5·1011
←
альфа Центавра йондоҙона
тиклем алыҫлыҡ— 4·1016
тиклем алыҫлыҡ— 4·1016
←
Ҡош Юлы диаметры — 7·1020
←
Андромеда томанлығы
тиклем алҫлыҡ — 1022
тиклем алҫлыҡ — 1022
←
Йыһан сигенә тиклем
алыҫлыҡ — 1026
алыҫлыҡ — 1026
Алыҫлыҡ математикала
үҙгәртергә«Алыҫлыҡ» термины йөкмәткеһе математикала метрика һәм метрик арауыҡ төшөнсәләре менән бәйләнгән.
Алыҫлыҡ техникала
үҙгәртергәОбъекттар араһындағы алыҫлыҡ — ике объектты тоташтырыусы тура һыҙыҡ киҫегенең оҙонлоғо. Алыҫлыҡ был мәғәнәлә оҙонлоҡ үлсәнешле физик дәүмәл була, алыҫлыҡтың ҡиммәте оҙонлоҡ берәмектәрендә күрһәтелә.
Алыҫлыҡ физикала
үҙгәртергәАлыҫлыҡтың ваҡыт буйынса сығарылмаһы (dl/dt) тиҙлек (v) була.
Тиҙлек | |
Үлсәнеш |
LT−1 |
---|---|
Үлсәү берәмеге | |
СИ |
м/с |
СГС |
см/с |
Башҡа ҡулланыштары
үҙгәртергәПроксемикала алыҫлыҡ төшөнсәһен кешенең шәхси арауығын тасуирлау өсөн ҡулланалар.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә- ↑ 3-1.8 // Quantities and units — Part 3: Space and time, Grandeurs et unités — Partie 3: Espace et temps (ингл.) — 2 — ISO, 2019. — 11 p.
- ↑ 3-1.a // Quantities and units—Part 3: Space and time (ингл.) — 1 — ISO, 2006. — 19 p.