Анна де Ноай (франц. Anna de Noailles, тыуғанда исеме — Anna Elisabeth Bibesco-Bassaraba, Princess de Brancovan, кейәүҙә — Marquise Mathieu de Noailles, 15 ноябрь 1876, Париж30 апрель 1933, Париж) — француз шағирәһе, әҙәби салон хужабикәһе.

Анна де Ноай
франц. Anna de Noailles
Герб
Рәсем
Ҡултамға
Зат ҡатын-ҡыҙ[1][2][3][…]
Гражданлыҡ  Франция[1][4]
Тыуған ваҡыттағы исеме франц. Anna Elisabeth Bibesco Bassaraba de Brancovan
Титул графиня[d][1] һәм шаһбикә[d]
Тыуған көнө 15 ноябрь 1876({{padleft:1876|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[1][2][5][…]
Тыуған урыны VII Париж округы[d], Париж, Франция[1][6]
Вафат булған көнө 30 апрель 1933({{padleft:1933|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:30|2|0}})[1][2][5][…] (56 йәш)
Вафат булған урыны XVI округ Парижа[d], Париж, Франция[7][8]
Ерләнгән урыны Пер-Лашез[d]
Grave of Noailles[d]
Ҡәбере һүрәте
Атаһы Григорий Бибеску-Брынковяну[d]
Әсәһе Ralouka Bibesco-Bassaraba, Princess de Brancovan[d]
Бер туғандары Constantin de Brancovan[d]
Хәләл ефете Mathieu de Noailles[d]
Внебрачный партнёр Henri Franck[d] һәм Charles Demange[d]
Туған тел Француз теле
Яҙма әҫәрҙәр теле Француз теле
Һөнәр төрө яҙыусы, хозяйка литературного салона, шағир, модель, романист, аристократ, монарх
Эшмәкәрлек төрө шиғриәт
Әүҙемлек урыны Париж[5]
Ойошма ағзаһы Бельгия Король француз әҙәбиәте һәм теле академияһы[d][9] һәм Румын академияһы[d]
Жанр шиғриәт
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Изображается на Countess Anna de Noailles[d]
Файлы артиста по адресу Frick Art Research Library[d]
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы Anna de Noailles
 Анна де Ноай Викимилектә

Биографияһы

үҙгәртергә

Румыния кенәзе Григорие Бибеску-Бранковяну һәм Греция княгиняһы Ралука Музуростың (Raluca Moussouros) ҡыҙы. Ралука Музурос билдәле пианист була, уның ата-бабалары араһында болгар Яңырыуы эшмәкәрҙәре Софроний Врачанский һәм Стефан Богориди бар.

Аннаның олатаһының ҡатыны княгиня Елена Бибеско XIX быуат аҙағында Париждың әҙәби һәм художестволы тормошонда күренекле роль уйнаған.

1897 йылда Анна маркиз де Ноайға кейәүгә сыҡҡан. Уларҙың йорто Париждың донъяуи һәм интеллектуаль үҙәге булғаню Пер-Лашез зыяратында ерләнгән.

Бер нисә шиғырҙар йыйынтыҡтары, өс роман, автобиография китаптары авторы. Символизмға яҡын булған. Уның шиғырҙарын 1901 йылда Сара Бернар башҡарған.

Әҫәрҙәре

үҙгәртергә
 
Жан-Луи Форен. Анна де Ноай портреты, 1914
  • Le Cœur innombrable (1901)
  • L’Ombre des jours (1902)
  • La Nouvelle Espérance (1903)
  • Les Éblouissements (1907)
  • Les Vivants et les Morts (1913)
  • Les Forces éternelles (1920)
  • Poème de l’amour (1924)
  • Passions et vanités (1926)
  • L’Honneur de souffrir (1927)
  • Exactitudes, Paris (1930)
  • Derniers Vers et Poèmes d’enfance (1934)

Салон хужабикәһе

үҙгәртергә

Ош урамындағы уның салонынжа башҡалар араһында артабанғы шәхестәр булған: Рейнальдо Ан, Поль Валери, Альфонс Доде, Макс Жакоб, Франсис Жамм, Андре Жид, Поль Клодель, Кокто, Колетт, Пьер Лоти, Габриэла Мистраль, Робер де Монтескью, Франсуа Мориак, Марсель Пруст.

Сәнғәттә һүрәтләнеше

үҙгәртергә

Шағирә портретын артабанғы рәссамдар төшөргән: Жак-Эмиль Бланш, Антонио де ла Гандара, Кеес ван Донген, Филип Де Ласло, Игнасио Сулоага (ҡарағыҙ: [1] 2019 йыл 25 март архивланған.), Жан-Луи Форен.

1906 йылда уның скульптура портретын Роден яһаған.

Ҡаҙаныштары

үҙгәртергә
  • Почёт легионы ордены кавалеры.
  • Бельгия Король француз әҙәбиәте һәм теле академияһына ҡабул ителгән тәүге ҡатын.
  • 1910 йылда Француз академияһы Анна де Ноай премияһын булдырған.
  • 1921 йылда Француз академияһының Ҙур әҙәби премияһына лайыҡ булған.

Рәсәйҙә Анна де Ноай

үҙгәртергә

1916 йылда Марина Цветаева уның Новое упование (1903) романын урыҫ теленә тәржемә иткән (1927 йылда Марина Цветаева авторға хат яҙған — уны бында уҡығыҙ: [2]). Шиғырҙарын Иван Тхоржевский, Всеволод Рождественский, Павел Лыжин, Юрий Корнеев һәм башҡалар урыҫ теленә тәржемә иткәндәр.

Урыҫ телендә публикациялар

үҙгәртергә
  • Сады / Пер. Вл. Гусева. — Киев, 1913.
  • Стихи// Семь веков французской поэзии в русских переводах. — СПб: Евразия, 1999. — С. 527—530.
  • Стихи// Французская поэзия XX века. — М.: Эксмо, 2005. — С. 86-91.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 база данных Léonore (фр.)ministère de la Culture.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  3. http://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=20820
  4. LIBRISНациональная библиотека Швеции, 2012.
  5. 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118835394 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  6. https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMTItMTEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjE2NDEyO3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=-328%2C-1168&uielem_islocked=0&uielem_zoom=172&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F — вып. 1515. — Б. 14.
  7. база данных Léonore (фр.)ministère de la Culture. — P. 14.
  8. https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMTItMTEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjY2MjQzO3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=-1134%2C-680&uielem_islocked=0&uielem_zoom=169&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F — вып. 889. — Б. 29.
  9. http://www.arllfb.be/composition/successions.html
  • Анна де Ноай в Литературной энциклопедии(недоступная ссылка)
  • Higonnet-Dugua E. Anna de Noailles, cœur innombrable: biographie, correspondance. Paris: Michel de Maule, 1989
  • Broche F. Anna de Noailles: un mystère en pleine lumière. Paris: Robert Laffont, 1989
  • Bargenda A. La poésie d’Anna de Noailles. Paris: L’Harmattan, 1995
  • Perry C. Persephone Unbound: Dionysian Aesthetics in the Works of Anna de Noailles. Lewisburg: Bucknell UP, 2003