Оло Чернигов районы

Оло Чернигов районы (рус. Большечерниговский район) — Һамар өлкәһенең көньяғында урынлашҡан муниципаль район.

Оло Чернигов районы
рус. Большечерниговский район
Герб
Герб
Флаг (аңлатма)
Флаг
Ил

Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы

Статус

Муниципаль район

Урынлашҡан урыны

Һамар өлкәһе

Берләштерә

9 ауыл биләмәһе

Административ үҙәк

Оло Чернигов ауылы

Барлыҡҡа килеүе

1935

Район башлығы

Баландин Александр Виктор улы

Халҡы (2014)

18 380

Майҙаны

2980 км²

Оло Чернигов районы на карте

Ваҡыт бүлкәте

MSK (UTC+3)

Телефон коды

+7 84672

Автомобиль номерҙары коды

63, 163

ОКАТО

36 210 000

Административ үҙәге — Оло Чернигов ауылы.

География

үҙгәртергә

Район Һамар өлкәһенең көньяғындағы дала зонаһында урынлашҡан. Ҡаҙағстан, Һарытау өлкәһе, Ырымбур өлкәһе, Һамар өлкәһенең Оло Глушица, Пестравск райондары менән сиктәш.

Майҙаны — 2980 км². Төп йылға — Оло Ырғыҙ.

Район 1935 йылда барлыҡҡа килгән.

Халыҡ һаны

үҙгәртергә

Официаль статистика буйынса 2014 йылдың 1 ғинуарына ҡарата районда 18 380 кеше теркәлгән.

2010 йылда уҙғарылған Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбе мәғлүмәттәре буйынса районда 19 153 кеше иҫәпләнгән.

Районда бөтәһе 34 торлаҡ пункты бар.

1939[1] 1959[2] 1970[3] 1979[4] 1989[5] 2002[6] 2010[7]
17 980 16 400 19 310 19 954 21 412 20 766 19 153

Милли состав (2010): урыҫтар — 65,4 %, ҡаҙаҡтар — 10,3 %, башҡорттар — 9,5 %, сыуаштар — 5,4 %, татарҙар — 2,3 %, мордвалар — 1,8 %, украиндар — 1,8 %.

Оло Чернигов районында башҡорттар күпләп йәшәй. Уларҙың күпселеге Диңгеҙбай, Хәсән, Имәләй (Ҡыпсаҡ), Ҡасҡын (Таллы), Кинйәғол, Үтәкәй (Бөрйән) исемле тарихи башҡорт ауылдарында һәм Ырғыҙ, Костино ҡасабаларында йәшәй. 1999 йылда башҡорттарҙың милли-мәҙәни берләшмәһе — Оло Чернигов район йәмәғәт ойошмаһы «Ырғыҙ» башҡорт мәҙәни үҙәге булдырылған[8].

Административ бүленеш

үҙгәртергә

Оло Чернигов районы составына 9 ауыл биләмәһе керә[9]:

  • Августовка ауыл биләмәһе (Августовка, Кесе Черниговка, Паньшино, Пекилянка)
  • Оло Чернигов ауыл биләмәһе (Оло Чернигов, Гусиха, Ҡасҡын (Таллы), Шумовский)
  • Восточный ауыл биләмәһе (Өҫкө Росташи, Восточный, Полянский, Устряловский)
  • Глушицкий ауыл биләмәһе (Благодатовка, Глушицкий, Торшиловский)
  • Краснооктябрьский ауыл биләмәһе (Исток, Кинйәғол, Костино, Краснооктябрьский, Фитали, Хәсән)
  • Пензено ауыл биләмәһе (Яңы Кәмәлек, Пензено)
  • Петровский ауыл биләмәһе (Аверьяновский, Петровский, Сестры)
  • Поляков ауыл биләмәһе (Алексеевский, Кошкин, Поляков)
  • Украинка ауыл биләмәһе (Украинка, Ырғыҙ, Диңгеҙбай, Имәләй (Ҡыпсаҡ), Үтәкәй (Бөрйән))

Күренекле кешеләр

үҙгәртергә
  • Йомағолов Харис Йомағол улы (1891—1937) — 1919—1920 йылдарҙа Башҡорт Совет республикаһының ваҡытлыса хәрби революцион комитеты етәксеһе, башҡорт милли хәрәкәте лидерҙарының береһе, партия һәм дәүләт эшмәкәре (Хәсән ауылынан);
  • Хәсән Бәшәр (1901—1938) — башҡорт совет яҙыусыһы (Үтәкәй (Бөрйән) ауылынан);
  • Дәүләтшина Һәҙиә Лотфулла ҡыҙы (1905—1954) — башҡорт совет яҙыусыһы (Хәсән ауылынан);
  • Ниғмәтуллин Рәшит Ниғмәтулла улы (Рәшит Ниғмәти) (1909—1959) — башҡорт совет яҙыусыһы, шағир, драматург, балалар яҙыусыһы, тәржемәсе, Башҡортостандың халыҡ шағиры (Диңгеҙбай ауылынан);
  • Мостафина Фатима Хәмит ҡыҙы (1913—1998) — педагог, партия һәм дәүләт эшмәкәре, фәлсәфә фәндәре кандидаты, РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы, 1936—1944 йылдарҙа ВЛКСМ-дың Башҡорт обкомы беренсе секретаре, 1951—1955 йылдарҙа КПСС-тың Башҡорт обкомының фән һәм уҡытыу ойошмалары булеге мөдире, 1955—1971 йылдарҙа БАССР-ҙың мәғариф министры (Диңгеҙбай ауылынан);
  • Рем Вяхирев (1934—2013) — СССР һәм Рәсәй дәүләт эшмәкәре һәм идарасыһы, «Газпром» компанияһының элекке башлығы (Оло Чернигов ауылынан).

Һылтанмалар

үҙгәртергә
  1. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_2.php
  2. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
  3. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
  4. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
  5. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
  6. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
  7. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg1.php
  8. Музей истории Самарского края и муниципальных образований в Самарской области. Большечерниговский муниципальный район. Историческая справка 2011 йыл 21 март архивланған.
  9. Интернет-портал Самарской Губернской Думы и представительных органов муниципальных образований в Самарской области. Общая характеристика муниципального района Большечерниговский Самарской области 2010 йыл 28 ноябрь архивланған.