Нуриев Ғабдул Ғәҙелша улы

Нуриев Ғабдул Ғәҙелша улы (6 февраль 1922 йыл — 16 февраль 2004 йыл, Ҡазан) ― ғалим-табип, дерматовенеролог. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Медицина фәндәре докторы (1982), профессор (1983), Татар АССР-ының атҡаҙанған табибы (1989).

Нуриев Ғабдул Ғәҙелша улы
Тыуған көнө	6 февраль 1922({{padleft:1922|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})
Тыуған урыны	Иҫке Мәңгәр ауылы, Арский район, Татар АССР-ы, РСФСР
Вафат булған көнө	16 февраль 2004({{padleft:2004|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:16|2|0}}) (82 йәш)
Вафат булған урыны	Ҡазан, СССР
Гражданлығы	СССР Рәсәй Федерацияһы
Наградалары һәм премиялары	Ҡалып:I дәрәжә Ватан һуғышы ордены Ҡалып:Татар АССР-ының атҡаҙанған табибы

Биографияһы

Ғабдул Ғәҙелшә улы Нуриев 1922 йылдың 6 февралендә Татар АССР-ының Ар кантоны Иҫке Мәңгәр ауылында тыуған.

1940 йылда Ҡазан дәүләт медицина институтына уҡырға инә. Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, 1941 йылдың йәйендә Ҡыҙыл Армияға мобилизациялана. 3-сө Украин һәм 4-се Украин фронтында һуғыша, ҡаты яралана. I һәм II дәрәжә Ватан һуғышы ордены һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордендары менән бүләкләнә. 1945 йылда демобилизацияланып, тыуған яғына ҡайта һәм медицина институтында уҡыуын дауам итә. Уны 1950 йылда тамамлай.

1954 йылдан алып 1957 йылға тиклем Республика клиник дауаханаһында тире-венерология бүлеге мөдире булып эшләй. 1957 йылда Республика тире-венерология диспансерының баш табип урынбаҫары итеп тәғәйенләнә. 1961 йылда Ҡазан дәүләт медицина институтының дерматовенерология кафедраһы мөдире була.

1967 йылда кандидатлыҡ, 1982 ― докторлыҡ диссертацияһын уңышлы яҡлай. 1983 йылда профессор итеп һайлана. 1989 йылда һаулыҡ һаҡлауҙы үҫтереүгә индергән өлөшө өсөн Нуриев Ғабдул Ғәҙелша улы «Татар АССР-ының атҡаҙанған табибы» почетлы исеменә лайыҡ була. Шул уҡ йылда Татарстан дерматовенерологтарының ғилми йәмғиәте рәйесе итеп һайлана. 1990 йылда профессор-консультант булып китә.

Тире ауырыуҙары патогенезында микроблы аллергия һәм аутоаллергия проблемалары буйынса 100-ҙән ашыу хеҙмәт авторы. Стрептококка һәм стафилококкҡа аллергияһы булған хроник дерматоз менән ауырығандарҙы үҙенсәлекле гипосенсибилизациялау терапияһының яңы методикаһын эшләй.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• I һәм II дәрәжә Ватан һуғышы ордены
• Ҡыҙыл Йондоҙ ордены
• Миҙалдар
• Татар АССР-ының атҡаҙанған табибы (1989)

Библиография

• Роль аллергических и аутоаллергических факторов в патогенезе микробной экземы // Вестник дерматологии и венерологии. 1971. № 11.
• Случай гипертрофического твердого шанкра // Вестник дерматологии и венерологии. 1980. № 9.
• Специфическая гиперсенсибилизирующая терапия больных дерматозами растворимыми бактериальными аллергенами // Вестник дерматологии и венерологии. 1987. № 7.

Әҙәбиәт

• Павлухин Я. Г. История медицины Татарстана в лицах. Казань, 1997.
• Профессор Габдул Гадельшевич Нуреев // Казанский медицинский журнал. 2002. № 1.

Һылтанмалар

• 6 февраля — 100 лет со дня рождения Габдулы Гадельшевича Нуреева