Панова Вера Фёдоровна
Панова Вера Фёдоровна (7 (20 март) 1905 йыл, Дондағы Ростов — 3 март 1973 йыл, Ленинград) — СССР яҙыусыһы, драматургы.
| Панова Вера Фёдоровна | |
| рус. Ве́ра Фёдоровна Пано́ва | |
.png) | |
| Зат | ҡатын-ҡыҙ[1] |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй империяһы |
| Тыуған көнө | 7 (20) март 1905[1][2] |
| Тыуған урыны | Дондағы-Ростов, Дон Ғәскәре өлкәһе[d], Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 3 март 1973[1][3][4][…] (67 йәш) |
| Вафат булған урыны | Санкт-Петербург, РСФСР, СССР |
| Ерләнгән урыны | Комарово ҡасабаһы зыяраты[d] |
| Хәләл ефете | Вахтин, Борис Васильевич[d] һәм Дар, Давид Яковлевич[d] |
| Балалары | Вахтин, Борис Борисович[d] һәм Вахтин, Юрий Борисович[d] |
| Яҙма әҫәрҙәр теле | урыҫ теле |
| Һөнәр төрө | журналист, драматург, романист, сценарий яҙыусы, яҙыусы, прозаик |
| Ойошма ағзаһы | СССР Яҙыусылар союзы |
| Жанр | нәҫер һәм театр пьесаһы[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
     |
 | |
 Панова Вера Фёдоровна Викимилектә | |
Биографияһы
үҙгәртергәВера Фёдоровна Панова банк хеҙмәткәре ҡыҙы.
1922 йылдан матбуғатта фельетондар һәм мәҡәләләр менән сығыш яһай.
1934/1935 йылдың ҡышында уның икенсе ире ҡулға алына, һәм Панова, эҙәрлекләүҙән ҡурҡып, балалары менән Дондағы Ростовтан Полтава өлкәһендәге Шишаки ауылына күсеп бара.
Бөйөк Ватан һуғышы башланғанда Панова ҡыҙы менән Пушкинда була, ул немецтар килгәнгә тиклем эвакуацияланып өлгөрә алмай. Ауыр бәлә-ҡазалар аша ҡыҙы менән бергә Шишакиға улдары янына әйләнеп ҡайта ала. 1943 йылдың аҙағында уға Украинанан Пермгә күсеп килеү мөмкин була. Редакция заданиеһы буйынса ике ай хәбәрсе сифатында санитар поезда үткәрә[5].
Һуғыштан һуңғы йылдарҙа рәсми рәүештә танылған яҙыусы булараҡ билдәлелек ала.
1960-сы йылдарҙа Ленинградта Панова менән бер йортта йәшәүсе Сергей Довлатов уның әҙәби секретары була, ул күп тапҡыр үҙенең әҫәрҙәрендә уны һөйөү менән телгә ала. Панованың «Серёжа» повесын экранлаштырыуҙан Г. Н. Данелияның режиссерлыҡ карьераһы башлана, өҫтәүенә Панова яңы режиссерҙар курсын тамамлаған йәш кешене «Ленфильмдың» тәжрибәле ҡуйыусыларынан өҫтөн ҡуя[6].
И. А. Бродскийҙы енәйәти эҙәрлекләү ваҡытында Панованың улы һәм ире уның төп яҡлаусылары араһында булалар.
1973 йылдың 3 мартында Ленинград ҡалаһында вафат була. Ленинградҡа яҡын Комарово зыяратында ерләнгән.
Ғаиләһе
үҙгәртергә- беренсе ире — журналист Старосельский Арсений Владимирович (1904—1953), «Надену я чёрную шляпу, Поеду я в город Анапу» йыры һүҙҙәренең авторы[7].
- ҡыҙы Наталья.
- икенсе ире — журналист Вахтин Борис Борисович (1907—1938, «Молот» гәзите редакцияһы секретары, троцкистик ойошмала ағзалыҡ өсөн репрессияға эләгә.
- улы — яҙыусы-диссидент, тәржемәсе, синолог Вахтин, Борис Борисович (1930—1981).
- улы — ғалим-генетик Вахтин, Юрий Борисович (1932—2006).
- өсөнсө ире — яҙыусы-диссидент Дар, Давид Яковлевич (1910—1980).
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
үҙгәртергә- 1947 — беренсе дәрәжә Сталин премияһы — «Спутники» романы өсөн (1946)
- 1948 — икенсе дәрәжә Сталин премияһы — «Кружилиха» романы өсөн (1947)
- 1950 — өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы — «Ясный берег» повесы өсөн (1949)
- 1965 — Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены
Һәйкәлдәр
үҙгәртергәҠәберендәге һәйкәл федераль кимәлдәге мәҙәни-тарихи мираҫ булып танылған.
-
Комарово Некрополе һәйкәле
-
Санкт-Петербург, Марсово поле, 7-се йорт адресы буйынса мемориаль таҡтаташ
Әҫәрҙәре
үҙгәртергәРомандары
үҙгәртергә- 1944 — «Евдокия (Семья Пирожковых)».
- 1946 — «Спутники».
- 1959 — «Евдокия (Семья Пирожковых)» (вторая редакция).
- 1947 — «Кружилиха (Люди добрые)».
- 1953 — «Времена года. Из летописей города Энска».
- 1956 — «Времена года. Из летописей города Энска» (вторая редакция).
- 1958 — «Сентиментальный роман».
- 1962 — «Который час? Сон в зимнюю ночь». Роман-сказка (опубликован в 1981).
Повестары
үҙгәртергә- 1949 — «Ясный берег».
- 1955 — «Серёжа».
- 1964 — «Рабочий посёлок».
- 1964 — «Рано утром».
- 1965 — «Саша».
- 1965 — «Конспект романа».
Хикәйәләре
үҙгәртергә- 1959 — «Валя».
- 1959 — «Володя».
- 1961 — «Трое мальчишек у ворот».
- 1962 — «Листок с подписью Ленина».
- 1962 — «Мальчик и девочка». Кинорассказ.
- 1965 — «Сёстры».
- 1972 — «Про Митю и Настю».
- 1973 — «Сергей Иванович и Таня». Быль.
Драматургия
үҙгәртергә- 1939 — «Илья Косогор» (опубликована в 1958)
- 1940 — «В старой Москве. Картины» (опубликована в 1957).
- 1942 — «Метелица» (Военнопленные) (опубликована в 1957).
- 1944 — «Девочки» (опубликована в 1958).
- 1945 — «Бессонница» (опубликована в 1985).
- 1961 — «Проводы белых ночей».
- 1962 — «Как поживаешь, парень?» Литературный сценарий.
- 1966 — «Сколько лет, сколько зим»…
- 1967 — «Ещё не вечер».
- 1967 — «Надежда Милованова» («Верность»; «Поговорим о странностях любви»…).
- 1968 — «Тредьяковский и Волынский». Историческая драма.
- 1973 — «Свадьба как свадьба».
Тарихи эссеистика
үҙгәртергә- 1966 — «Лики на заре. Исторические повести».
- «Сказание об Ольге».
- «Сказание о Феодосии».
- «Феодорец Белый Клобучок».
- «Кто умирает».
- 1969 — «Смута. Мозаики» (полностью опубликованы в 1976).
- «Голод».
- «Болотников. Каравай на столе».
- «Чёрный день Василия Шуйского».
- «Марина. Кому наибольший кусок».
- «Гибель династии».
- 1970 — «Жизнь Мухаммеда» (совместно с Ю. Вахтиным; опубликована в 1990).
Автобиографик эссеистика
үҙгәртергә- 1952 — «Заметки прозаика».
- 1960—1961 — «Из американских встреч» (полностью опубликовано в 1964).
- 1971 — «Из запасников памяти» (Заметки литератора).
- 1972 — «Из письма»…
- 1973 — «Моё и только моё. О моей жизни, книгах и читателях» (полностью опубликовано в 1989).
Баҫма әҫәрҙәре
үҙгәртергә- «Собрание сочинений в пяти томах». — Л., 1969—1970.
- «Избранные произведения в двух томах». — М., 1980.
- «Собрание сочинений в пяти томах». — М., 1987—1989.
- «Жизнь Мухаммеда». — М., 1990.
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ Панова Вера Федоровна // Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (урыҫ) / под ред. О. В. Богданова
- ↑ Wera Fjodorowna Panowa // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ Архив изобразительного искусства — 2003.
- ↑ Павловский А. И. Вера Федоровна Панова Хронос
- ↑ Георгий Данелия. Безбилетный пассажир. Эксмо, 2015
- ↑ Воспоминания Татьяны Комаровой
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Плоткин Л. А. Творчество Веры Пановой. М.; Л.: Советский писатель, 1962.
- Нинов А. А. Вера Панова. — Л.: Лениздат, 1964.
- Юрьева С. Вера Панова: Страницы жизни. К биографии писательницы. — Нью-Йорк, 1993.
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Панова Вера Фёдоровна / Е. П. Семёнова // П — Пертурбационная функция. — М. : Большая российская энциклопедия, 2014. — С. 227-228. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.]; vol. 2004—2017, вып. 25). — ISBN 978-5-85270-362-0.
- Панова Вера Фёдоровна // Энциклопедия «Кругосвет».
- Быков Д. Л. Вера Панова (Портретная галерея Дмитрия Быкова) // Дилетант. — 2012. — № 7. — С. 86—92.