Люксембург

**Люксембург Бөйөк Герцоглығы**
люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg
франц. *Grand-Duché de Luxembourg*
нем. Großherzogtum Luxemburg
Флаг	{{{Герб урынына}}}
	Девиз: «Mir wëlle bleiwe wat mir sinn»; «Беҙ нисек барбыҙ, шулай ҡалырға теләйбеҙ»
	Гимн: «Ons Hémécht (Беҙҙең Ватан)»
	Люксембургтың урынлашыуы (йәп-йәшел):; — Европала (асыҡ-йәшел һәм ҡара-көлһыу); — Европа Берләшмәһендә (асыҡ-йәшел)
Үҙаллылыҡ датаһы	9 июнь 1815 ( Франция)
Рәсми тел	люксембург, француз, немец
Баш ҡала	Люксембург ҡалаһы
Эре ҡала	Люксембург ҡалаһы
Идара итеү төрө	конституциялы монархия
Бөйөк Герцог ; Премьер-министр	Анри (Генрих) ; Жан-Клод Юнкер
Территория; • Бөтәһе	167; 2 586,4 км²
Халыҡ; • Һаны (2010); • Халыҡ тығыҙлығы	; 502 207 чел. (168); 171 чел./км²
ЭТП; • Бөтәһе (2010); • Бер кешегә	; 64,306 млрд. долл. (98); 128 806 долл.
КПҮИ (2011)	Ҡалып:Артыу 0,867 (Бик юғары) (25 урын)
Валюта	Евро (EUR, код 978)
Интернет-домены	.lu, .eu
Код ISO	LU
МОК коды	LUX
Телефон коды	+352
Сәғәт бүлкәте	+1

Люксембу́рг Бөйөк Герцоглығы (люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg, франц. Grand-Duché de Luxembourg, нем. Großherzogtum Luxemburg) — Көнбайыш Европала урынлашҡан дәүләт бөйөк герцоглыҡ. 1957 йылдан алып Европа Берләшмәһенең ағзаһы. Герцоглыҡ Бельгия, Германия и Франция дәүләттәре менән сикләнә. Илдең атамаһы үргенемец теленән «lucilinburch» — «бәләкәй ҡала» барлыҡҡа килә.

Политик структура

Люксембург — конституциялы монархия. Дәүләт башлығы — Бөйөк герцог. Ил менән дәүләт-министр башлығындағы хөкүмәт идара итә. Дәүләт-министрҙы (хөкүмәт рәйесен) Бөйөк герцог билдәләй. Ҡануниәт хакимиәтенең юғары органы — биш йылға һайланған бер палаталы парламент.

Административ бүленеш

Люксембург округтарҙан тора, ә округтар кантондарға һәм коммунналарға бүленә.

3 округ:

Люксембург;
Дикирш;
Гревенмахер.

12 кантон:

Вианден — Вианден ҡ.
Вильц — Вильц ҡ.
Гревенмахер — Гревенмахер ҡ.
Дикирх — Дикирх ҡ.
Эш — Эш ҡ.
Эштернах — Эштернах ҡ.
Капеллен — Капеллен ҡ.
Клерво — Клерво ҡ.
Люксембург — Люксембург ҡ.
Мерш — Мерш ҡ.
Ремищ — Ремиш ҡ.
Роданж — Роданж ҡ.

Кантондар 118 ҡала һәм ауыл коммунналарынан тора.

Халҡы

Люксембургтағы хәрби парад

Люксембургтың барлыҡ халҡы 502 меңдән ашыу кеше тәшкил итә. Илдең төп халҡы — люксембурглылар, лётцебургер (үҙатама). Улар һинд-европа телдәр ғаиләһенең герман группаһының люксембург телендә аралашалар. Тағы ла немец һәм француз телдәре киң таралған.