Дәжжәл
Дәжжәл (рус. Даджаль, Даджаль, Даджал, Даджал; ғәр. الدجّال — алдаҡсы — алдаҡсы) — Ислам йолаһында: ялған мессия, христианлыҡтағы Антихристҡа (Мәсихкә) оҡшаш. Ул заман ахыры яҡынлашып килеү билдәләренең береһе булып тора. Уны шулай уҡ әл-Мәсих әл-Ҡаззаб һәм әл-Мәсих әд-Дәжжәл («ялған мессия») тип тә атайҙар.
| Дәжжәл | |
| ғәр. المسيح الدجال | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Сәләмәтлек торошо | одноглазость[d][1] |
Тарихы үҙгәртергә
Ҡөрьәндә Дәжжәл телгә алынмай, әммә Мөхәммәт пәйғәмбәр хәҙистәрендә, «заман ахыры» тураһында хикәйәттәрҙә лә (фитан мәләһим) йыш ҡына телгә алына. Дәжжәл Иблис менән бәйле һәм Яуап көнө алдынан кешеләрҙе һуңғы аҙҙырыусы була. Ул үҙен ысын мессия — Ғайса йәки Мәхди итеп күрһәтәсәк. Миғраж ваҡытында Ғайса пәйғәмбәрҙе Дәжжәл менән бутамаҫ өсөн бик ентекле ҡарарға тырыша[2].
Дәжжәлдең ҡиәфәте үҙгәртергә
Дәжжәл һыңар күҙле, ҡыҙыл тәнле, яҫы кәүҙәле һәм бөҙрә сәсле була[3]. Маңлайында йә кәф хәрефе, йәки тотош кафыр («ышанмаусы») һүҙе була[4].
Дәжжәлдең килеүе үҙгәртергә
Дәжжәл көнсығыштан донъя бөтөүе алдынан ғәйәт ҙур ишәккә ултырып килеп сығасаҡ. Ул Мәккә менән Мәҙинәнән башҡа бөтә донъяны буйһондора ала, уның артынан бөтә кафырҙар менән монафиҡтар эйәрәсәк. Ул илаһилыҡҡа дәғүә итәсәк, ысынында иһә ялған мөғжизәләр тыуҙырырға һәләтле буласаҡ. Мөхәммәт пәйғәмбәр Дәжжәл тураһындағы хәҙистәрҙең береһендә «уның һыуы һәм уты буласаҡ. Әммә уның уты — тәмле һыу. Ә һыуы ысынында иһә ҡайнап ятҡан ут. Кем һеҙҙән был ваҡиғалар осорона тап килһә, утты һайлаһын. Сөнки был тәмле һәм һалҡын һыу буласаҡ»[5]. Ул хатта үлектәрҙе терелтә һәм бик ҙур тиҙлек менән йөрөй ала. Ошо ялған иллюзияларҙы шайтандар булдырасаҡ [3].
Уның батшалығы 40 көн дауам итәсәк. Мосолмандар Дәжжәлгә һәм уның ғәскәрҙәренә ҡаршы көрәшәсәк (Йәж). Ахыр сиктә күктән төшкән Ғайса пәйғәмбәр и Мәхди еңеп сығасаҡ һәм уны үлтерәсәк[4].
Этимологияһы үҙгәртергә
Дәжжәл тураһындағы мосолман күҙаллауы иртә христиан образына барып тоташа. Исламға тиклемге Ғәрәбстанда Дәжжәл термины «ялған пәйғәмбәр» йәки «ялған шаһит» төшөнсәләрен аңлата. Мөхәммәт пәйғәмбәр заманында Мәҙинәнән килгән йәһүди күрәҙә Ибн Сайядты, һуңыраҡ күрәҙә Шиккуны шулай тип атайҙар. Һуңынан, моғайын, христиан эсхатологияһы йоғонтоһо менән Дәжжәл образы ислам эсхатологик хикәйәттәрендә төп урындарҙың береһен биләй[6].
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
 Тышҡы медиафайлдар
|
|---|
- ↑ арабская Википедия — 2003.
- ↑ Пиотровский, 1991, с. 55
- ↑ 3,0 3,1 Али-заде, 2007
- ↑ 4,0 4,1 Пиотровский, 1991
- ↑ Сборники хадисов аль-Бухари и Муслима
- ↑ Пиотровский, 1991, с. 56
Әҙәбиәт үҙгәртергә
- Али-заде, А. А. [212 Даджжал] // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8 (рус.).
- Малов Е. А. Ахыр заман китаби: Мухаммеданское учение о кончине мира. — Казань: Типо-Лит. Имп. Ун-та, 1897. — 96, IV с.
- Пиотровский М. Б. ад-Даджжа̄л // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 55-56. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
- Французов С. А. Даджжал // Православная энциклопедия. Том XIII. — М.: Церковно-научный центр «Православная энциклопедия», 2006. — С. 637-638. — 752 с. — 39 000 экз. — ISBN 5-89572-022-6