Ямаҙы

Ямаҙы (рус. Ямады) — Башҡортостан Республикаһының Яңауыл районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 482 кеше булған. Почта индексы — 452814, ОКАТО коды — 80259895001.

Ямаҙы
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәге	Ямаҙы ауыл Советы
Административ-территориаль берәмек	Ямаҙы ауыл Советы
Халыҡ һаны	482 кеше (2010), 519 кеше (2002), 519 кеше (2009)
Почта индексы	452814

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	482	222	260	46,1	53,9

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Яңауыл): 32 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Яңауыл): 32 км

Билдәле шәхестәре

• Вәлиев Ромус — доцент, техник фәндәр кандидаты.
• Гәрәйшин Ринат — география фәндәре докторы, Рәсәйҙең Грециялағы илсеһе урынбаҫары.
• Ғилметдинов Фоат — СССР-ҙың финанс эштәре отличнигы, РСФСР-ҙың атҡаҙанған иҡтисадсыһы.
• Ғиниәтуллина Әлфизә Муллахмәт ҡыҙы (17.10.1936), нефть һәм газ сығарыу тармағы ветераны. 1964—1987 йылдарҙа «Краснохолмскнефть» нефть һәм газ сығарыу идаралығы операторы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1982), Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған нефтсеһе (1986).
• Даутов Рәүил — Халыҡтар Дуҫлығы һәм Почёт Билдәһе ордендары кавалеры, СССР-ҙың почётлы радисы.
• Зарипов Эрот (1938-2009) — танылған рәссам, Татарстандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре.
• Камаев Рәшит — профессор, философия фәндәре докторы.
• Сафина Илзида — Башҡорт АССР-ы еңел сәнәғәтенең атҡаҙанған хеҙмәткәре.
• Хажиев Шамил — Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре.
• Юзеев Ғәфүр — Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордендары кавалеры.
• Юзеев Илдар Ғәфүр улы (1933-2004) — Татарстандың халыҡ яҙыусыһы, Ғабдулла Туҡай исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1980).
• Юзеев Нил Ғәфүр улы — (1931-1996), филология фәндәре докторы, Татарстан фәндәр академияһы ағзаһы, Ғабдулла Туҡайисемендәге дәүләт премияһы лауреаты.
• Юзеев Фәнүс Ғилемша улы — Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры, РСФСР нефть һәм газ сәнәғәтенең атҡаҙанған хеҙмәткәре, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған нефтсеһе.

Ауыл ваҡытлы матбуғатта

• Ғилимханова Г. Серле бер авыл ул — Ямады... «Ҡыҙыл таң» гәзите, 2015, 9 июль

Әҙәбиәт

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий — Уфа: Китап, 2009. — 744 б. — ISBN 978-5-295-04683-4.  (рус.)

Һылтанмалар

• Ямаҙы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 30 сентябрь 2019)
• Ямады (Юмады) на портале «Генеалогия и Архивы»  (билдәһеҙ). Дата обращения: 27 август 2019. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 30 сентябрь 2019)