Күсем руднигы (рус. Кусимовского Рудника) — Башҡортостандың Әбйәлил районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 342 кеше[1]. Почта индексы — 453613, ОКАТО коды — 80201834008.

Ауыл
Күсем руднигы
Күсем руднигы
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Әбйәлил районы

Координаталар

53°36′26″ с. ш. 58°39′22″ в. д.HGЯO

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 201 834 008

ОКТМО коды

80 601 434 106

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Күсем руднигы (Рәсәй)
Күсем руднигы
Күсем руднигы
Күсем руднигы (Башҡортостан Республикаһы)
Күсем руднигы

Халыҡ һаны

үҙгәртергә
Халыҡ иҫәбе
2002[2]2009[2]2010[3]
352316342

Халыҡтың тарихи иҫәбе: 1939 йылда —811 кеше; 1959—1296 кеше; 1989—735 кеше (Иҫкәрмә: 1939—1994 йылдарҙа халыҡ иҫәбе Зелёный Поляна ауылы халҡын үҙ эсенә ала, 1960—1994 йылдарҙа шулай уҡ Геологоразведка ауылы халҡы ла инә)[4].

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса башҡорттар 39 %, урыҫтар 57 % тәшкил итә[5].

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь 342 150 192 43,9 56,1

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Географик урыны

үҙгәртергә
  • Район үҙәгенә тиклем (Асҡар): 39 км
  • Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Ташбулат): 10 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ташбулат): 10 км

Күсем руднигы торамаһына 1930 йылдарҙа нигеҙ һалына. 2005 йылда ауыл статусы бирелә.

Күсем руднигында марганец мәғдәне сығарған. Әбйәлил районында урынлашҡан. Мәғдәндең тәүге партияһы 1916 йылда алына. Рудник 1930 йылдан алып асыҡ ысул менән, 1935 йылда — шахта ысулы менән эшкәртелә. Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында 350-гә яҡын кеше эшләгән, айына 4-5 мең тонна мәғдән сығарылған. 1957 йылда Күсем руднигы ябыла. Продукцияһы Магнитогорск металлургия комбинатына ебәрелгән[6].

Урамдары

үҙгәртергә
  • Алексей Павлов урамы (рус. Алексея Павлова (улица))
  • Әхмәт Зәки Вәлиди урамы (рус. Ахмет Заки Валиди (улица))
  • Тимер юл урамы (рус. Железнодорожная (улица))
  • Матросов урамы (рус. Матросова (улица))
  • Яр буйы урамы (рус. Набережная (улица))
  • Еңеү урамы (рус. Победы (улица))
  • Рәүеф Дәүләтов урамы (рус. Рауфа Давлетова (улица))
  • Мәктәп урам (рус. Школьная (улица))ref>https://www.gosspravka.ru/02/053/000060.html Улицы]</ref>


Сәйәхәт күрһәткесе

үҙгәртергә
  • Яҡтыкүл юл күрһәткес[7]

Видеояҙмалар

үҙгәртергә
  • Күсем. Минералдар[8]

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә