Ольга Токарчук (пол. Olga Nawoja Tokarczuk;[10] 29 ғинуар 1962 йыл, Сулехув) — Польша яҙыусыһы, шағир, хәҙерге поляк әҙәбиәтенең иң күренекле вәкилдәренең береһе. Халыҡ-ара Букер премияһы лауреаты (2018)[11].

Ольга Токарчук
пол. Olga Nawoja Tokarczuk
Рәсем
Ҡултамға
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  Польша
Псевдоним Natasza Borodin[1]
ХФА-лағы транскрицияһы ˈɔlɡa tɔˈkart͡ʂuk
Тыуған көнө 29 ғинуар 1962({{padleft:1962|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:29|2|0}})[2][3][4][…] (62 йәш)
Тыуған урыны Сулехув[d], Зелёногурский повят[d], Любушское воеводство[d], Польша[2]
Бер туғандары Татьяна Токарчук[d][5]
Хәләл ефете Роман Фингас[d][6] һәм Grzegorz Zygadło[d][7][6]
Балалары Збигнев Фингас[d][6]
Яҙма әҫәрҙәр теле поляк теле
Һөнәр төрө романист, яҙыусы, психолог, шағир, либреттист, нәшерсе, донатор, сценарий яҙыусы
Эш урыны Ягеллон университеты
Уҡыу йорто факультет психологии Варшавского университета[d]
Ғилми дәрәжә магистр[d] (1985)
Сәйәси фирҡә ағзаһы Партия зелёных[d][8]
Күҙ төҫө серый[d]
Сәс төҫө көрән сәс[d]
Ҡатнашыусы Parada Równości[d]
Ойошма ағзаһы Ассоциация польских писателей[d] һәм Фонд Стефана Батория[d][9]
Жанр шиғриәт, эссе[d] һәм тарихи роман[d]
Йоғонто яһаусы Карл Густав Юнг һәм Уильям Блейк[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
серебряная медаль «За заслуги в культуре Gloria Artis»

премия Самуила Богумила Линде[d] (2008)

награда Фонда имени Костельских[d] (1997)

Здание культуры и городской театр[d] (2016)

Нике[d] (2008)

Халыҡ-ара Букер премияһы[d] (2018)

премия Моста[d] (2015)

Нике[d] (2015)

Силезские академические лавры[d] (2009)

премия Виленицы[d] (2013)

Нобелевская премия по литературе[d] (2018)

литературная премия имени Яна Михальского[d] (2018)

почётный гражданин Вроцлава[d] (2019)

премия Лор Батальон[d] (2019)

литературная премия Европейского банка реконструкции и развития[d] (февраль 2019)

премия Уорикского университета лучшей переводчице[d] (2018)

премия Уорикского университета лучшей переводчице[d] (2019)

Посол польского языка[d] (сентябрь 2019)

Узедомская литературная премия[d] (2012)

знак почёта от Нижнесилезского воеводства

почётный гражданин Варшавы[d] (18 июнь 2020)

Паспорт «Политики»[d] (1996)

золотая медаль «За заслуги в культуре Gloria Artis»

Паспорт «Политики»[d] (14 ғинуар 2020)

почётный гражданин Нижней Силезии[d] (24 сентябрь 2020)

Q115207928? (2018)

Рәсми сайт tokarczuk.wydawnictwoliterackie.pl
Тасуирлау биттәре ppibl.ibl.waw.pl/mediawi…
ppibl.ibl.waw.pl/mediawi…
Изображение памятной доски
 Ольга Токарчук Викимилектә

Биографияһы

үҙгәртергә

Ольга Навоя Токарчук 1962 йылдың 29 ғинуарында Украинанан сыҡҡан ғаиләлә тыуған. Варшава университетында психология факультетын тамамлай, артабан Валбжихта психотерапевт булып эшләй. Хәҙерге ваҡытта Вроцлавта йәшәй. Польшаның Йәшелдәр партияһы һәм «Сәйәси тәнҡит» һул-либераль журналы редколлегияһы ағзаһы.

Тәүге китабы шиғырҙар йыйынтығы була. 1993 йылда «Китап шәхестәренең юлы» (рус. «Путь людей книги») тигән беренсе романы сыға. «Йүгеректәр» (рус. «Бегуны») тигән романы уға 2008 йылда илдәге иң абруйлы «Нике» әҙәби премияһын алып килә.

Токарчук шулай уҡ ҡыҫҡа проза оҫтаһы. Тәнҡитселәр уны «1990-сы йылдарҙың йәш прозаһы» вәкилдәре иҫәбенә индерә. Әҙиптең әҫәрҙәре күп телдәргә тәржемә ителгән.

2018 йылдың майында «Йүгеректәр» (пол. Bieguni, ингл. Flights, рус. «Бегуны») тигән романы өсөн Ольга Токарчукҡа Халыҡ-ара Букер премияһы бирелгән. 2019 йылда Токарчук ошо премияның шорт-исемлегенә кергән[12].

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

үҙгәртергә
  • Нике премияһы (2008, 2015)
  • Самуил Линде премияһы (2008)
  • Виленица премияһы (2013)
  • Букер премияһы (2018)

Әҫәрҙәре

үҙгәртергә
  • Miasta w lustrach, Kłodzko: Okolic, 1989 (шиғырҙар)
  • Podróż ludzi księgi, Warszawa: Przedświt, 1993 (роман)
  • E. E., Warszawa: PIW, 1995 (роман)
  • Prawiek i inne czasy, Warszawa: W.A.B., 1996 (роман)
  • Szafa, Lublin: UMCS, 1997 (новеллалар)
  • Dom dzienny, dom nocny, Wałbrzych: Ruta, 1998 (роман)
  • Opowieści wigilijne (2000) – авторҙаш
  • Lalka i perła, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000 (эссе)
  • Gra na wielu bębenkach, Wałbrzych: Ruta, 2001 (хикәйәләр)
  • Ostatnie historie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004
  • Anna In w grobowcach świata, Kraków: Znak, 2006 (роман)
  • Bieguni, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007
  • Prowadź swój pług przez kości umarłych, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009
  • Moment niedźwiedzia (2012)
  • Księgi Jakubowe, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2014
  • Opowiadania Bizarne, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2018

Урыҫ теленә тәржемәләре

үҙгәртергә
Романдар
  • Бегуны: Роман/ Предисл. Э. Худобы; Пер. с польского И. Адельгейм. — М.: Новое литературное обозрение, 2010. — 404 с. — ISBN 978-5-86793-825-3
  • Игра на разных барабанах/ Предисловие М. Витковского. — М.: Новое литературное обозрение, 2006. — 376 с. ISBN 5-86793-456-X
  • Последние истории: Роман/ Предисловие А. Вольны-Хамкало; Перевод с польского И. Адельгейм. — М.: Новое литературное обозрение. 2006. — 240 с.
  • Дом дневной, дом ночной. — М.: АСТ, 2005. — 320 с. ISBN 5-17-022137-1
  • Правек и другие времена/ Послесловие П. Чаплинского; Перевод с польского Т. Изотовой. — М.: Новое литературное обозрение, 2004. — 336 с. ISBN 5-86793-306-7
  • Путь людей книги./ Перевод с польского К. Я. Старосельской. — М.: АСТ, 2002. — 240 с. (Мастера. Современная проза). ISBN 5-17-012646-8
Хикәйәләр
  • Че Гевара/ Перевод Марины Курганской// Новая Польша. — 2005. — № 7-8.
  • Номера/ Перевод К. Старосельской// Иностранная литература. — 2000. — № 8.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  • Туркевич. В поисках «золотой середины» (о прозе Ольги Токарчук)// STUDIA POLONOROSSICA: К 80-летию Елены Захаровны Цыбенко. — М., 2003.
  • Roman Pawłowski. Nike 2008 dla Olgi Tokarczuk — «Bieguni» książką roku// Gazeta Wyborcza. 2008-10-05.
  • Dörte Lütvogt: Raum und Zeit in Olga Tokarczuks Roman 'Prawiek i inne czasy' (Ur- und andere Zeiten). — Frankfurt a. M.: Lang, 2004.

Һылтанмалар

үҙгәртергә

Ҡалып:Букеровская премия