Сьюзен (Жужа) Полгар (ингл. Susan Polgar, тыуғанда мадьярса  Polgár Zsuzsa) (19 апрель 1969 йыл) — Венгрия, һуңынан Америка шахматсыһы, 1996—1999 йылдарҙағы һигеҙенсе донъя чемпионы. ФИДЕ-ның атҡаҙанған тренеры (2004)[11].

Сьюзен Полгар
мадьярса  Polgár Zsuzsanna
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ  Венгрия
 Америка Ҡушма Штаттары[2]
 Венгрия[3]
Спортта ил өсөн сығыш яһай  Америка Ҡушма Штаттары[4][5][6]
Тыуған ваҡыттағы исеме мадьярса  Polgár Zsuzsanna
Тыуған көнө 19 апрель 1969({{padleft:1969|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:19|2|0}})[7] (55 йәш)
Тыуған урыны Будапешт, Венгерская Народная Республика[d][1]
Атаһы Ласло Полгар[d]
Әсәһе Клара Полгар[d]
Бер туғандары Юдит Полгар[d] һәм София Полгар[d]
Хәләл ефете Пол Труонг[d][8]
Туған тел Венгр теле
Һөнәр төрө шахматсы, яҙыусы, Эсперантсы
Эш урыны Техасский технологический университет[d]
Вебстерский университет[d]
Шахматный титул гроссмейстер[d][4], Халыҡ-ара ҡатын-ҡыҙҙар мастеры[d], халыҡ-ара мастер[d], ҡатын-ҡыҙҙар гроссмейстеры[d] һәм FIDE Senior Trainer[d]
Уҡыу йорто Техасский технологический университет[d]
Әүҙемлек урыны Нью-Йорк[1]
Спорт төрө шахмат
Эло рейтингы 1900[9]
Ҡатнашыусы Женская шахматная олимпиада 1988[d][10], Женская шахматная олимпиада 1990[d][10], Женская шахматная олимпиада 1994[d][10] һәм Женская шахматная олимпиада 2004[d][10]
Рәсми сайт susanpolgar.com
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 80 677
 Сьюзен Полгар Викимилектә

Биографияһы үҙгәртергә

 
Жужа Полгар икенсе ире менән

Жужа Полгар Будапештта йәһүд ғаиләһендә тыуа. Ғаиләге өс ҡыҙ ҙа — Жужа, София һәм Юдит — өйҙә белем ала. Уларҙың уҡытыу менән әсәләре Клара Полгар (ҡыҙ фамилияһы Альтбергер, 1946) — Вилка ауылынан сыҡҡан (хәҙер Карпат аръяғы өлкәһе, Украина), Ужгород университетын тамамлаған вуҡытыусы шөғөлләнә[12][13]. Бәләкәй саҡтарынан ҡыҙҙарға шахмат уйнарға аталары — педагог һәм психолог Ласло Полгар өйрәтә. Ҡыҙҙар көслө шахматсы була, Жужа Полгар — халыҡ-ара гроссмейстер, ире менән Нью-Йоркта, АҠШ-та йәшәй, Юдит Полгар Венгрияла, гроссмейстер , ә София Полгар (Косашвили) — Израилдә халыҡ-ара мастер.

Уны Жужа Полгар тип йөрөтәләр: Жужа — Жужаннаны иркәләтеп әйтеү (Zsuzsanna).

1991 йылдың ғинуарында Жужа Полгар ир-еегттәр араһында гроссмейстер була (Быға тиклем был исемгә Нона Гаприндашвили һәм Майя Чибурданидзе ғына эйә була).

1996 йылда Полгар Се Цзюнде еңеп, донъя чемпионы була.

1999 йылда ФИДЕ Жужа Полгарҙы чемпион исеменән мәхрүм итә. Һуңғараҡ ул был ҡарарҙы суд аша инҡар иттерә һәм процесты еңеп сыға, әммә донъя чемпионы исеме уйнатылған була.

Сьюзан Полгар венгр теленән тыш тағы алты — эсперанто, бала сағынан һөйләшә, немец, рус, испан, инглиз һәм иврит — тел белә.

Канал National Geographic Channel Сьюзан Полгар тураһында «Мой выдающийся мозг: Сделайте из меня гения» документаль фильмын төшөрә.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1028671792 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. Халыҡ-ара шахмат федерацияһы Стандартные рейтинги ФИДЕ на 31 мая 2019 года — 2019.
  3. Халыҡ-ара шахмат федерацияһы Стандартные рейтинги ФИДЕ на 30 июня 2019 года — 2019.
  4. 4,0 4,1 FIDE Ratings and Statistics (ингл.)
  5. Халыҡ-ара шахмат федерацияһы Переходы в другую шахматную федерацию в 2002 году — 2002.
  6. Халыҡ-ара шахмат федерацияһы Переходы в другую шахматную федерацию в 2019 году — 2019.
  7. Hosch W. L. Susan Polgar // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  8. http://www.checkmate.us/marriage.htm
  9. Bartelski W. List of players on FIDE lists 1967-2001 — 2019.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 OlimpBase (ингл.)
  11. Global Chess Academy. Дата обращения: 29 сентябрь 2008. Архивировано 3 май 2008 года.
  12. Интервью с Сьюзен Полгар 2016 йыл 6 март архивланған.
  13. Какие гениальные у нас будут дети: Родители познакомились по переписке и встретились в 1965 году в Будапеште, где Клара Альтбергер гостила у дяди.

Һылтанмалар үҙгәртергә