Хәлилов Валерий Михайлович
Хәлилов Валерий Михайлович (30 ғинуар 1952 йыл — 25 декабрь 2016 йыл) — Рәсәй дирижеры, композитор. А. В. Александров исемендәге Рәсәй армияһы академия йыр һәм бейеү ансамбленең художество етәксеһе һәм начальнигы (2016 йылдың апрель -декабре). Р әсәй Федерацияһы Ҡораллы көстәренең хәрби-оркестр хеҙмәте начальнигы һәм төп хәрби дирижеры (2002—2016). Генерал-лейтенант (2010). Рәсәй композиторҙар союзы ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының халыҡ артисы (2014).
| Хәлилов Валерий Михайлович | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй |
| Хеҙмәт итеүе | Рәсәй |
| Тыуған көнө | 30 ғинуар 1952 |
| Тыуған урыны | Термез, Үзбәк ССР-ы[d], СССР |
| Вафат булған көнө | 25 декабрь 2016[1] (64 йәш) |
| Вафат булған урыны | Ҡара диңгеҙ |
| Үлем сәбәбе | Катастрофа Ту-154 под Сочи[d] |
| Ерләнгән урыны | Киржачский район[d] |
| Һөнәр төрө | дирижёр, композитор |
| Эш урыны | П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы[d] |
| Уҡыу йорто | П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы[d] |
| Хәрби звание | генерал-лейтенант[d] |
| Музыка ҡоралы | кларнет[d] |
| Ойошма ағзаһы | Ансамбль песни и пляски Российской армии имени А. В. Александрова[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
 Хәлилов Валерий Михайлович Викимилектә | |
Биографияһы үҙгәртергә
Валерий Михайлович Хәлилов 1952 йылдың 30 ғинуарында Үзбәк ССР-ы Термез ҡалаһында хәрби дирижер ғаиләһендә тыуған. Атаһы, Хәлилов Михаил Николаевич, 1950 йылда П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһының хәрби-дирижерлыҡ факультетын тамамлай[2]; әсәһе — Васильевна Клавдия Виноградова. 1961 йылда ғаиләһе менән Мәскәүгә күсә.
1963 йылдан — Мәскәү хәрби-музыка мәктәбе тәрбиәләнеүсеһе (кларнет класы — педагогы Е. М. Егоров, фортепиано класы — Т. И. Соколова)[3].
1970—1975 йылдарҙа П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы эргәһендә хәрби-дирижерлыҡ факультетында белем ала (профессор Г. П. Алявдиндың дирижерлыҡ класы, инструментовка класы — етәксеһе профессор Л. Ф. Дунаев)
Беренсе хеҙмәт урыны — ПВО радиоэлектроникаһы Пушкин юғары команда училищеһы оркестры дирижеры.
1980 йылда Валерий Хәлилов етәкселегендә Ленинград хәрби округының хәрби оркестрҙар конкурсында 1-се крынды ала. 1981 йылда Валерий Хәлилов П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһының хәрби-дирижерлыҡ факультетында хәрби кафедраһы уҡытыусыһы итеп тәғәйенләнә. 1984 йылда СССР Ҡораллы көстәренең хәрби-оркестр идаралығына күсерелә.
2002—2016 йылдарҙаРәсәй федерацияһының хәрби-оркетр хеҙмәте начальнигы һәм баш дирижер. Был вазифала улйыш ҡына йыйылма хәрби оркестр етәксеһе булараҡ Ҡыҙыл Майҙандағы Парадтарҙа сығыш яһай. Тарихта генералүлейтенант хәрби званиеһы булған хеҙмәт начальнигы.
2016 йылдың апрелендә ансамбленең художество етәксеһе А. В. Александров исемендәге Рәсәй армияһы йыр һәм бейеү академия ансамбле .начальнигы вазифаһына тәғәйенләнә.
Валерий хәлилов халыҡ-ара хәрби-музыкаль фестивалдәрендә ҡатнаша («Кремль таңдары» һәм «Спас башняһы». «Амур тулҡындары» (Хабаровск) һәм «Быуат маршы» (Тамбов), шулай уҡ Көньяҡ Сахалида Халыҡ-ара хәрби-музыка фестивалендә. Австрия, Швеция, АҠШ, Венгрия, Германия, КХДР, Монголия, Польша, Финляндия, Франция, Швейцария, Бельгияла сығыштар яһай.
Валерий Хәлилов — тынлы оркестр өсөн әҫәрҙәр: «Адажио», «Элегия», марштар: «Кадет», «Йәшлек», «Рында», «Улан», йырҙар һәм романстар авторы.
Хәлилов Валерий Михайлович 2016 йылдың 25 декабрендә Сочиҙа авиация һәләкәтендә вафат була. Уның менән бергә Сүриәгә осоп барған 91 кеше һәләк була шул иҫәптән Александров исемендәге ансамблдең 64 артисы[4][5].
2017 йылдың 16 ғинуарында, васыятына ярашлы, Владимир өлкәһе Киржач районында ерләнә.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре үҙгәртергә
- 3-сө дәрәжә « Ватанға СССР Ҡораллы көстәрендә хеҙмәте өсөн»
- Почет Ордены
- Рәсәй Федерацияһының оборона министрлығы премияһы — мәҙәниәт һәм сәнғәт өлкәһе, «музыка сәнғәте» номинацияһы (2016, үлгәндән һуң)[6]
- СССР миҙалдары
- Рәсәй федерацияһы миҙалдары
- II дәрәжә Святитель Николай Чудотворец император хәрби ордены (9.05.2009)
- I дәрәжә Святитель Николай Чудотворец император хәрби ордены (17.12.2011)
Хәрби дәрәжәләре үҙгәртергә
- генерал-майор (2006 йылдың декабре)
- генерал-лейтенант (2010 йылдың 9 июле)
Ғилми исеме үҙгәртергә
- доцент
Хәтер үҙгәртергә
Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәте бойороғо буйынса Валерий Хәлилов исеме 2016 йылда Мәскәү хәрби-музыка училищеһына бирелә.
Хабаровскиҙә уҙғарылған «Амур тулҡындары» халыҡ-ара хәрби-музыка фестивале Хәлилов исемен йөрөтәсәк.
Хәлилов Валерий исеме Владимир өлкәһендәге Киржач ҡала урамдарының береһенә бирелгән[7].
Тыва Республикаһы башлығы Ш. В. Ҡара-оол указына ярашлы, 2017 йылдың 7 ғинуарында Тыва дәүләт филармонияһына Хәлилов Валерий Михайлович исеме бирелде[8].
Әҙәбиәт үҙгәртергә
- Цицанкин В. С. Валерий Халилов. Любить всю жизнь… . — Москва: Молодая гвардия, 2019. — 333 с. — (Жизнь замечательных людей; вып. 2006 (1806)). — ISBN 978-5-235-04329-9.
- Халилов В. «Наша музыка – экологически чистый жанр» (русский) // Ориентир : журнал. — 2015. — № 10. — С. 12—17. Архивировано из первоисточника 4 февраль 2016.
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ Valery Khalilov // https://pantheon.world/profile/person/Valery_Khalilov
- ↑ Нотный стан генерала Халилова 2018 йыл 20 июль архивланған.
- ↑ За музыкою вслед…
- ↑ Источник сообщил о нахождении в упавшем Ту-154 дирижера Валерия Халилова. interfax.ru. Дата обращения: 25 декабрь 2016.
- ↑ Список пассажиров, находившихся на борту Ту-154 Минобороны России : Министерство обороны Российской Федерации. function.mil.ru. Дата обращения: 25 декабрь 2016.
- ↑ Первая церемония вручения премий Минобороны РФ в области культуры и искусства состоялась в ЦАТРА : Министерство обороны Российской Федерации
- ↑ http://www.redstar.ru/index.php/news-menu/vesti/tablo-dnya/item/31864-v-kirzhache-poyavitsya-ulitsa-v-pamyat-o-valerii-khalilove 2017 йыл 18 ғинуар архивланған.
- ↑ Тувинской государственной филармонии присвоено имя Валерия Михайловича Халилова - Официальный портал Республики Тыва. gov.tuva.ru. Дата обращения: 19 ғинуар 2017. 2020 йыл 7 август архивланған.
Һылтанмалар үҙгәртергә
- Благотворительный фонд имени Валерия Халилова
- Валерий Халилов на сайте Минобороны России
- Главный военный дирижер Краткая биография в газете «Музыкальное обозрение» № 1 (408) 2017 г.
- Валерий Халилов на сайте Фестиваля «Спасская башня»
- Валерий Халилов на сайте радио «Эхо Москвы»
- Некролог на сайте газеты «Красная звезда» 2020 йыл 6 ноябрь архивланған.
- Более 50 оркестров будут участвовать в параде на Красной площади
- Музыка Красной площади 2016 йыл 28 декабрь архивланған.
- Валерий Халилов: «Не понимаю, как можно не любить Церковь»