Аҡтау (Баймаҡ районы)

Аҡтау (рус. Актау) — Башҡортостандың Баймаҡ районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 266 кеше. Почта индексы — 453676, ОКАТО коды — 80206807002.

Ауыл
Аҡтау
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Баймаҡ районы
Координаталар	52°34′21″ с. ш. 58°10′08″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 206 807 002
ОКТМО коды	80 606 407 106
Аҡтау

Исеменең килеп сығышы

Аҡтау тауы итәгендә урынлашҡанға күрә ауыл Аҡтау тип йөрөтөлә.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Баймаҡ): 11 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Аҡморон): 5 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Сибай): 42 км

Тарихы

1920 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәрендә Аҡтау ауылы күрһәтелмәгән. Ауыл совет осоронда барлыҡҡа килгән. 1930 йылдарҙың башында РККА-ның 46-сы һанлы йылҡы заводының подразделениеһы булараҡ булдырыла. Ауылдың исеме Аҡ тау исеменән алынған. Хужалыҡ эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше — игенселек һәм малсылыҡ.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	103	49	54	47,6	52,4
1959 йыл 15 ғинуар	196	95	101	48,5	51,5
1970 йыл 15 ғинуар	242	122	120	50,4	49,6
1979 йыл 17 ғинуар	307	155	152	50,5	49,5
1989 йыл 12 ғинуар	299	155	144	51,8	48,2
2002 йыл 9 октябрь	283	148	135	52,3	47,7
2010 йыл 14 октябрь	266	128	138	48,1	51,9

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Милли составы

Ауылда 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәренә ярашлы, бөрйән ырыуы башҡорттары (100 %) йәшәй.

Урамдар

• 8 Март (урамы)  (рус.  8 Марта улица)
• Ветерандар (урамы)  (рус.  Ветеранов улица)
• Х. Дәүләтшина (урамы)  (рус.  Х. Давлетшиной улица)
• Йәрмөхәмәтов(урамы)  (рус.  Ярмухаметова улица)
• Салауат Юлаев (урамы)  (рус.  Салавата Юлаева улица)

Видеояҙмалар

• Мәсетте асыу. 2019 йылдың 29 ноябре
• Ҡыҙҙар ҡайтты ауылға
• Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!
• Аҡтау ауылы

Һылтанмалар

• Аҡтау (Баймаҡ районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
• Усманова М. Г. Имя отчей земли. Историко-лингвистическое исследование топонимов бассейна реки Сакмар. — Уфа: Китап, 1994, — 272 стр.. ISBN 5-295-01337-5
• Ред.составитель А. Багуманов. Баймакский край. Краеведческое и энциклопедическое издание. — Уфа: Башкирское книжное издательство, 2002. — 332 с. — ISBN 5-295-03157-8.

Әҙәбиәт

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 92. — ISBN 978-5-295-04683-4.
• Словарь топонимов Башкирской АССР