Котбус
Котбус (нем.Cottbus [ˈkɔtbʊs], т-луж.Chóśebuz [ˈχɛɕɛbus]/[ˈχɨɕɛbus], үр-луж.Choćebuz, [ˈkʰɔt͡ʃɛbus], пол.Chociebuż) — Германияның көнсығышындағы ҡала, ҙурлығы буйынса Потсдамдан һуң Бранденбург еренең икенсе ҡалаһы.
| Котбус | |
| нем. Cottbus т.-луж. Chóśebuz | |
| Байраҡ | Герб |
 |  |
 | |
| Рәсми атамаһы | Cottbus һәм Chóśebuz |
|---|---|
| Ҡыҫҡаса атамаһы | Co[1] |
| Архивы хранятся в | city museum Cottbus[d] |
| Этнохороним | Choćebužan, Choćebužanka һәм Choćebuženjo |
| Дәүләт |
 Германия[2] |
| Административ үҙәге | Котбус[d] һәм Q1743617? |
| Административ-территориаль берәмек | Бранденбург |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d] |
| Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан | Шпре[d] |
| Тәбиғи-географик объекты сиктәрендә урынлашҡан | Түбәнге Лужица |
| Хөкүмәт башлығы | Франк Шиманский[d], Хольгер Кельх[d] һәм Tobias Schick[d] |
| Ойошма ағзаһы | Мэры за мир[d][3] |
| Халыҡ һаны | 99 515 кеше (31 декабрь 2022)[4] |
| Ҡатын-ҡыҙҙар | 51 018 |
| Административ рәүештә бүленә | Штрёбиц[d], Браниц[d], Карен[d] һәм Грос-Гаглов[d] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 76 метр |
| Туғандаш ҡала | Монтрёй[d], Гроссето[d], Липецк, Зелёна-Гура[5], Тырговиште[d], Кошице, Саарбрюккен[d], Гельзенкирхен[d], Нанитон-энд-Бедворт[d] һәм Нанитон[d] |
| Сиктәш | Шпре-Найсе[d] |
| Туристический центр | CMT Cottbus[d] |
| Майҙан | 165,63 км² (31 декабрь 2017)[6] |
| Адрес | Neumarkt 5, 03046 Cottbus[7] |
| Почта индексы | 03042, 03044, 03046, 03048, 03050, 03051, 03052, 03053, 03054 һәм 03055 |
| Рәсми сайт | cottbus.de |
 | |
 | |
| Һәйкәлдәр исемлеге | Q1546733? һәм Q15826801? |
 | |
| Урындағы телефон коды | 0355 |
| Номер тамғаһы коды | CB |
| Категория для почётных граждан субъекта | Category:Honorary citizens of Cottbus[d] |
| Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Котбусе[d] |
| Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Cottbus[d] |
 | |
 Котбус Викимилектә | |
Лужицалылар
үҙгәртергә
«Лужицкий ултыраҡ өлкәһе» автономияһының мәҙәни-территориаль составына инә, уның территорияһында лужица телдәрен һәм мәҙәниәтен һаҡлауға булышлыҡ иткән Саксония һәм Бранденбург закон акттары эшләй. Ҡалала лужица (сорб) халҡы 1 % тәшкил итеүгә ҡарамаҫтан, Котбус Түбәнге Лужицала сәйәси һәм мәҙәни үҙәк булып тора. Түбәнге лужица теле Котбуста рәсми тел булып тора[8].
Халҡы
үҙгәртергәҠала халҡы һаны 2011 йылдың 31 декабрендәге мәғлүмәттәр буйынса (2011 йылдағы халыҡ иҫәбен алыу һөҙөмтәләрен иҫәпкә алып) 99 974 кеше тәшкил иткән (әйткәндәй, шул уҡ датаға элек 102 129 кеше иҫәпләнгән)[9]. 2000 йылдың 31 декабренә ҡарата мәғлүмәттәр буйынса ҡалала 108 495 кеше йәшәгән, 1990 йылда — 125 891 кеше , 1970 йылда — 82 896 кеше[10]
|
Тарихы
үҙгәртергәЛужица маркаһы 965–1002
Көнбайыш поляндар кенәзлеге 1002–1025 Германия Федератив Республикаһы от 1990 |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Мәғарифы һәм фәне
үҙгәртергәБранденбург технология университетына 1991 йылда нигеҙ һалынған. Был Германияла иң йәш техник университет.
Унда хәҙер 6722 студент уҡый, улар араһында 896 сит ил студенттары[11]. 2004 йылда «Херцог и де Мерона» архитектура бюроһы тарафынан университет кампусы территорияһында Мәғлүмәт, коммуникация һәм медиа үҙәгенең заманса бинаһы төҙөлә[12].
Спорты
үҙгәртергәҠалала «Энерги Котбус» футбол клубы бар, ул уҙ ваҡытында Бундеслигала уйнаған. Хәҙерге ваҡытта «Төньяҡ-Көнсығыш» төбәк лигала уйнай. .
Котбус спорт клубы өсөн 1976 йылда олимпия чемпионы, бейеклеккә һәм оҙонлоҡҡа һикереү буйынса күп тапҡыр донъя чемпионы Розмари Аккерман сығыш яһаған.
2011 йылда Котбуста янғын һүндереү-ҡотҡарыу спорты буйынса VII донъя чемпионаты үтте[13].
Иҫтәлекле урындары
үҙгәртергә
- Браниц ландшафт паркы
- Котбусс «Дизель электростанцияһы» художество музейы
- Котбусс дәүләт театры
- Котбусс зоопаркы
- Бранденбург фармацевтика музейы
Туғандаш ҡалалар
үҙгәртергә
Монтрёй (Франция, 1959)
Гроссето (Италия, 1967 йыл)
Липецк (Рәсәй, 1974)
Зелёна-Гура (Польша, 1975)- Ҡалып:Флагификация/Bulgaria Тырговиште (Болгария, 1975)
Кошице (Словакия, 1978)
Саарбрюккен (Германия, 1987)- Гельзенкирхен (Германия, 1995)
- Ҡалып:Флагификация/the United Kingdom Нанитон-энд-Бедуэрт (Бөйөк Британия, 1999)
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ ISIL- und Sigeladressen mit Koordinaten ausgestattet — Берлинская государственная библиотека, 2016.
- ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ http://www.mayorsforpeace.org/english/membercity/map/europe.html
- ↑ Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (нем.) — DESTATIS, 2023.
- ↑ http://www.zielona-gora.pl/PL/1111/3533/Cottbus__Niemcy/
- ↑ Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2018 (4. Quartal) — Federal Statistical Office.
- ↑ https://service.brandenburg.de/service/de/adressen/kommunalverzeichnis/ansicht/~12052-cottbus
- ↑ Sorben(Wenden)-Gesetz(недоступная ссылка)
- ↑ Statistisches Bundesamt 2016 йыл 3 апрель архивланған.: am in Grundlage des 2011 Gemeinden damarukam Zensus und Zählungen früherer nach Bevölkerung 31.12.2011 Deutschland 2016 йыл 9 март архивланған.
- ↑ Германияның федераль ере ҡала һәм ауыл торама пункты мәғлүмәттәре буйынса рәсми сығанаҡтар ГФР 2013 йыл 3 декабрь архивланған. (нем.)
- ↑ BTU in Numbers (ингл.) (PDF). Дата обращения: 10 ноябрь 2011. Архивировано 18 февраль 2012 года.
- ↑ 166 Cottbus library (ингл.). Дата обращения: 14 август 2017.
- ↑ VII буйынса донъя чемпионатының янғын һүндереү-ҡотҡарыу спорты «КОТБУС-2011»(недоступная ссылка)